Ticaret Bakani Mehmet Mus, Bakanliginin 2022 Yili Bütçesi Üzerinde TBMM Genel Kurulunda Konustu Açiklamasi

'Net mal ve hizmet ihracatimizin büyümeye katkisi 3'üncü çeyrekte 6,8 puan olmus; böylece gerçeklesen yüksek oranli büyümenin yüzde 92'si net ihracatimizdan kaynaklanmistir''1 Aralik itibariyla gümrük muhafaza ekiplerimizce yürütülen kaçakçilikla mücadele faaliyetleri neticesinde 6,8 milyar lira degerinde kaçak esya ele geçirilmistir''2022 yilinin basinda gümrük sahalarinda yerini alacak ilk yerli XRay cihazlarimizla yüzde 70'i askin bir yerlilesme saglanmis olacaktir'.

Ticaret Bakani Mehmet Mus, "Net mal ve hizmet ihracatimizin büyümeye katkisi 3'üncü çeyrekte 6,8 puan olmus; böylece gerçeklesen yüksek oranli büyümenin yüzde 92'si net ihracatimizdan kaynaklanmistir." dedi.

Mus, TBMM Genel Kurulunda, Bakanligi ve bagli kuruluslarinin 2022 yili bütçesine iliskin yaptigi konusmada, Kovid-19 salgininin, küresel ekonomi ve ticaret üzerinde çok yönlü sekilde etkili olmaya devam ettigini, dönüsüm sürecini hizlandirdigini vurguladi.

Tedarik zincirlerinin isleyisinde ortaya çikan aksamalar nedeniyle küresel ekonominin, Ikinci Dünya Savasi'ndan bu yana en ciddi sinavlarindan birini verdigini kaydeden Mus, yeni virüs varyantlari kaynakli belirsizliklerin uluslararasi toplumu, iktisadi, ticari hayati koruyacak kapsamli tedbir ve uygulamalara basvurmaya yönelttigini belirtti.

Mus, Türkiye'nin, asi tedarikine yönelik girisimleri ve saglik ordusunun özverili gayretleriyle asilanma oraninda dünyanin önde gelen ülkelerinden biri haline geldigine, küresel ekonomideki toparlanmaya hizla ayak uydurduguna isaret etti.

Küresel GSYIH ve mal ticareti oranina iliskin bilgiler paylasan Mus, "IMF verilerine göre 2020 yilinda yüzde 3,1 gibi tarihi bir oranla küçülen dünya ekonomisinin 2021 yilinda yüzde 5,9, 2022 yilinda ise yüzde 4,9 oraninda büyümesi öngörülmektedir. Bu noktada asiya erisimi daha sinirli olan gelismekte olan ülkelerde toparlanmanin daha zayif seyrettigini görüyoruz. Diger taraftan küresel büyümeye paralel olarak, 2021 yilinda küresel ticaretin de hizlandigini izliyoruz. Dünya Ticaret Örgütü verilerine göre, küresel mal ticareti hacminin 2020 yilindaki reel yüzde 5,3'lük daralmasinin ardindan 2021 ve 2022 yillarinda sirasiyla yüzde 10,8 ve yüzde 4,7 büyümesi bekleniyor." diye konustu.

Mus, bu dönemde hükümetlerin, is hayatini korumak ve arz-talep dengesizligini azaltmak üzere birçok politikayi sahaya sürdügünü, merkez bankalarinin, genisleyici para politikalarini devreye sokarak ekonomik aktiviteyi canlandirmayi amaçladigini kaydetti.

-"Bütün bu olumsuzluklara ragmen..."

Fiyat artislari, arz talep dengesizlikleri ve tedarik zincirindeki aksamalarin ülkelerin üretim ve tüketim süreçlerinde önemli risk unsuru olusturmaya devam ettigini vurgulayan Mus, "Bütün bu olumsuzluklara ragmen Türkiye ekonomisi 2021 yilinda yüksek büyüme oranlarini yakalamayi basarmistir. Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte ortaya koydugu yüzde 22'lik rekor düzeyde büyümenin ardindan yilin 3'üncü çeyreginde yüzde 7,4 oraninda büyümeyi basarmistir. Net mal ve hizmet ihracatimizin büyümeye katkisi 3'üncü çeyrekte 6,8 puan olmus; böylece gerçeklesen yüksek oranli büyümenin yüzde 92'si net ihracatimizdan kaynaklanmistir." bilgisini paylasti.

