Hasta Bakımını Kolaylaştıracak Altın Öneriler
Acıbadem Adana Hastanesi Acil Servis ve Check-Up Merkezi Uzman Aile Hekimi Dr. Filiz Arabacı, evde hasta bakmanın hem hasta hem de bakan için çok hassas bir süreç olduğunu, bu süreci kolaylaştırmak ve huzurla sürdürmek için bazı noktalara dikkat etmek gerektiğini söyledi.
Dr. Filiz Arabacı, hasta bakan kişilere özel önerilerde bulundu. Arabacı, hastanın günlük bakımı ile ilgilenirken bakan kişinin birçok konuda bilgi sahibi olması ve üstelik bu bilgileri uygularken kendi kişisel ve ruh sağlına da dikkat etmesi gerektiğini, hal böyle olunca, bakan kişinin bakım sürecini kolaylaştıracak bakış açısına sahip olmasının ayrı bir önem taşıdığını ifade etti.
Kişisel bakımına dikkat edin
Arabacı, hasta ve hasta yakınlarının, bakım ve tedavi süresinde yapması gerekenler önerilerini şu şekilde paylaştı:
"Evde yatan hastalar kişisel ve günlük bakım ihtiyaçlarını gideremeyebileceğinden saçlarını yıkamak veya taramak gibi basit eylemlerle kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlayabilirsiniz. Tedavi ve beslenme planına göre hastanın kilosunda oluşabilecek değişikliklere karşı kıyafetlerini de mevsimine ve bedenine uygun seçmeniz hastanın kendisini daha iyi hissetmesini sağlayacaktır.
Özgür bırakın
Hastaların günlük diyaloglarını eskisi kadar eksiksiz ve sağlıklı bir şekilde başlatamadıklarını hatırlayarak sizlere soru sorduklarında yardımcı olun. Herhangi bir şey unuttuklarında veya hatırlamak istediklerinde ise anlayış gösterin, zorlanırlarsa zorlamayın biraz özgür bırakın. Kendini rahat hissettiği zaman diyaloğu devam ettirmesi kolaylaşabilir.
İletişimi koparmayın
Evde yatan hastalar gün geçtikçe kendini daha da yalnız hissedebiliyor. Dışarı çıkmak için kendilerinde fiziksel gücü bulamadıkları için akrabalarını aramalarına yardımcı olmak veya davet ederek ziyaret etmelerini sağlamak onları mutlu edecek, yalnızlık hissinden sıyrılmalarında etkili olacaktır.
Mevcut durumla barışın
Hastaya bakan kişi aile yakını ise, sevdiği bir insanın mevcut durumunu kabul etmek yerine inkar etmek isteyebilir. Bu inkar ve kabullenmeme derin bir üzüntüye bazen öfkeye bazen de depresyona davetiye çıkarabilir. İster fiziksel bir sakatlık ister alzheimer gibi davranışsal ve psikolojik değişikliklerin gözlemlendiği bir hastalık olsun, yakınınızın birlikte vakit geçirdiğiniz aynı kişi olmadığını hatırlayarak durumu kabul etmek size iç huzuru verecek, hastaya ve durumuna olan tutumunuzu yumuşatacaktır.
Hastalar zaman zaman kafa karışıklığı yaşayabilir. Bu gibi durumlarda hayatıyla ilgili sorular sorarak, yapmaktan keyif aldığı şeyleri öğrenebilirsiniz. Öğrendiğiniz bilgiler ışığında planlayacağınız günlük aktiviteler hem onun yaşamını renklendirecek hem de size farklı bir bakış açısı kazandıracaktır.
Sabırlı ve saygılı olun
Sebebi, nasıl bir hastalıkla baş etmeye çalışıyor olursa olsun karşınızdaki insana karşı empati yaparak yaklaşım ve tutumunuzu geliştirebilirsiniz. Empati yapabildiğiniz sürece siz sabırlı olmayı öğrenirken, saygı duyduğunuz sürece hasta da kendisini önemli hissetmeye devam edecektir.
Evde hasta bakıyorsanız, kendinize de bakmayı ihmal etmemelisiniz. Zamanın çoğunu bir hasta ile geçiren insanların motivasyonu düşebilir ve bu oldukça doğaldır. Suçlu hissedilmesi gereken bir durum değildir dolayısıyla çevrenizdeki kişiler size yardım teklif ettiğinde geri çevirmeyin. Kendinize zaman ayırın.
Profesyonel destek isteyin
Hasta bakan kişiler, zaman zaman profesyonel destek ihtiyacı duyabilirler. Eğer doktorunuz, hastanızın tıbbi olarak evde bakıma ihtiyacı olduğunu söylüyorsa, evde tedavi hizmeti alabilirsiniz. Bu ihtiyaca yönelik olarak hizmet veren kurum, doktor ve hemşireler aracılığıyla hastanızın tedavi veya bakımın seyrini kontrol ve takip edebilirsiniz. Alanında uzman bakım hemşireleri veya özel eğitim görmüş sağlık personelleri tarafından hastanız takip edebilir. Evde bakım hemşireleri ilaç tedavisi uygulayabilmesinin yanı sıra hastanın günlük yaşam aktiviteleri için de yardımcı olabilir. Fizik tedavi gibi rehabilitasyon alanında uzmanlaşmış uzmanlardan da bakım hizmeti alabilirsiniz."
