Türkiye'de Doktora Eğitimine Bu Sistem Kara Verecek

Türkiye’nin öngörülen hedeflere ulaşmasında ihtiyaç duyduğu nitelikli yükseköğretim mezunu insan kaynağını ve nitelikli bilgi üretimini sağlamak üzere başta yükseköğretim kurumları, kamu kuruluşları özel sektör firmaları ve araştırma merkezleri ile teknopark şirketleri olmak üzere, değişik kurum ve kuruluşlarda doktoralı insan kaynaklarına olan ihtiyacın belirlenmesi ve karşılanması için gerekli planlamaların YÖK tarafından yapılmasına destek olmak amacıyla geliştirilecek olan ‘Doktora Derecesine Sahip İnsan Kaynağına Yönelik Yönetim Destek Sistemi’ projesini, Sakarya Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erman Coşkun yönetecek. Prof. Coşkun’un yürüteceği projede Sakarya Üniversitesinin yanısıra Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi öğretim üyeleri ve doktora ve yüksek lisans öğrencileri araştırmacı ve bursiyer olarak yer alacak. Projede BİTES firması da özel sektör temsilcisi olarak görev alacak. Projenin onaylanan bütçesine göre SAÜ’den 8 akademisyen araştırmacı ve 6 lisansüstü öğrenci bursiyer olarak görev yapacak.

Sakarya Üniversitesi yürütücülüğünde hazırlanacak Doktora Derecesine Sahip İnsan Kaynağına Yönelik Yönetim Destek Sistemi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Erman Coşkun, “Yüksek Öğretim Kurumu için TÜBİTAK tarafından düzenlenen üç adet proje geçtiğimiz yıl bir çağrıya çıktı. Çağrıda Türkiye’de yükseköğretim programlarına, lisans, yüksek lisans, doktora programlarının bilimsel ilkelere ve bilişim sistemleriyle destekleyerek yönetilmesi amaçlanıyor. Bizim projemizin temeli Türkiye’deki doktoralı eleman ihtiyacının bölge, alan ve sektör bazında belirlenmesi, bu elemanların yetiştirilmesi amacıyla doktora programlarının planlanması ve düzenlenmesi konusunda YÖK’e bir yönetim bilişim sistemi ve karar destek sistemi oluşturulması” dedi.

Prof. Dr. Coşkun, sistemin tamamlandığında Türkiye’de tüm doktora programlarının mevcut durumunu ve istatistiklerini inceleyerek, Türkiye’nin hangi alanlarda ne kadar doktoralı eleman ihtiyacın olduğunu bölge ve alanlar bazında belirleyeceğini, üniversite, araştırma merkezleri, kamu ve özel sektörün doktoralı eleman ihtiyacını karşılayacak şekilde doktora programları planlamasının yapılmasına destek olacağını belirtti.

Geliştirilecek sistem ayrıca Türkiye’de hangi yeni alanlarda doktora programı açılmasının ve açılacak programların hangi üniversitede açılmasının daha uygun olacağı yönünde tavsiyede bulunacak. Bunu yaparken sistem o alandaki doktoralı eleman talebini, üniversitelerimizin sahip oldukları altyapı ve akademisyenlerin yetkinliğini dikkate alacaktır ve tavsiye geliştirecektir. Doktora programı açmak isteyen üniversiteler için, sistem başvuran üniversitenin yetkinliğini belirleyerek kontenjan ve programın yürütülüp yürütülemeyeceği konusunda tavsiye üretecek ve karar aşamasında kullanılmak üzere karar mercilerine iletecektir.

Kurulacak sistemin geliştirilmesinde proje yöneticiliğini ve liderliğini Sakarya Üniversitesi’nin yapacağını söyleyen Prof. Dr. Coşkun, “KAMAG Projelerinin temel yapısında, bir konsorsiyum olması gerekiyor. Büyük çaplı projeler oldukları için TÜBİTAK tek bir üniversite ve şirkete bağlı kalmak istemiyor. Bu nedenle proje Sakarya Üniversitesi liderliğinde iki yürütücü üniversite ve bir yazılım şirketi ile toplam yaklaşık 30 kişilik bir ekip ile yürütülecek. Sistemin geliştirilmesinde öğrencilere proje tecrübesi kazandırılması bizler ve öğrencilerimiz için büyük bir katkı sağlayacaktır. Projede Sakarya Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri bölümünün yanısıra, işletme, insan kaynakları, eğitim fakültesi, iktisat bölümü gibi farklı akademik disiplinlerden hocalarımız ve doktora ve yüksek lisans öğrencilerimiz görev alacaktır. Projenin yaklaşık bütçesi 2,7 milyon TL olacak ve sistem 30 ayda tamamlanacak” dedi.

Türkiye’de yükseköğretime ışık tutacak bir sistem hazırladıklarını dikkat çeken Prof. Dr. Coşkun, “Gelecekle ilgili karar vermek özelikle doktora eğitimi için karar vermek geleceği tahmin etmek gelecekte hangi alanlar revaçta olur hangi alanlara talep olur, bunları belirlemek gerçekten çok zor. Kuracağımız sistem tamamlandığında başlangıçta yüzde 80 doğru sonuç almayı hedefliyoruz. Ondan sonra sistemde yapacağımız iyileştirmeler ve değişiklikler ile her yıl gelişecek ve ilerleyen yıllarda yüzde 90 üzerinde oranında doğru tahmin ile bu işleri yapabileceğini planlıyoruz” diye konuştu.

Türkiye’de son yıllarda gelişen AR-Ge ve inovasyon çalışmaları sonucunda doktora mezunu elaman ihtiyacının arttığını dile getiren Prof. Dr. Coşkun, “Özellikle çeşitli destek programları ile son yıllarda özel sektörde doktora mezunu eleman istihdam edilme oranı yükseldi. Bununla birlikte özel sektörde de artık doktora mezunu elemanların özellikle bilişim, bilgisayar teknolojisi, nano teknoloji, sağlık ve mühendislik gibi alanlarda istihdamı gerekmektedir. Türkiye’nin AR-GE ve özel sektörde kaydettiği ilerlemeler ile belli bilim dallarında uzmanlaşmış AR-GE elemanlarına ihtiyacı artarken üniversitelerimizde öyle bir doktora programı yoksa bu ihtiyacın karşılanamaması sonucu ile karşılaşılmaktadır. Bizim projemiz ile üniversitelerin, kamu kuruluşlarının, AR-GE merkezlerinin yanısıra özel sektördeki talepleri sisteme işleneceği için, ihtiyaç duyulan doktora programları açılacak. Dolayısıyla özel sektörün ihtiyaç duyduğu ve gelecekte ihtiyaç duyabileceği uzmanlık alanlarında eleman yetiştirilmiş olacak”

Prof. Dr. Erman Coşkun, “Doktora mezunu elaman ihtiyacı sadece üniversitelerde ve özel sektörde değil artık kamuda da arttı. Özellikle doktora mezunu elemana ihtiyaç duyulmaya başladı.

E-devlet projesi ve bilişim ve teknoloji alanındaki gelişmelerle doktoralı elemana ihtiyaç var yani kamu kuruluşları da bunun farkına vardılar artık” dedi.

Projenin 30 ayda tamamlanacağını belirten Prof. Dr. Erman Coşkun “Biz hazırız. Bütçe paneli aşamasını başarı ile tamamladık. Çok yakın zamanda imzalanacak protokol ile Mayıs ayı içinde projenin başlayacağını umuyoruz. Üniversitemize ve ülkemize hayırlı olmasını diliyorum” dedi.