Mus, bu degerlerin Türkiye ekonomisinin yil boyunca yüksek performans sergiledigine isaret ettigini, ekim ayi Küresel Ekonomik Görünüm raporunda IMF'nin Türkiye'nin GSYH büyüme tahminini, 3,2 puan revize ile yüzde 9'a yükselttigini animsatti.

Bu verilerin, ekonominin büyüme potansiyelini ve temellerinin saglamligini göstermesi açisindan oldukça önemli olduguna dikkati çeken Mus, "Büyüme performansini istikrarli bir sekilde sürdürmek üzere ihracat, üretim, yatirim ve istihdami artirmaya yönelik bakanligimiz görev alani çerçevesindeki politika ve stratejileri önümüzdeki dönemde de hayata geçirmeye devam edecegiz. Mal ve hizmet dengesinde sürdürülebilir bir sekilde fazla vererek bir taraftan ihracati, büyümenin itici gücü haline getirmeyi diger taraftan dis kaynak kullaniminin olusturdugu makro-finansal riskleri bertaraf etmeyi amaçliyoruz. Ayrica ekonomik büyümeyle ortaya çikan refahi toplumun bütün kesimlerine adil bir sekilde yaymak üzere faaliyetlerimizi önümüzdeki dönemde de sürdürecegiz." degerlendirmesinde bulundu.

-"Bugüne kadarki en yüksek 11 aylik ihracat degerine ulasilmistir"

Türkiye'nin bu yil ekonomik büyümesinde, imalat sanayi ve ihracatin payinin agirlik kazanmasiyla küresel ihracattaki payinin arttigini bildiren Mus, "Ekonomimizin lokomotifi konumundaki ihracatimiz geçtigimiz yilin kasimina göre yüzde 33,4'lük artisla 21,5 milyar dolar seviyesine ulasarak bugüne kadarki en yüksek aylik ihracatimiz olmustur. 2021 yili ocak-kasim döneminde ihracatimiz, bir önceki yilin ayni dönemine göre yüzde 33,8 artisla 203,1 milyar dolara yükselmistir. Bu rakam ile hem pandemi öncesi son yil olan 2019 verilerinin çok üzerine çikmis hem de bugüne kadarki en yüksek 11 aylik ihracat degerine ulasilmistir." ifadelerini kullandi.

Her ne kadar küresel ticarette son dönemde bölgesellesme olgusu agirlik kazansa da sürdürülebilir ihracat artisi için Türkiye'nin uzak pazarlarda da varligini güçlendirmesi gerektigini dile getiren Mus, söyle konustu:

"Günümüzde ihracatimizin üçte ikisinin ortalama 2 bin kilometrelik bir mesafeye yapildigini görüyoruz. Küresel ekonominin yaklasik üçte ikisini teskil eden ve ülkemize ortalama 8 bin 500 kilometre mesafede yer alan18 ülkenin; 8,2 trilyon dolar degerindeki ithalatindan günümüzde yalnizca yüzde 0,26 pay alabiliyoruz. Bakanlik olarak bu pazarlara açilmak suretiyle ihracatimizi 82 milyar dolar seviyesine tasiyabilecegine inaniyoruz. Bu dogrultuda, söz konusu pazar potansiyelinden daha iyi yararlanmak üzere uzak ülkelere ihracatin artirilmasi stratejisini hayata geçiriyoruz. Bu strateji çerçevesinde çok yakinda, insallah hem mal hem de hizmet ihracati ile ilgili ortaya koydugumuz hedeflerimizi içeren ülke bazli eylem planlarimizi kamuoyu ile paylasacagiz."

Mal, hizmet ihracatinin bütün asamalarina ve her sektörün ihtiyaçlarina yönelik farkli destek mekanizmalariyla bu yil da ihracatçiyi desteklemeyi sürdürdüklerini anlatan Mus, fiziki fuar ve alim heyetlerinin haricinde salgin süreciyle birlikte hayata geçirdikleri sanal ticaret heyeti, fuar organizasyonlarini bu yil da sürdürdüklerini kaydetti.

