Tikali Sah Damari Kalici Felcin Habercisi Olabilir

Kalp ve Damar Cerrahi Prof. Dr. Cengiz Köksal, “Seker hastaligi, sigara, ileri yas, obezite, yüksek tansiyon ve kan yaglarinin yüksek olmasi gibi nedenlerle olusan damar sertligi, koroner ve bacak damarlarinda darlik ve tikanikliga yol açtigi gibi beynimizi besleyen damarlar olan sah damarlarinda da soruna neden olabiliyor. Oksijensizlige 30 dakika dayanabilen kalp ve 6 saat dayanabilen bacaklarimiz yaninda, oksijensizlige ancak 3 dakika dayanabilen beynimiz bu nedenle en hayati organimizdir ve özel ilgiyle dikkati hak etmektedir” dedi.

Vücudumuzun komuta merkezi olan beynimize kan götüren ve boynumuzun iki tarafinda bulunan sah damarlarinda, damar sertligine bagli darlik ve tikanikliklar beyne yeterli kan gitmemesine bagli sikâyetlere neden olur. Sah damarlarindaki darlik sonucu o bölgeden beyne giden minik pihtilar veya beyne giden kan akimin geçici azalmasi; geçici körlük, geçici bilinç kaybi ile tek tarafli kol ve bacaklarda güç kaybi olarak siralanabilir.

Köksal, 50 yas üstü, seker hastaligi, yüksek tansiyonu, kan yaglarinda yüksekligi olan ve sigara içen kisiler ile koroner kalp damarlarinda darlik tespit edilen kisilerin özellikle bu konuya dikkat etmeleri gerektiginin altini çizdi. Köksal, “Bu kisilerde olan geçici körlük, kol ve bacaklarda güç kaybi ve geçici bilinç kaybi, hemen daima beyne giden kan akiminda bir sorun oldugunun isaret eder. Sah damarlarinda darlik ve tikanikliklari tespit etmek basit bir Doppler ultrasonu ile mümkündür. Söz konusu sikayetleri olan hastalarda yüzde 50 ve üzeri sah damarlarinda darlik müdahale geregi dogurur. Bu durum kimi zaman daha büyük sorunlarin yani insani yataga mahkum eden kalici felçlerin habercisi olabilir. Özel durumlar disinda, güvenli ve kalici bir sekilde sah damarlarindaki darligin açilmasi için ameliyatla darliga neden olan ve pihti kaynagi plagin temizlenmesi dogru bir seçenektir. Bu amaçla sah damari (karotis) temizleme ameliyati da güvenle yapilmaktadir” dedi.

“Darlik tespit edilen kimseler sikayet beklemeli"

Ameliyatlarla ilgili bilgi veren Köksal, “Nasil ki tikali bir su borusunu ana vanayi kapatmadan temizleyemeyecegimiz gibi, sah damari ameliyatlarini da kan akimini durdurmadan yapmak olasi degildir. Zaten darlik nedeni ile az kan giden beynimize kan akimini durdurunca hiç kan gitmeyecek ve bu durum ameliyatlarda yasanabilecek inme riskini arttirabilecektir. Sah damari ameliyatlarinda, özellikle iki tarafli sorun varsa kan akiminin devamliligi çok önemlidir. Ameliyat sirasinda kan akiminin devamliligini saglayan ve sant adi verilen geçici bypaslar, sah damari ameliyatlarinda, özellikle iki tarafli sah damari darligi olan hastalarda inme riskini azaltmaktadir. Iki tarafli sah damarlarinda darlik olan hastalarda beyine giden kan akimini durdurmadan ameliyat yapilmasi riskleri azaltir” dedi.

Köksal, “Damar sertligi için risk grubundaysaniz, koroner damarlarinizda sorun tespit edilmisse basit bir ultrason ile sah damarlarinizi kontrol ettirmek size gelecegi kazandirabilir. Eger sah damarlarinizda ciddi darlik tespit edilmisse, sikayetiniz olsun olmasin bir nörolog veya kalp damar cerrahi sizi görmeli. Sah damarinin temizlenmesi gerekliliginde ise ameliyatla bunu yapmak beyne giden kan akimini kesmeden daha az risklidir” dedi.