FAO Gıda Fiyat Endeksi Ardı Ardına İkinci Ayda Yükseldi
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Gıda Fiyat Endeksi iri taneli tahıl ve süt fiyatlarındaki güçlü artışların etkisiyle Mart ayında yükseldi. Endeks, Mart ayında 172,8 puan olarak gerçekleşirken bu, Şubat ayına göre yüzde 1,1 artış anlamına geliyor. Endeks geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 0,7 yükseldi. Şeker ve çoğu bitkisel yağ fiyatlarındaki düşüş mısır, buğday ve birçok süt ürününde gerçekleşen artışla dengelendi. FAO Gıda Fiyat Endeksi uluslararası pazarlarda beş ana gıda maddesinin fiyatları takip edilerek ölçülüyor.
FAO’nun bugün yayımlanan Tahıl Arz ve Talep Raporu’nun son değerlendirmesine göre dünya tahıl üretimi 2017’de rekor kırdı ve 2016’ya göre 33 milyon ton daha fazla gerçekleşerek yaklaşık 2 bin 646 milyon tona yükseldi. Ancak FAO’nun ilk tahminlerine göre bu sene dünya mısır ve buğday üretimi düşecek.
Ekmek ve tereyağı
FAO Tahıl Fiyat Endeksi Şubat ayına göre yüzde 2,7 yükselirken Mart 2017 değerinin ise yüzde 12,1 üzerinde gerçekleşti. Buğday fiyatları ABD’deki uzayan kuraklık ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde hâkim olan soğuk yağışlı hava da dahil olmak üzere hava durumu endişelerinden dolayı artış gösterdi. Mısır fiyatları dünyada görülen güçlü talep ve Arjantin’deki kötüleşen ürün beklentilerinin bir araya gelmesiyle arttı. Güçlü küresel talebin etkisiyle tereyağı, peynir ve tam yağlı süt tozu fiyatlarının artmasıyla FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi Mart ayında yüzde 3,3 daha yüksek gerçekleşti.
FAO Şeker Fiyat Endeksi yüzde 3,4 düşerken büyük ihracat uygunluğu nedeniyle Mart 2017 değerinin yüzde 27,5 altında gerçekleşti. FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi de soya, kolza ve ayçiçek yağlarının fiyatlarındaki azalmayla biraz düştü. FAO Et Fiyat Endeksi Şubat ayına göre büyük ölçüde değişmedi. Sığır eti fiyatları rahatlarken özellikle Çin’den gelen güçlü et ithalatı nedeniyle küçükbaş ve domuz eti fiyatları yükseldi.
Tahıl üretimi için ihtiyatlı beklentiler
Küresel tahıl üretimi beklentileri 2018 yılı için daha sınırlandırılmış durumda. Dünya buğday üretiminin bir önceki yılın rekor seviyesinin yaklaşık yüzde bir altında, 750 milyon tona düşmesi bekleniyor. Tahminler ABD’nin 2017’deki düşüşünden çıkacağını ancak Çin, Hindistan ve Rusya Federasyonu’ndaki üretimin rekor yılın ardından düşebileceğini gösteriyor. İri taneli tahıl üretiminin de 2017’de görülen rekorun ardından düşmesi bekleniyor. Bunda Arjantin’deki kötü hava koşulları, Brezilya’da mısırdan soya fasulyesi ekimine doğru değişim ve Güney Afrika’daki fiyatlar sebebiyle ekimlerdeki düşüş etkili olacak.
FAO’nun son tahminlerine göre 2018 mahsul sezonu bitiminde dünya tahıl stokları yaklaşık 748 milyon ton seviyelerinde gerçekleşecek ve bir yıl önceye göre yaklaşık yüzde 4 artışla yeni bir rekor kıracak. Bu büyük artış bu yılki küresel üretimde öngörülen düşüşün etkisini hafifletmekte rol oynayacak.