- "7 bin 205 firmaya ihracata yönelik destek ödemesi yaptik"

Ticaret Bakani Mus, mal ihracati kapsaminda 2021 yilinda 7 bin 205 firmaya ihracata yönelik destek ödemesi yaptiklarini dile getirdi. Mus, gelecek dönemde, ülkenin hizmet ihracatini artirmak amaciyla yazilim ve oyun sektörlerine özgü e-Turquality programi basta olmak üzere, devlet desteklerinin ciddi oranda verim artisi sagladigi birçok farkli hizmet sektörüne yönelik adimlar atacaklarini anlatti.

Bakanlik olarak lojistik alaninda yaptiklari çalismalara da deginen Mus, e-ihracat ve uzak ülke stratejilerine islerlik kazandiracak Lojistik Merkezleri Projesine yönelik mevzuat gelistirme çalismalarini da en kisa süre içerisinde tamamlamayi hedeflediklerini söyledi.

-"Lisansli depolama kapasitemiz 8,3 milyon tona yükseldi"

Mus, tedarik zincirinin bütün halkalarinda zayiatin ve maliyetlerin azaltilmasi için sebze ve meyvelerde soguk zincirin olusturulmasina yönelik KOSGEB ile Sebze ve Meyve Soguk Zincir Finansal Kiralama Destek Programi'ni hayata geçirdiklerini animsatti. Mus, bu programla toptanci hallerinde faaliyet gösteren ve sebze-meyve tasiyan firmalarin, yerli mali olmalari kaydiyla soguk hava ünitesi ve sogutuculu kasa kurulumlari için kredi faiz destegi sagladiklarini belirtti.

Ticaret Bakani Mehmet Mus, " Tarim ürünleri ticaretinin kayit altina alindigi ve ürünlerin saglikli ve modern kosullarda depolandigi lisansli depoculuk sistemine yil içerisinde 32 yeni lisansli depo eklenerek lisansli depoculuk sayisi 158’e çikarilmistir. Lisansli depolama kapasitemiz ise 7 milyon tondan 8,3 milyon tona yükseltilmistir." dedi.

Mus, çekle ödeme performansini ortaya çikaran karekodlu çek sistemini yayginlastirdiklarini ve karekodlu çek sayisinin 2021 yilinda 156 milyonu astigini bildirdi.

Kooperatiflerin Desteklenmesi Programi kapsaminda kadin kooperatiflerine 14,3 milyon liradan fazla hibe destegi verdiklerini dile getiren Mus, Kovid-19 salgini döneminde esnaf ve sanatkarlara saglanan destekleri anlatti. Mus, söyle devam etti:

"Pandemi nedeniyle maddi yönden zorluklar yasayan esnaf ve sanatkarlarimiz, faiz indirimli krediler ile desteklenmeye devam edilmistir. 30 Kasim 2021 tarihi itibariyla yil içerisinde kullandirilan faiz indirimli kredilerin toplam tutari 28 milyar liraya ulasmistir. Pandeminin baslangicindan bu yana esnaf ve sanatkarlarimizin Halkbank'a olan 13,6 milyar liralik kredi taksiti de ötelenmistir. 2020 yilinda TESKOMB tarafindan hayata geçirilen yapilandirma imkaninin ardindan, 2021 yilinda esnaf ve sanatkarlarin kooperatiflere olan borçlarina saglanan yapilandirma imkanindan kefilleri ile birlikte yaklasik 119 bin kisi faydalanmistir. Böylece 650 milyon lira tutarindaki borç yapilandirilarak 325 milyon lira tutarindaki gecikme faizi silinmistir.

Pandemide isleri zarar gören esnaf ve sanatkarlarimizin desteklenmesi amaciyla Bakanligimizca verilen gelir kaybi ve kira destekleri hibeleri tutari toplam 4,6 milyar lirayi asmistir. Ayrica Cumhurbaskani Karari dogrultusunda esnaf ve sanatkarlara yönelik 3 bin ve 5 bin lira hibe destekleri kapsaminda Bakanligimizca karsiliksiz olarak aktarilan kaynak ise 4,3 milyar liranin üzerindedir."

