Tunceli'de, 3 Bin Yil Önceye Ait Oldugu Düsünülen Yol Bulundu

Tunceli’nin Hozat ilçesinde Gavurkale’ye kadar uzanan tarihi bir yol saptandi. Yolun, günümüzden yaklasik 3 bin yil önce yapildigi ve dünyanin en eski kara yolu oldugu olabilecegi belirtiliyor.

Tunceli'de, 3 Bin Yil Önceye Ait Oldugu Düsünülen Yol Bulundu
Tunceli’de son yillarda yapilan arkeolojik arastirmalar, dünyanin en eski kara yolu olabilecek verileri gözler önüne seriyor. Hozat’in kuzeydogu istikametinden Hizan Dagi’nin yani basindaki Gavurkale’ye uzanan tarihi yolun, Demir Çagi’nda yapildigi düsünüyor. Boyutlari yer yer 1 metreyi asan yari islenmis kaya bloklarinin olusturdugu yol zemininde, egimli yerlerin düzgünlestirildigi ve dere yataklari gibi gerekli görülen yerlere yüksekligi 1 metreyi bulan harçsiz tas örgülü köprülerle ulasimin saglandigi anlasiliyor. Yolun genisligi 3-3,5 metre olmakla beraber yük hayvanlari ve atli arabalarin geçisine uygun bir yol oldugu açikça görülebiliyor. Tarihi yolun bir Demir Çag yerlesimi olan Gavurkale’ye uzanan 3 kilometre uzunlugundaki rotasi net bir sekilde izlenebiliyor.

Gavurkale’de 3 bin yil önce yapilmis

Yüksekligi 2 metre 80 santim olup uzunlugu 20 metreye kadar ulasan ve oldukça iyi korunmus olan sur duvarlarinin varligi, yeni kesfedilen Gavurkale’nin en önemli özelligi oldugu belirtiliyor. Kalede ana kayaya oturtulmus sur duvarlarinin alt kademe sur duvarlari 130x60 santimetre gibi görece daha büyük yari islenmis tas bloklarindan olusurken, üst kademe sur duvarlari 100x25 santimetre ile 20x10 santimetre arasinda degisen sal taslariyla insa edildigi saptandi. Sur taslari arasinda herhangi bir harç bulunmayan kale surlarinin Demir Çaginda insa edilmis olabilecegi düsünülüyor. Yol ve kalenin günümüzden yaklasik üç bin yil önce yapildigi tahmin ediliyor.

Birinci derece arkeolojik sit alan ilan edildi

Yapilan arkeolojik çalismalara iliskin bilgi veren Yozgat Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünden Dr. Ögretim Üyesi Serkan Erdogan, “Yaptigimiz çalismalar sonucunda Hozat’in kuzeyindeki Çal mevkiinden Gavurkale’ye uzanan tarihi bir yol saptandi. Gözlemlerimiz bu tarihi yolun, 3-3,5 metre genisliginde olan yassilastirilmis tas ve kaya bloklariyla sikilastirilmis toprak zeminden olustugunu bize gösteriyor. Çalismada ayni yol güzergahi üzerinde yüksekligi 1 metre kadar olan harçsiz, islenmis taslardan insa edilmis köprü ayaklari da tanimlandi” dedi.

Gavurkalesi hakkinda da bilgi veren Dr. Ögretim Üyesi Erdogan, “Gavurkalesi ise barindirdigi kaya isçiligi ve sur yapim teknigi nedeniyle Demir Çag’da yapildigini ortaya koyuyor. Yolun ve kalenin bölgenin yerel güçlerince mi yapildigi yoksa Orta Demir Çagi’nda egemen politik gücü olan Urartularca mi yapildigi gelecekteki daha kapsamli arastirmalari bekliyor” diye konustu.

Kültür ve Turizm Bakanligi Erzurum Kültür Varliklarini Koruma Bölge Müdürlügü, 24 Nisan 2023 tarihli toplantisinda Hozat ilçesi Karaca köyü sinirlari içerisinde yer alan Gavurkale’nin 2863 sayili Kanun’un 6. maddesinde belirtilen özellikleri tasimasi nedeniyle 1. derece arkeolojik sit olarak tescil edilmesine karar verdi. Müdürlük, ilgili kurumlardan bölgede koruma amaçli imar plani hazirlanmasini da istedi.
Kaynak: İHA