Stolteneberg'ten Trump'a Açiklamasi 'Adil Yük Paylasimi Geregi Avrupali Müttefikler Ve Kanada Daha Fazla Harcama Yapiyor'

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, yarin gerçeklestirilecek NATO Savunma Bakanlari Toplantisi öncesi kamera karsisina geçti. Stoltenberg, “Geçtigimiz yil Vilnius’ta yapilan zirvede caydiriciligimizi ve savunmamizi daha da güçlendirmek için önemli kararlar aldik. Simdi bu planlarimizi hayata geçiriyoruz. Bu da daha fazla yatirim yapmayi gerektiriyor ve gerçek bir ilerleme kaydediyoruz. Bugün son rakamlarimizi açiklayabilirim. Yatirim taahhüdünün verildigi 2014 yilindan bu yana Avrupali müttefikler ve Kanada savunma için 600 milyar ABD dolarindan fazla para ayirdi. Geçtigimiz yil Avrupali müttefikler ve Kanada’da yüzde 11’lik benzeri görülmemis bir artis yasandi” ifadelerini kullandi.

Bu yil NATO’nun 31 ülkesinden 18’inin gayrisafi yurtiçi hasilalarinin (GSYIH) yüzde 2’sini savunmaya harcamasini bekledigini dile getiren Stoltenberg, “Bu da baska bir rekor ve yalnizca 3 müttefikin hedefe ulastigi 2014 yilina göre 6 kat artisa tekabül ediyor” seklinde konustu.

Stoltenberg, “2024 yilinda Avrupa’daki NATO müttefikleri savunmaya toplam 380 milyar ABD dolar yatirim yapacak. Bu, ilk kez toplam GSYIH’nin yüzde 2’sine denk geliyor. Yani gerçek bir ilerleme kaydediyoruz. Avrupali müttefikler daha fazla harciyor. Ancak bazi müttefiklerin hala kaydedecek yolu var. Çünkü Vilnius zirvesinde tüm müttefiklerin yüzde 2 oraninda yatirim yapmasi konusunda anlasmistik ve bu yüzde 2 minimumdur” dedi.



Mühimmat üretiminin artirilmasi görüsülecek

NATO Savunma Bakanlari Toplantisi’nda mühimmat üretiminin daha da artirilmasi konusunun da ele alinacagini aktaran Stoltenberg, “Geçtigimiz birkaç ayda NATO 10 milyar dolar degerinde sözlesmeler imzaladi ve daha bu hafta Almanya Asagi Saksonya’da yeni bir mühimmat fabrikasinin insaatina basladi.

Tam kapasiteyle yilda 200 bin civarinda top mermisi üretecek. Toplantida ayrica yeni savunma planlarimiza tam kaynak saglama konusundaki ilerlemeyi de gözden geçirecegiz” ifadelerini kullandi.

“Ukraynalilar, bizim yardimimizla Rusya’nin ele geçirdigi topraklarin yarisini geri aldi”

Stoltenberg, “Bu hafta ayrica NATO-Ukrayna Konseyi Toplantisi’ni ve ABD liderligindeki Ukrayna Savunma Temas Grubu’nun sanal toplantisini da gerçeklestirecegiz. Bu toplantilarin her ikisi de Ukrayna’ya yönelik destegimize odaklanacak. Ukrayna’nin tedarikten lojistige kadar her konuda NATO standartlarina yaklasmasina yardimci olmaya devam ediyoruz. Müttefikler büyük miktarda silah, teçhizat ve mühimmat sevkiyati yapmaya devam ediyor. Bu destek gerçekten fark olusturuyor. Bizim yardimimizla cesur Ukraynalilar, Rusya’nin ele geçirdigi topraklarin yarisini geri aldilar, Karadeniz’de bir koridor açtilar ve Rus kuvvetlerine agir kayiplar verdirdiler. NATO’nun destegi gerçek transatlantik yük paylasiminin bir örnegidir. Avrupa Birligi’nin yeni ve büyük bir yardim paketine iliskin son kararini da memnuniyetle karsiliyorum ve ABD Kongresi’nin de yakinda bunu takip edecegine inaniyorum. Bu hayirseverlik degil, kendi güvenligimize yapilan bir yatirimdir” seklinde konustu.

