Azeri Tarihçi Memmedov: 'Ermeniler Ateşli Silah Kullanmadan Katliam Yaptılar'

Azeri tarihçi Elhan Memmedov, “Ermenilerin sadece Guba’da değil Zengezur’da, Güney Azerbaycan’da, Urmiya ve Hoy bölgelerindeki katliamları görülmemiş vahşetle gerçekleştirilmiş. Guba katliamı Ermeni vahşetinin sadece bir parçasıdır. Bu iskeletlerde kurşun izi yoktur ancak kafataslarında ağır kör silahlar ve çivilerin izleri vardır. Bu insanların işkence edilerek öldürüldükleri ortaya çıkmıştır. Burada Çukur Hamam var ve bu insanları burada boğarak bu bölgeye gömmüşler” diye konuştu.

1918'de Bolşevik Rusya'nın desteği ile Azerbaycanlılar'a yönelik soykırım hareketi başlatan Ermeni çeteler, 100 bine yakın Azeri'yi vahşice katletti. 16 bin sivilin öldürüldüğü Guba katliamı sırasında 122 köy, hane, cami ve okullarıyla birlikte imha edilirken, öldürülenler toplu mezarlara gömüldü. Guba'da şehitliğin bulunduğu toplu mezar, 2007'de Guba Şahdağ stadyumunun genişletilmesi çalışmaları sırasında yapılan kazılarda tesadüfen ortaya çıkarıldı. Bir hafta sonra Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Arkeoloji Bölümü profesörleri alanda çalışma başlattı. Yapılan araştırmada toplu mezarda bulunan iskeletlerin 1918 yılında Ermeniler tarafından öldürülen Azerbaycan Türklerine ait olduğu belirlendi. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in yayınladığı bir kararnameyle mezarlığın yanına soykırım müzesi inşa edilmeye başlandı. Henüz inşaatı tamamlanmayan müzede, katliamdan geriye kalanlar sergilenecek.

514 metrekare alan üzerinde bulunan toplu mezarın büyük bir bölümünde ise çalışmalar tamamlandı. Mezardan çıkarılan kemikler üzerinde yapılan araştırmalar, katliam sırasında ateşli silahların kullanılmadığını, ölenlerin çoğunun soğuk silah olarak tabir edilen çivi, kılıç, balta gibi kesici ve delici aletlerle öldürüldüğü ortaya çıktı. Arkeoloji kazılarında insan cesetleriyle doldurulmuş iki kuyu ve iki de kanal ortaya çıkarıldı. Bu kuyu ve kanallara yaklaşık 400 insanın gömüldüğü tahmin edilirken, öldürülenlerin çoğunu kadın, çocuk ve yaşlılar oluşturuyor .