Sağlık Haberlerinde 'Manipülasyon' Tehlikesi
Sosyal medya mecralarında veya internet sitelerinde manipülasyon amaçlı yapılan sağlık haberleri vatandaşları tehdit ediyor.
Bu durumun insanları ürküttüğünü ve önüne geçilmesi gerektiğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Emin Dinççağ, “Günümüzde medyada en çok sağlık haberleri okunuyor ve dikkati çekiyor. Ancak sağlık haberlerinin dikkat çekmesi ve daha çok ilgi uyandırması için bazen maniple edildiği, biraz abartıldığı durumlara da rastlanılmaktadır. Bu durum vatandaşın paniklemesine, kokmasına neden olarak hastalık hakkında doğru bilgi sahibi olma ve sağlığın korunması hedefinden uzaklaşılmasına neden olmaktadır” dedi.
“Maniple haberler hastayı yanıltabilir”
İngiltere kaynaklı bir haberde hastalıktan korunmak için uçakta nereye oturmanın daha sağlıklı olduğu ile ilgili bir haber okuduğunu aktaran Dr. Dinççağ, “Haberde, uçakta veya başka bir kapalı mekanda hava yolu veya damlacık enfeksiyonu aracılığıyla yayılabilecek solunum yolu hastalıklarında, oturulacak yerin değiştirilmesiyle enfeksiyondan korunmanın pek mümkün olmayacağı bilinmesine rağmen öneri olarak bu verilmiş. Bu tür önlemlerin bulunduğu bilgilendirme veya haber okuyucuyu yanıltabilir. Birçok solunum yolu enfeksiyonu hava yolu ile yayıldığı için ortamın havalandırılması, hasta ile bulunulan ortamda direk solunum olmaması, el temizliği, hasta olanın kullandığı havlu, mendil gibi eşyalarının sağlıklı kişilerce kullanılmaması gibi tedbirler daha çok hastalıktan koruyabilir” ifadelerini kullandı.
“Solunum yolu enfeksiyonlarında hijyenin çok faydalı”
Sağlık haberlerinin, dikkat çekmek amacıyla maniple edilmesi hastalıklardan korunma ve bilgilenme amacından uzaklaşılmasına neden olduğunu dile getiren Dinççağ, “Bu bakımdan, haber kaynağının halk sağlığı eğitimi almış, okuyucuda panik yaratmayacak dil kullanmasının koruyucu hekimlik ve halk sağlığı açısından daha verimli olacağı düşünülmelidir. Solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için; varsa hastalıklar ile ilgili aşılardan faydalanılmalı, el yıkamanın ve hijyenin çok faydalı olduğu unutulmamalı, kapalı ortamlarda sık sık havalandırma sağlanmalı, hasta olan kişi ortamdan uzaklaştırılmalı, aksırma ve öksürme ile direk yüz yüze temas olmamalıdır” diye konuştu.
“Yanıltıcı haber hasta tedavisine zarar verir”
Uzm. Dr. Dinççağ, "Tartışmalı, üzerinde fikir birliği olmayan bilgilerin veya bilimsel otoriteler tarafından tartışmalı konular haberlerde verilirken, konunun tartışmalı olduğu belirtilmeli. Tartışmalı tıbbı konular ise halk önünde değil, tıbbı platformlarda konuşulmalıdır. Örneğin romatoid artrid (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılan bir ilaç aynı zaman da kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Bunun üzerine maniple amaçlı ’romatizma hastasına kanser ilacı yazıldı’ başlıklı bir haber elbette okuyucunun ilgisini çeker. Ama yanıltıcıdır ve hasta tedavisine zarar verir" şeklinde sözlerini tamamdı.
Kaynak: İHA
“Maniple haberler hastayı yanıltabilir”
İngiltere kaynaklı bir haberde hastalıktan korunmak için uçakta nereye oturmanın daha sağlıklı olduğu ile ilgili bir haber okuduğunu aktaran Dr. Dinççağ, “Haberde, uçakta veya başka bir kapalı mekanda hava yolu veya damlacık enfeksiyonu aracılığıyla yayılabilecek solunum yolu hastalıklarında, oturulacak yerin değiştirilmesiyle enfeksiyondan korunmanın pek mümkün olmayacağı bilinmesine rağmen öneri olarak bu verilmiş. Bu tür önlemlerin bulunduğu bilgilendirme veya haber okuyucuyu yanıltabilir. Birçok solunum yolu enfeksiyonu hava yolu ile yayıldığı için ortamın havalandırılması, hasta ile bulunulan ortamda direk solunum olmaması, el temizliği, hasta olanın kullandığı havlu, mendil gibi eşyalarının sağlıklı kişilerce kullanılmaması gibi tedbirler daha çok hastalıktan koruyabilir” ifadelerini kullandı.
“Solunum yolu enfeksiyonlarında hijyenin çok faydalı”
Sağlık haberlerinin, dikkat çekmek amacıyla maniple edilmesi hastalıklardan korunma ve bilgilenme amacından uzaklaşılmasına neden olduğunu dile getiren Dinççağ, “Bu bakımdan, haber kaynağının halk sağlığı eğitimi almış, okuyucuda panik yaratmayacak dil kullanmasının koruyucu hekimlik ve halk sağlığı açısından daha verimli olacağı düşünülmelidir. Solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için; varsa hastalıklar ile ilgili aşılardan faydalanılmalı, el yıkamanın ve hijyenin çok faydalı olduğu unutulmamalı, kapalı ortamlarda sık sık havalandırma sağlanmalı, hasta olan kişi ortamdan uzaklaştırılmalı, aksırma ve öksürme ile direk yüz yüze temas olmamalıdır” diye konuştu.
“Yanıltıcı haber hasta tedavisine zarar verir”
Uzm. Dr. Dinççağ, "Tartışmalı, üzerinde fikir birliği olmayan bilgilerin veya bilimsel otoriteler tarafından tartışmalı konular haberlerde verilirken, konunun tartışmalı olduğu belirtilmeli. Tartışmalı tıbbı konular ise halk önünde değil, tıbbı platformlarda konuşulmalıdır. Örneğin romatoid artrid (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılan bir ilaç aynı zaman da kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Bunun üzerine maniple amaçlı ’romatizma hastasına kanser ilacı yazıldı’ başlıklı bir haber elbette okuyucunun ilgisini çeker. Ama yanıltıcıdır ve hasta tedavisine zarar verir" şeklinde sözlerini tamamdı.