Kırgızistan'daki isyan neden çıktı?

Kırgızistan’da hükümeti deviren isyanın arkasında, yoksul halkın lüks içinde yaşayan Devlet Başkanı Bakiyev ve ailesine duyduğu öfke var. İsyancılar, Bakiyev’in Rus asıllı karısı Tatyana Bakiyeva’nın mücevherli fotoğrafını göstererek “Halk zor geçinirken, bakın nasıl yaşıyorlar” diye bağırıyor.

Kırgızistan’da dört gün önce Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev yönetimine karşı başlayan, dün başkent Bişkek’i savaş alanına çeviren ve hükümetin istifa etmesine neden olan isyanda, muhalefet istediğine ulaştı. Eski Dışişleri Bakanı ve yeni kurulan hükümetin lideri Roza Otunbayeva, ülkede kontrolü ele geçirdiklerini söyledi. Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Otunbayeva’yı arayarak yeni başbakan olarak tanıdı. Yeni Savunma Bakanı da ordunun kendilerini desteklediklerini, herhangi bir askeri darbe girişimi beklenmediğini açıkladı. Dün özel uçağıyla Bişkek’ten kaçan Bakiyev’in, doğum yeri olan Celalabad’a gittiğine ve burada yandaşlarıyla bir araya geldiği sanılıyor. Bu arada Bakiyev’in, istifa ettiği haberlerini yalanladığı belirtiliyor. Dün sert çatışmaların yaşandığı Bişkek’teki Devlet Başkanlığı sarayındaki çatışmalar, güvenlik güçlerinin çekilmesiyle sona erdi. Sarayı işgal eden isyancılar, binanın bir bölümünü ateşe verdi, mobilyaları, dosyaları ve bayrakları pencereden attı. Kırgız Meclis Binası da talan edildi.

Elmaslı First Lady isyanı

Yeni kurulan geçici hükümetin Sağlık Bakanlığı görevine getirdiği Damira Niyazaliyeva olaylar sırasında 68 kişinin hayatını kaybettiğini, 306 kişinin hastanelerde tedavi altına alındığını söyledi. Yağmalar dün de sürdü. Hızını alamayan göstericiler lüks mağazaları yağmaladı, araçları ateşe verdi. Yabancı ajanslara konuşan göstericiler, tüm olayların sorumlusunun Devlet Başkanı Bakiyev’in karısı ve çocuklarının lüks tüketimleri olduğunu söylüyor. AFP’ye konuşan ve Bakıyev’in eşi Rus asıllı Tatyana Bakiyeva’nın inci ve mücevherlerle çekilmiş, yırtılmış bir resmini kalabalığa gösteren bir gösterici, “Halk zor geçinirken, bakın Bakıyev’ler nasıl yaşıyormuş, resimdeki şu elmaslara bir bakın” diye bağırdı.

Radyatörler bile yağmalandı

Okul müdürü olduğunu söyleyen Nurali Baymatoviç, “Bakiyev iktidarı halktan çaldı, şimdi de halk iktidarı aldı” diye konuştu. Bakıyev’in yağmalanan evindeki radyatörleri söken Baymatoviç, radyatörleri okullara takacaklarını bildirdi. Baymatoviç, “Radyatörleri okullara takıp, Kırgız çocuklarının geleceklerini hazırlamaya yardım edeceğiz. Onun için yaptığımız tam olarak yağma olarak nitelendirilemez” dedi. Devrik iktidarın halkın sabrını çok zorladığını belirten Baymatoviç, “Sonunda patlama oldu” diye konuştu. Olayların bir diğer nedeni ise, özellikle elektrik ve doğal gaza son aylarda yapılan ve yüzde 200’e ulaşan zamlar olduğu da belirtiliyor. Ayrıca, göstericilerin çoğunun, başkentte yaşanan inşaat patlamasında iş bulmak amacıyla köylerini terkeden ancak aradığını bulamayan köylüler olduğu da ifade ediliyor.

Lüks düşkünlüğü isyan ettirdi

Tatyana Vasilyevna Bakiyeva, Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev, Rusya’da Kuybyshev Politeknik Enstitüsü’nde mühendislik eğitimi aldığı sırada tanıştı. Bakiyeva Kırgızlar tarafından lüks tüketime düşkünlüğü ile tanınıyor.

İsyanda son olarak Bakiyev’in evi hedef oldu. Eve giren bir grup, yatak örtüsünden, porselenlere kadar her şeyi yağmaladıktan sonra evi ateşe verdi. Başbakan Daniyar Üsenov’un evi de yağmalandı.

İşte Bakiyev ve hedefteki ailesi

Beş yıl önce yine bir devrimle iktidara gelen Kırgızistan Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev’e yöneltilen en büyük eleştiri, devletin önemli kademelerine kendi aşiret üyelerini veya akrabalarını ataması. Bakiyev’in büyük oğlu Maksim, ülkeye giren tüm dış yardımlar ve kredileri yöneten Kırgız Kalkınma Ajansı’nın başında. Küçük oğlu Marat ise iş adamı. Rus analizcilere göre, Bakiyev’in devrilmesinin arkasında, kilit noktalara atadığı kardeşleri ve çocuklarının aç gözlülüğü bulunuyor.