Donald Trump’in ABD baskani oldugu dönemde NATO için yeterince harcama yapmayan müttefiklere karsi Rusya’nin herhangi bir saldirisini engellememe tehdidinde bulundugu yönündeki açiklamasi sorulan Stoltenberg, su sekilde konustu:

"NATO, 75 yildir herhangi bir NATO müttefikine yönelik bir askeri saldiriyi önlemeyi basarmistir. NATO’nun egilimi, bir müttefike yapilacak saldirinin tüm ittifakin tepkisine yol açacagidir. Hep birlikte bu mesajin arkasinda durdugumuz sürece herhangi bir müttefike yönelik herhangi bir askeri saldiriyi önleyecegiz. Dolayisiyla NATO’nun amaci savasi önlemek, barisi korumak, NATO müttefiklerine yönelik saldirilari önlemektir ve biz bunu onlarca yildir basariyla yapiyoruz. Çünkü caydiriciligimiz güvenilirdir. Yani birbirimizi desteklemeyecegimiz, birbirimizi korumayacagimiz yönündeki herhangi bir öneri, hepimizin güvenligine zarar verir ve riskleri artirir. Bu nedenle NATO’nun tüm müttefikleri koruma ve savunma taahhüdünün arkasinda oldugumuzu hem eylem halinde hem de sözlü olarak açikça ifade etmemiz çok önemlidir. Iyi haber su ki NATO müttefiklerinin yaptigi da tam olarak budur. NATO’nun yetenekleri var, biz de tüm müttefikleri koruma ve savunma kararliligina sahibiz. Hiçbir NATO müttefikine karsi yakin bir tehdit görmememizin nedeni de budur. Çünkü 2014’ten bu yana kolektif savunmamizi önemli ölçüde güçlendirdik. Kolektif savunma konusunda onlarca yildir en güçlü takviyelere sahibiz. Bu tabii ki Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin’in Kirim’i yasa disi ilhak etmesiyle tetiklendi. Ancak bu NATO müttefiklerinin 2014 yilinda aldigi bir karardi, dünya degistiginden ve dünya daha tehlikeli hale geldiginden NATO’nun yanit vermesi gerekiyordu. Biz de tam olarak bunu yaptik. Daha fazla savunma harcamasi, ittifak genelinde rekor düzeyde yüksek savunma yatirimlari, Ittifakin dogu kesiminde daha fazla kuvvetin konuslandirilmasi, kuvvetlerimizin yüksek düzeyde hazirlikli olmasi, yeni modern yeteneklere yapilan yatirimlar, bunlarin hepsi hep birlikte NATO’yu güçlendirdi. Yatirim yapmaya devam ettigimiz, NATO’ya uyum saglamaya devam ettigimiz sürece hiçbir NATO müttefikimizin saldiriya ugramamasini saglamaya devam edecegiz.”

“Moskova’da yanlis anlamalara yer birakmamaliyiz”

Trump’a mesaji sorulan Stoltenberg, “Mesajim aynen söyledigim gibi. NATO’nun caydiriciliginin güvenilirligini zedelememeliyiz. Bu hem yatirim yaptigimiz yeteneklerle hem de nasil iletisim kurdugumuzla ilgilidir. Çünkü caydiricilik düsmanlarimizin aklindadir. Moskova’da hazirligimiz, kararliligimiz ve müttefiklerimizi koruma kararliligimiz konusunda yanlis hesaplamalara veya yanlis anlamalara yer birakmamaliyiz. Bunu yapmamizin nedeni çatismayi kiskirtmak degil, NATO’nun 75 yildir basariyla yaptigi gibi çatismayi önlemektir” dedi.

Stoltenberg, “Sunu da dikkate almamiz gerekiyor. Duydugumuz elestiriler öncelikle NATO ile ilgili degil. Bu, NATO müttefiklerinin NATO’ya yeterince harcama yapmamasiyla ilgili ve bu geçerli bir nokta. ABD yönetimleri tarafindan adil yük paylasimi geregi Avrupali müttefikler ve Kanada’nin daha fazla harcama yapmasi gerektigi defalarca vurgulandi. Iyi haber su ki NATO müttefiklerinin yaptigi da tam olarak budur. Geçtigimiz yil savunma harcamalarinda rekor düzeyde bir artis yasandi ve su anda 18 müttefik yüzde 2 veya daha fazla harcama yapiyor, giderek daha fazla müttefik yüzde 2’ye yaklasiyor ve çok yakinda ulasacaklarina söz veriyorlar. Artik Avrupa’da rekor düzeyde harcamalar görüyor olmamiz, bu mesajin bir etki olusturdugunu gösteriyor. Avrupali müttefikler ve Kanada harekete geçti, bunu yapmaya devam edeceklerine güveniyorum. Güçlü bir NATO, ABD için de önemlidir. Çünkü ABD’yi daha güçlü kilar. ABD hiçbir zaman tek basina bir savasa girmedi. Her zaman müttefiklerle savasirlar ve bu da ABD’yi daha güçlü kilar. NATO müttefikleriyle birlikte dünya ekonomisinin yüzde 50’sini ve dünya askeri gücünün yüzde 50’sini temsil ediyoruz. Yani bir arada durdugumuz, birbirimizi korudugumuz sürece güvendeyiz, bir saldiriyi önlüyoruz ve güçlü bir transatlantik bag ile degerlerimize sahip çikmamizi sagliyoruz” diye konustu.