Rtük'ten Seçimle İlgili Bilgilendirme Toplantısı
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun, "Seçim dönemleri, görsel işitsel medyanın bir bakıma imtihan dönemleridir. Belki iddialı bir niteleme gibi görülebilir ama imtihan dönemidir" dedi.
RTÜK tarafından, bir otelde seçim dönemi yayınlarına ilişkin düzenlenen "Medya Hizmet Sağlayıcı Kuruluşlarının Seçim Dönemi Yayınları Bilgilendirme Toplantısı"na Samsun, Sinop, Çorum, Amasya, Tokat, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Trabzon, Rize, Artvin, Bartın, Bayburt, Karabük ve Kastamonu illerinde yayın yapan tüm radyo ve televizyon kuruluşlarının temsilcileri katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan RTÜK Başkanı Dursun, haziran ayında sona erecek seçim döneminin 10 Mart'ta başladığını, bu çerçevede konuya ilişkin bilgilendirme yapmak amacıyla söz konusu dördüncü toplantıyı Samsun'da düzenlediklerini söyledi.
Toplantıların sonuncusunu gelecek hafta cuma günü Diyarbakır'da düzenleyeceklerini bildiren Dursun, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi yayıncılarıyla bir araya geleceklerini dile getirdi.
Türkiye'nin son 15 aydır sürekli bir seçim dönemi yaşadığını vurgulayan Dursun, şöyle konuştu:
"Seçim dönemleri, görsel işitsel medyanın bir bakıma imtihan dönemleridir. Belki iddialı bir niteleme gibi görülebilir ama imtihan dönemidir. Şundan dolayı, seçim dönemine ilişkin olarak yayın politikalarında, yayın ilkelerinde birtakım farklılıklar söz konusu. Müeyyide sisteminde birtakım farklılıklar söz konusu. O sebeple normal dönemlerdeki radyo televizyon yayınlarıyla seçim dönemlerindeki radyo televizyon yayınları arasında önemli farklılıklar, her bakımdan hem yapısal olarak hem uygulama olarak hem müeyyide sistemi olarak hem gözeteceğiniz birtakım ilkeler olarak birtakım farklılıklar görülüyor. O sebeple bunlar bazen yayıncı kuruluşlar tarafından, yayıncı kuruluşların politikalarını yapan değerli çalışanlar tarafından gözden ırak tutulabiliyor. Bunu bir kez daha hatırlatmak için 'imtihan dönemidir' diyorum."
- "Seçim dönemlerinde YSK'nın düzenlediği yayın ilkeleri önemli"
Türkiye'de seçimlerin düzen içinde yönetimi ve denetimiyle ilgili 1950 yılından bu yana Yüksek Seçim Kurulu (YSK) adıyla bir yargı kuruluşunun görevli olduğunu aktaran Dursun, seçim dönemi yayınlarında "Yüksek Seçim Kurulu'nun talebi, Yüksek Seçim Kurulu'nun uyguladığı müeyyide, Yüksek Seçim Kurulu'nun kararı" sözlerinin sıkça duyulabileceğini ifade etti.
Dursun, şöyle devam etti:
"Seçim dönemlerinde bir taraftan Yüksek Seçim Kurulu'nun 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri hakkında kanundan kaynaklanan yetkilerle yapmış olduğu düzenlemeler, diğer taraftan 6112 sayılı kendi kanunumuzdan kaynaklanan birtakım ilkelerle karşı karşıyasınız. Seçim dışı dönemlerde sadece 6112 sayılı yasanın 8. maddesinde düzenlenen yayın ilkeleriyle sorumlu olmanıza rağmen, seçim dönemlerinde Yüksek Seçim Kurulu'nun düzenlemiş olduğu yayın ilkeleri de önemlidir. O sebeple o ilkelere uyup uymadığınız sizden sorulmaktadır. Bu durumda özel radyo ve televizyonların seçim dönemlerinde uyacakları usul ve esaslar, bir başka ifadeyle yayın ilkeleri seçim dönemi başlamadan önce YSK tarafından belirlenmekte, Resmi Gazete'de bir bildiri ile yayınlanmakta ve yayın kuruluşları tarafından seçim dönemlerdeki yayınlarda uyacakları ilkeler ortaya çıkmaktadır."
- YSK tarafından belirlenen yayın ilkelerinin ihlali
Yayıncıların seçim yayınları nedeniyle tespit edilen ihlallerle ilgili müeyyidelerle karşı karşıya kalmalarının söz konusu olduğunu ifade eden Dursun, YSK tarafından belirlenen ilkeler çerçevesindeki ihlallerin sonuçlandırılmasının yine YSK'nın yetkisinde olduğunu anlattı.