Mus, yargi üzerindeki is yükünü önemli ölçüde azaltan Tüketici Hakem Heyetlerine yil içerisinde, yarisindan çogu e-devlet kanaliyla 500 bine yakin basvuru yapildigini ve basvurularin neticesinde yaklasik 780 milyon lira tutarinda uyusmazligin karara baglandigini kaydetti.

-"X-Ray görüntülerini süratle analiz edebilen bir sistem kuracagiz"

Kaçakçilikla mücadele amaciyla gümrük kapilarinda gelismis teknolojileri kullandiklarina dikkati çeken Mus, kaçakçilik girisimlerini süratle tespit edebilmek için envanterdeki Araç ve Konteyner Tarama Sistemleri'nin sayisini bu yil 74'e çikardiklarini bildirdi.

Ticaret Bakani Mus, sunlari kaydetti:

"Yürüttügümüz Milli Tarama Sistemi Projesiyle kaçakçilikla mücadele alaninda dünyadaki en önemli tespit teknolojilerinden olan X-Ray tarama cihazlarini yerli ve milli imkanlarimizla imal ediyoruz. 2022 yilinin basinda gümrük sahalarinda yerini alacak ilk yerli X-Ray cihazlarimizla yüzde 70'i askin bir yerlilesme saglanmis olacaktir. Öte yandan, dünyada sayili gümrük idaresinde bulunan ve ülkemizde ilk kez Ipsala Gümrük Kapimizda faaliyete geçirdigimiz yüksek çözünürlüklü ve üç boyutlu görüntü alan Araç ve Konteyner Tarama Sistemleri'nin sayisini 2022’de artirmayi planliyoruz.

Tarama Agi Projemiz ile gümrük kapilarinda taranan araç ve konteynerlere ait X-Ray görüntülerini süratle analiz edebilen bir sistem kuracagiz. TÜBITAK ile birlikte gelistirdigimiz veri yönetimi ve hedefleme yazilimi sayesinde gümrük kontrollerini daha isabetli, hizli ve etkin sekilde yapabilir hale gelecegiz. Bütün bu çalismalarimizla yasal ticaret ortamini iyilestirirken, ayni zamanda organize kaçakçilik girisimleri ile daha etkin mücadele edilebilmesini de kolaylastirmis olacagiz."

- "6,8 milyar lira degerinde kaçak esya ele geçirdik"

Mus, 1 Aralik itibariyla gümrük muhafaza ekiplerince yürütülen kaçakçilikla mücadele faaliyetleri neticesinde 6,8 milyar lira degerinde kaçak esya ele geçirdiklerini bildirdi.

Bakanligi esgüdümünde 6 bakanligin katilimi ile olusturulan Akaryakit Kaçakçiligi ile Mücadele Kurulu çalismalarina devam ettiklerini belirten Mus, sözlerini söyle tamamladi:

"Bakanligimiz bünyesinde görev yapan akaryakit özel ekibince yil boyunca yürütülen çalismalarda 4 milyar lira degerinde vergi zayi ile 10 milyar lira degerinde sahte fatura tespit edilmis ve 1732 ton kaçak akaryakit ele geçirilmistir. Diger taraftan tütün mamulleri ve alkollü içki kaçakçiligi basta olmak üzere kaçakçilikla mücadele kapsaminda yürütülen operasyonlar neticesinde 10 ton uyusturucu, 45 ton uyusturucu yapiminda kullanilan kimyasal, 3,5 milyon paket sigara, 26 milyon adet makaron, 11,5 milyon adet sigara kagidi ve filtresi, 70 bin litre alkol ve alkollü içki, 14,6 bin ton gida ve yaklasik 4 bin 300 adet tarihi eser ele geçirilmistir. Bakanlik olarak önümüzdeki dönemde de kaçakçiliga karsi ortaya koydugumuz tavizsiz mücadeleye kararlilikla devam edecegiz."
Kaynak: AA