Eşyanın Ödünç Verildiği Yer Açıklaması 'Eşya Kütüphanesi'

KENAN IRTAK - "Esyakutuphanesi.com" adlı sitede insanlar, kısa süreli ihtiyaç duydukları eşyayı ödünç alarak hem tasarruf yapabiliyor hem de üretilecek yeni eşyanın çevreye vereceği zararı önlüyor.

Eşya Kütüphanesi, insanların ihtiyaçları olan eşyayı satın almaları yerine birbirlerine ödünç verme imkanını sağlıyor. Proje, toplumsal ilişkileri güçlendirirken doğal kaynakların tüketimini de azaltmayı amaçlıyor. Eşya Kütüphanesi aynı zamanda malzemelerin kullanım verimini artırmayı hedefliyor ve büyük şehirlerin ihtiyacı olan komşuluk, paylaşma duygusunu da güçlendiriyor. Hibe, elden çıkarma, kiralama, satma veya takası kabul etmeyen Eşya Kütüphanesi, sadece kısa süreli ödünç verme sistemini destekliyor. Site, ödünç alandan ve verenden herhangi bir ücret talep etmiyor, taraflar da birbirlerine ödeme yapmıyor. Projede ödünç verme ve alma için insanların yüz yüze görüşmesi tavsiye ediliyor. Karbon ayak izini artırdığı için eşyanın kargoyla yollanmasına pek sıcak bakılmasa da kargoya bir engel de konulmamış.

Sitede aralarında şu sıralar kitap, dergi, yapıştırıcı, delgeç, çadır, uyku tulumu, gelinlik, yüzme bonesi, pinpon raketi, elbise, ayakkabı, düdüklü tencere, matkap, saç düzeltme makinesi gibi 481 eşya ödünç veriliyor, 79 kişi de ödünç eşya arıyor.

Proje, Orta Doğu Teknik Üniversitesi mezunu Ayşe Gökçe Bor ve Aysu Erdoğdu Miskbay isimli iki arkadaş tarafından hayata geçirildi. Özyeğin Üniversitesi'nce 2012'de düzenlenen "Startup Weekend İstanbul" yarışmasında birinci seçilen Eşya Kütüphanesi, Mayıs 2013'te de Sosyal Değişim Lab programında ilk 3'e girdi. Yıldız Teknik Üniversitesi mezunu Didem Yeni 2014'te ekibe katıldı ve hazırladıkları Ar-Ge projesi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nca Teknogirişim destek programına seçildi.

Özyeğin Üniversitesi Girişim Fabrikası içerisinde yalın girişimcilik yöntemiyle çalışmalarını sürdüren Eşya Kütüphanesi, dünyanın en iyi 20 sosyal girişimi arasında da yer aldı. Projenin sahiplerinden Ayşe Gökçe Bor, 15 yıldır Uluslararası Gençlik Vakfı tarafından küresel olarak düzenlenen ve Sylvan Laureate Vakfı'nca desteklenen "Laureate Global Fellows" (Laureate Küresel Liderler) programına seçildi. Bor, yakın zamanda Amerika'ya giderek programa katılıp ödülünü alacak.

- "Ödünç veren ile alanın yüz yüze buluşmalarını ve tanışmalarını istiyoruz"

Eşya Kütüphanesi kurucusu Aysu Erdoğdu Miskbay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ödünç alma ve verme platformu olan Eşya Kütüphanesi'nin büyük kentlerde şehirleşmeyle kaybolan komşuluk ilişkilerini tekrar canlandırmak için başlattıkları bir iş olduğunu söyledi.

Sitede ödünç verilmek üzere 500'e yakın eşyanın listelendiğini belirten Miskbay, "En çok kitap paylaşılıyor. Daha sonra da kamp malzemeleri geliyor. Çadır, uyku tulumu, müzik enstrümanları ve şeker hamuru merdanesi gibi çok spesifik hobi eşyası dahil olmak üzere ilgi alanına yönelik eşya paylaşılıyor. Gelinlik gibi tek kullanımlık, para vermenize, kaynak tüketmenize, hem cebinizdeki hem de dünyadaki kaynağı tüketmenize gerek olmayacak şeyler sistemimizde listelenip paylaşılıyor" diye konuştu

Miskbay, sitede ödünç verilen eşyayı herkesin görebildiğini ancak ödünç almak ve vermek için siteye üyelik gerektiğini, üyelerin ihtiyacı olan eşyayı bulmak için de sitede ilan verebildiğini kaydetti.