Kaynak: İHA
Kişisel bakımına dikkat edin
Arabacı, hasta ve hasta yakınlarının, bakım ve tedavi süresinde yapması gerekenler önerilerini şu şekilde paylaştı:
"Evde yatan hastalar kişisel ve günlük bakım ihtiyaçlarını gideremeyebileceğinden saçlarını yıkamak veya taramak gibi basit eylemlerle kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlayabilirsiniz. Tedavi ve beslenme planına göre hastanın kilosunda oluşabilecek değişikliklere karşı kıyafetlerini de mevsimine ve bedenine uygun seçmeniz hastanın kendisini daha iyi hissetmesini sağlayacaktır.
Özgür bırakın
Hastaların günlük diyaloglarını eskisi kadar eksiksiz ve sağlıklı bir şekilde başlatamadıklarını hatırlayarak sizlere soru sorduklarında yardımcı olun. Herhangi bir şey unuttuklarında veya hatırlamak istediklerinde ise anlayış gösterin, zorlanırlarsa zorlamayın biraz özgür bırakın. Kendini rahat hissettiği zaman diyaloğu devam ettirmesi kolaylaşabilir.
İletişimi koparmayın
Evde yatan hastalar gün geçtikçe kendini daha da yalnız hissedebiliyor. Dışarı çıkmak için kendilerinde fiziksel gücü bulamadıkları için akrabalarını aramalarına yardımcı olmak veya davet ederek ziyaret etmelerini sağlamak onları mutlu edecek, yalnızlık hissinden sıyrılmalarında etkili olacaktır.
Mevcut durumla barışın
Hastaya bakan kişi aile yakını ise, sevdiği bir insanın mevcut durumunu kabul etmek yerine inkar etmek isteyebilir. Bu inkar ve kabullenmeme derin bir üzüntüye bazen öfkeye bazen de depresyona davetiye çıkarabilir. İster fiziksel bir sakatlık ister alzheimer gibi davranışsal ve psikolojik değişikliklerin gözlemlendiği bir hastalık olsun, yakınınızın birlikte vakit geçirdiğiniz aynı kişi olmadığını hatırlayarak durumu kabul etmek size iç huzuru verecek, hastaya ve durumuna olan tutumunuzu yumuşatacaktır.
Hastalar zaman zaman kafa karışıklığı yaşayabilir. Bu gibi durumlarda hayatıyla ilgili sorular sorarak, yapmaktan keyif aldığı şeyleri öğrenebilirsiniz. Öğrendiğiniz bilgiler ışığında planlayacağınız günlük aktiviteler hem onun yaşamını renklendirecek hem de size farklı bir bakış açısı kazandıracaktır.
Sabırlı ve saygılı olun
Sebebi, nasıl bir hastalıkla baş etmeye çalışıyor olursa olsun karşınızdaki insana karşı empati yaparak yaklaşım ve tutumunuzu geliştirebilirsiniz. Empati yapabildiğiniz sürece siz sabırlı olmayı öğrenirken, saygı duyduğunuz sürece hasta da kendisini önemli hissetmeye devam edecektir.
Evde hasta bakıyorsanız, kendinize de bakmayı ihmal etmemelisiniz. Zamanın çoğunu bir hasta ile geçiren insanların motivasyonu düşebilir ve bu oldukça doğaldır. Suçlu hissedilmesi gereken bir durum değildir dolayısıyla çevrenizdeki kişiler size yardım teklif ettiğinde geri çevirmeyin. Kendinize zaman ayırın.
Profesyonel destek isteyin
Hasta bakan kişiler, zaman zaman profesyonel destek ihtiyacı duyabilirler. Eğer doktorunuz, hastanızın tıbbi olarak evde bakıma ihtiyacı olduğunu söylüyorsa, evde tedavi hizmeti alabilirsiniz. Bu ihtiyaca yönelik olarak hizmet veren kurum, doktor ve hemşireler aracılığıyla hastanızın tedavi veya bakımın seyrini kontrol ve takip edebilirsiniz. Alanında uzman bakım hemşireleri veya özel eğitim görmüş sağlık personelleri tarafından hastanız takip edebilir. Evde bakım hemşireleri ilaç tedavisi uygulayabilmesinin yanı sıra hastanın günlük yaşam aktiviteleri için de yardımcı olabilir. Fizik tedavi gibi rehabilitasyon alanında uzmanlaşmış uzmanlardan da bakım hizmeti alabilirsiniz."