Cammu Kesmir'in Iki Eski Basbakani, Modi Ile Bölgenin Gelecekteki Statüsünü Görüsecek

Hindistan kontrolündeki Cammu Kesmirli bir grup siyasetçinin, bölgenin gelecekteki statüsünü görüsme üzere 24 Haziran'da Basbakan Nerandra Modi ile bir araya gelecegi bildirildi.

Görüsmeye Agustos 2019'da yapilan anayasa degisikligi ile özel yönetim statüsünü kaybeden bölgenin eski siyasi yapisina dönmesi gerektigini savunan GupKar Bildirisi Için Halk Ittifaki (PAGD) çatisi altinda birlesen partilerin temsilcileri katilacak.

Cammu Kesmir'in iki eski basbakani Faruk Abdullah ve Mehbuba Müfti ile PAGD Sözcüsü Yusuf Tarigami, ittifak adina görüsmede hazir bulunacak.

Hint merkezi hükümeti, bir süre önce 2019'da degisikligin öncesinde kapatilan ve liderleri hapse atilan yerel siyasi partilere görüsme için çagrida bulunmustu.

Hükümet, görüsmenin gündemine dair henüz bir açiklama yapmadi.

- Cammu Kesmir'in özel statüsünün kaldirilmasi

Hindistan, anayasanin yarim asirdan uzun süredir Cammu Kesmir'e ayricalik taniyan 370'inci maddesini 5 Agustos 2019'da iptal ederek bölgenin özel statülü yapisini ortadan kaldirmis, Cammu Kesmir'i merkeze bagli "Birlik Topragi" statüsünde iki bölgeye ayirmisti.

Bu madde, merkezi hükümetin Cammu Kesmir'deki gücünü sinirlandirmaktaydi. Buna göre, Hindistan parlamentosunun Cammu-Kesmir’e iliskin yasama yetkisi savunma, dis iliskiler ve iletisimle ilgili konulari kapsiyordu ve diger tüm konular için parlamento sadece Cammu Kesmir hükümetinin anlasmasiyla yasama faaliyeti yapabilmekteydi.

370'inci maddenin 35A fikrasi uyarinca Cammu Kesmir hükümetine, bölgede daimi oturum iznine sahip olma hakkinin kimlere verilebilecegini saptama ve belirlenen kisilere kamu sektöründe istihdam, tasinmaz mal edinme, burs ve diger yardim türlerinden yararlanma haklarini saglama yetkisi verilmekteydi.

- Kesmir sorunu

Ingiltere, 1947'de sömürge olarak yönettigi Hindistan'dan çekilirken o dönemde prenslik olan Kesmir, bagimsizliklarini yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birlesme konusunda tercihle karsi karsiya kaldi.

Nüfusunun yüzde 90'i Müslüman olan Kesmir halki, 1947'de Pakistan'a katilmaktan yana tavir alsa da dönemin prensi Hindistan ile birlesmeye karar verdi.

Karara Müslüman Kesmir halki karsi çikti. Pakistan ve Hindistan'in bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savasti. Iki ülke arasinda yine ayni nedenle 1965 ve 1999'da savas çikti.

Savaslarin ardindan saglanan geçici ateskes sonucunda Cammu Kesmir'in yüzde 45'i Hindistan'in, yüzde 35'i Pakistan'in kontrolünde kaldi. Bölgenin dogusundaki yüzde 20'lik bir kisim ise sinirdas Çin'in hakimiyetine verildi.

Birlesmis Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldigi kararlarla Kesmir'in askerden arindirilmasini ve geleceginin halk oylamasiyla belirlenmesini öngörüyor.

Hindistan halk oylamasina karsi tutum benimserken Pakistan, BMGK kararlarinin uygulanmasini istiyor.??????

Kaynak: AA