Yaklaşık 3 bin üyeleri bulunduğunu dile getiren Miskbay, şöyle konuştu:

"Sosyal medya gibi kanallardan bizi takip edenlerin sayısı oldukça fazla, 7 bin kadar kişi bizi takip ediyor. 'Acaba neler olacak, sitede neler paylaşılıyor?' diye merak edip takip ediyorlar. 'Onları nasıl harekete geçirebiliriz, nasıl paylaşıma çekebiliriz?' diye biz de düşünmeye devam ediyoruz. Biz bu insanlara aracılık yapıyoruz. Yani herhangi bir şeye ihtiyaç olduğunda, şehirlerinde hatta mahallelerinde bunu paylaşanları bulmalarını sağlıyoruz. Ödünç veren ile alanın yüz yüze  buluşmalarını ve tanışmalarını istiyoruz. Çünkü o ilk buluşmada, göz göze bakıldığı zaman insanlarda güven oluşmaya başlıyor. O yüzden önerimiz, mümkün olduğunca size yakın oturan birisinden ödünç alın ve bu vesileyle tanışın. Bu sayede ödünç aldığı kişinin komşusu olduğunu fark eden üyelerimiz oldu. Bizim sayemizde tanışmışlar, aynı mahallede oturduklarını bilmiyorlarmış. Böyle hikayeler geliyor."

- "Amacımız sadece aracı olmak"

Aysu Erdoğdu Miskbay, site sayesinde aynı hobiye sahip insanların da tanışmalarına aracılık yaptıklarını dile getirdi.

Ödünç alan ve veren arasında şu ana kadar önemli bir sorun yaşanmadığını vurgulayan Miskbay, "Şimdiye kadar 'Erişemedim, mesajlarıma geri dönmüyor' diye bize ulaşan çok az kişi oldu. Sonradan o sorunlar da aşıldı. Onun haricinde şimdiye kadar bize, 'Geri alamadım, bozuldu, kırıldı' gibi şikayetler gelmedi. İnsanlar genelde mesajlaştıktan sonra telefonla iletişime geçiyor. Sorun da yaşanmıyor. Zaten yapmak istediğimiz bu, insanlar tanışsın, ondan sonra biz devreden çıkalım. Ben mesela çadır ödünç aldığım kişiye tekrar gerektiğinde siteden mesajlaşmıyorum. Çünkü onda çadır olduğunu biliyorum ve telefon açıyorum. Yapmak istediğimiz de zaten bu. Amacımız, sadece aracı olmak" ifadelerini kullandı.

Site üzerinden hayvan paylaşımı yapılmadığını belirten Miskbay, "Platformda öyle bir istek yok. Genelde bir eşya listelendiği zaman bizim onayımızdan geçiyor. Tereddüt ettiğimiz eşyada bu kişilere ulaşmaya çalışıyoruz. Nedenini soruyoruz ya da hibe mi değil mi diye soruyoruz. Hibe edilmek istenilen eşyayı da siteye koymuyoruz. O kişileri belediyelere, diğer sitelere yönlendiriyoruz" dedi.

- "Güven duygusunu artırmak için güzel bir platform"

Sitenin üyelerinden 25 yaşındaki jeoloji mühendisi Erdi Kaptan, geçen yıl kampta kullandığı çadırı Eşya Kütüphanesi'ne üye birinden ödünç aldığını söyledi.

Birkaç gün kullanacağı bir çadıra para vermek istemediğini kaydeden Kaptan, "Hem para tasarrufu hem de doğadaki malzeme tasarrufu amaçlı Eşya Kütüphanesi'ne başvurdum. Daha sonra çadırı ödünç aldığım arkadaşla başka bir kampta karşılaştık. Onunla dostluk kurmuş oldum, hala arkadaşlığımız devam ediyor. Birbirine güven duygusunu artırmak için güzel bir platform" diye konuştu.

- "İnsanların bir şeylerini paylaşabilmesi çok güzel"

Çevirmen Hande Arcan da 2013'te hafif bir bilgisayara ihtiyacı olduğunu site üzerinden yazdığı mesaja kısa süre sonra cevap geldiğini anlattı.

Arcan, "Aslında bilgisayar pahalı bir şey ama birkaç gün içinde talebime yanıt geldi ve bilgisayarı aldım. İşime bayağı yaradı. Çok memnun kaldım. 8-9 ay sonra iade ettim bilgisayarı. Aslında ben kısa süreliğine almayı öngörmüştüm. İnsanların bir şeylerini paylaşabilmesi çok güzel. Ben kesinlikle arkasındayım ve destekliyorum Eşya Kütüphanesi'ni" değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: AA