YSK'nın belirlediği ilkelere aykırı yayın yapılması durumunda RTÜK'ün müeyyide uygulamadığını bildiren Dursun, "Bu durumda 'RTÜK ne yapıyor' diye sorulabilir. Sadece Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, YSK'nın belirlemiş olduğu yayın ilkelerine göre yayınların yapılıp yapılmadığını izliyor, denetliyor ve bir değerlendirmeyle birlikte dosyayı sonuçlandırmak üzere YSK'ya gönderiyor. YSK da bu değerlendirmeye bağlı kalarak veya kalmayarak belli bir müeyyide uyguluyor" ifadesini kullandı.
Müeyyidenin sonuçlandırılmasının ise RTÜK'ün görevleri arasında yer aldığına değinen Dursun, sözlerini şöyle sürdürdü:
"YSK tarafından belirlenen yayın ilkelerine ihlal oluşturan davranışlarla ilgili olarak müeyyide uygulama yetkisi tamamen YSK'ya aittir ve Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun bu anlamda bir müeyyide uygulaması söz konusu değildir. Bu durum seçim dönemlerinin önemli tartışmalarından birini oluşturuyor. Bazıları haklı olarak 'neden seçim dönemlerinde YSK'nın belirlediği ilkelere göre müeyyide uygulanıyor' diyebilirler ama unutmayalım Türkiye'deki meri hukuksal düzen budur. Siz yayıncı olarak, biz yayınları denetleyen kurum olarak bu sisteme uymak zorundayız, bir başka alternatifimiz söz konusu değildir."
Konuşmaların ardından RTÜK Üyesi Nurullah Öztürk başkanlığında "Medya Hizmet Sağlayıcı Kuruluşların Seçim Dönemi Yayınları" konulu oturum düzenlendi.
Oturumda, seçim dönemindeki yayınlarda dikkat edilmesi gereken hususlar, yayın ilkeleriyle önceki dönemlerdeki uygulamalar konusunda bilgi verildi.
RTÜK Başkan Yardımcısı İlker Ilgın "YSK'nın Seçim Dönemine İlişkin Kararları, Yayın İhlalleri ve YSK'nın Müeyyideleri", İzleme ve Değerlendirme Daire Başkanı Emir Ulucak "Genel Yayın İlkeleri ve Başlıca İhlalleri", İzin ve Tahsisler Daire Başkanı Muhsin Kılıç da "Sayısal Yayıncılık ve İhale Süreci" başlıklı sunum yaptı.
Kaynak: AA
Toplantının açılış konuşmasını yapan RTÜK Başkanı Dursun, haziran ayında sona erecek seçim döneminin 10 Mart'ta başladığını, bu çerçevede konuya ilişkin bilgilendirme yapmak amacıyla söz konusu dördüncü toplantıyı Samsun'da düzenlediklerini söyledi.
Toplantıların sonuncusunu gelecek hafta cuma günü Diyarbakır'da düzenleyeceklerini bildiren Dursun, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi yayıncılarıyla bir araya geleceklerini dile getirdi.
Türkiye'nin son 15 aydır sürekli bir seçim dönemi yaşadığını vurgulayan Dursun, şöyle konuştu:
"Seçim dönemleri, görsel işitsel medyanın bir bakıma imtihan dönemleridir. Belki iddialı bir niteleme gibi görülebilir ama imtihan dönemidir. Şundan dolayı, seçim dönemine ilişkin olarak yayın politikalarında, yayın ilkelerinde birtakım farklılıklar söz konusu. Müeyyide sisteminde birtakım farklılıklar söz konusu. O sebeple normal dönemlerdeki radyo televizyon yayınlarıyla seçim dönemlerindeki radyo televizyon yayınları arasında önemli farklılıklar, her bakımdan hem yapısal olarak hem uygulama olarak hem müeyyide sistemi olarak hem gözeteceğiniz birtakım ilkeler olarak birtakım farklılıklar görülüyor. O sebeple bunlar bazen yayıncı kuruluşlar tarafından, yayıncı kuruluşların politikalarını yapan değerli çalışanlar tarafından gözden ırak tutulabiliyor. Bunu bir kez daha hatırlatmak için 'imtihan dönemidir' diyorum."
- "Seçim dönemlerinde YSK'nın düzenlediği yayın ilkeleri önemli"
Türkiye'de seçimlerin düzen içinde yönetimi ve denetimiyle ilgili 1950 yılından bu yana Yüksek Seçim Kurulu (YSK) adıyla bir yargı kuruluşunun görevli olduğunu aktaran Dursun, seçim dönemi yayınlarında "Yüksek Seçim Kurulu'nun talebi, Yüksek Seçim Kurulu'nun uyguladığı müeyyide, Yüksek Seçim Kurulu'nun kararı" sözlerinin sıkça duyulabileceğini ifade etti.
Dursun, şöyle devam etti:
"Seçim dönemlerinde bir taraftan Yüksek Seçim Kurulu'nun 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri hakkında kanundan kaynaklanan yetkilerle yapmış olduğu düzenlemeler, diğer taraftan 6112 sayılı kendi kanunumuzdan kaynaklanan birtakım ilkelerle karşı karşıyasınız. Seçim dışı dönemlerde sadece 6112 sayılı yasanın 8. maddesinde düzenlenen yayın ilkeleriyle sorumlu olmanıza rağmen, seçim dönemlerinde Yüksek Seçim Kurulu'nun düzenlemiş olduğu yayın ilkeleri de önemlidir. O sebeple o ilkelere uyup uymadığınız sizden sorulmaktadır. Bu durumda özel radyo ve televizyonların seçim dönemlerinde uyacakları usul ve esaslar, bir başka ifadeyle yayın ilkeleri seçim dönemi başlamadan önce YSK tarafından belirlenmekte, Resmi Gazete'de bir bildiri ile yayınlanmakta ve yayın kuruluşları tarafından seçim dönemlerdeki yayınlarda uyacakları ilkeler ortaya çıkmaktadır."
- YSK tarafından belirlenen yayın ilkelerinin ihlali
Yayıncıların seçim yayınları nedeniyle tespit edilen ihlallerle ilgili müeyyidelerle karşı karşıya kalmalarının söz konusu olduğunu ifade eden Dursun, YSK tarafından belirlenen ilkeler çerçevesindeki ihlallerin sonuçlandırılmasının yine YSK'nın yetkisinde olduğunu anlattı.
YSK'nın belirlediği ilkelere aykırı yayın yapılması durumunda RTÜK'ün müeyyide uygulamadığını bildiren Dursun, "Bu durumda 'RTÜK ne yapıyor' diye sorulabilir. Sadece Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, YSK'nın belirlemiş olduğu yayın ilkelerine göre yayınların yapılıp yapılmadığını izliyor, denetliyor ve bir değerlendirmeyle birlikte dosyayı sonuçlandırmak üzere YSK'ya gönderiyor. YSK da bu değerlendirmeye bağlı kalarak veya kalmayarak belli bir müeyyide uyguluyor" ifadesini kullandı.
Müeyyidenin sonuçlandırılmasının ise RTÜK'ün görevleri arasında yer aldığına değinen Dursun, sözlerini şöyle sürdürdü:
"YSK tarafından belirlenen yayın ilkelerine ihlal oluşturan davranışlarla ilgili olarak müeyyide uygulama yetkisi tamamen YSK'ya aittir ve Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun bu anlamda bir müeyyide uygulaması söz konusu değildir. Bu durum seçim dönemlerinin önemli tartışmalarından birini oluşturuyor. Bazıları haklı olarak 'neden seçim dönemlerinde YSK'nın belirlediği ilkelere göre müeyyide uygulanıyor' diyebilirler ama unutmayalım Türkiye'deki meri hukuksal düzen budur. Siz yayıncı olarak, biz yayınları denetleyen kurum olarak bu sisteme uymak zorundayız, bir başka alternatifimiz söz konusu değildir."
Konuşmaların ardından RTÜK Üyesi Nurullah Öztürk başkanlığında "Medya Hizmet Sağlayıcı Kuruluşların Seçim Dönemi Yayınları" konulu oturum düzenlendi.
Oturumda, seçim dönemindeki yayınlarda dikkat edilmesi gereken hususlar, yayın ilkeleriyle önceki dönemlerdeki uygulamalar konusunda bilgi verildi.
RTÜK Başkan Yardımcısı İlker Ilgın "YSK'nın Seçim Dönemine İlişkin Kararları, Yayın İhlalleri ve YSK'nın Müeyyideleri", İzleme ve Değerlendirme Daire Başkanı Emir Ulucak "Genel Yayın İlkeleri ve Başlıca İhlalleri", İzin ve Tahsisler Daire Başkanı Muhsin Kılıç da "Sayısal Yayıncılık ve İhale Süreci" başlıklı sunum yaptı.