'Özel yetkili' gitti, bölgesel mahkemeler geldi
Özel Yetkili Mahkemelerin kapatılmasını öngören AK Parti'nin önergesi Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. Bu değişiklikle Özel Yetkili Mahkemeler (ÖYM) yerini Bölgesel Ağır Ceza Mahkemelerine bırakacak.
TBMM Genel Kurulu'nda, Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine, HSYK tarafından yargı çevresi birden çok ili kapsayacak şekilde belirlenecek illerde görevlendirilecek ağır ceza mahkemelerinde görülecek.
AK Parti Grup Başkanvekilleri Mahir Ünal, Ahmet Aydın ve Ayşe Nur Bahçekapılı ve arkadaşlarınca, 3. Yargı Paketi'ndeki 74. madde üzerinde verdiği önerge kabul edildi. Buna göre, TMK 10. maddesinin başlığı, ''Görev ve yargı çevresinin belirlenmesi'' olarak değiştiriliyor.
TMK kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine, HSYK tarafından yargı çevresi birden çok ili kapsayacak şekilde belirlenecek illerde görevlendirilecek ağır ceza mahkemelerinde görülecek. Bu mahkemelerin başkan ve üyeleri, Adli Yargı Adalet Komisyonu'nca, bu mahkemelerden başka mahkemelerde veya işlerde görevlendirilemeyecek. Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay'ın yargılayacağı kişilere ilişkin hükümler ile Askeri Mahkemelerin görevlerine ilişkin hükümler saklı kalacak.
TMK kapsamına giren suçlarla ilgili olarak soruşturma, HSYK'ca bu suçların soruşturma ve kovuşturmasında görevlendirilen Cumhuriyet savcılarınca bizzat yapılacak. Bu Cumhuriyet savcıları, Cumhuriyet Başsavcılığı'nca başka mahkemelerde ve işlerde görevlendirilemeyecek.
Türk Ceza Kanunu'nun(TCK), ''Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak'', ''Anayasayı ihlal'', ''Yasama organına karşı suç'', ''Hükümete karşı suç'', ''Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine karşı silahlı isyan'' ''Silahlı örgüt'', ''Silah sağlama'' ve ''Suç için anlaşma'' maddelerinde düzenlenen suçlar hakkında, görev sırasında veya görevinden dolayı işlemiş olsa bile Cumhuriyet savcılarınca doğrudan soruşturma yapılacak.
-MİT mensupları izne bağlı olacak-
Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu'nun 26. maddesi hükmü saklı olacak. Bu kanunun 26. maddesi, ''MİT mensuplarının veya belirli bir görevi ifa etmek üzere kamu görevlileri arasından Başbakan tarafından görevlendirilenlerin; görevlerini yerine getirirken, görevin niteliğinden doğan veya görevin ifası sırasında işledikleri iddia olunan suçlardan dolayı ya da 5271 sayılı Kanunun 250. maddesinin birinci fıkrasına göre kurulan ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren suçları işledikleri iddiasıyla haklarında soruşturma yapılması, Başbakanın iznine bağlıdır'' hükmünü içeriyor.
Yürütülen soruşturmalarda hakim tarafından verilmesi gerekli kararları alma, bu kararlara karşı yapılan itirazları incelemek ve sadece bu işlere bakmak üzere yeteri kadar hakim görevlendirilecek.
Gözaltı süresi, yakalama yerine en yakın hakim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalamanın ardından itibaren 48 saat saati geçemeyecek.
Soruşturmanın amacı tehlikeye düşebilecekse yakalanan veya gözaltına alınan veya gözaltı süresi uzatılan kişinin durumu hakkında, Cumhuriyet savcısının emri ile sadece bir yakınına bilgi verilecek.
Gözaltındaki şüphelinin müdafi ile görüşme hakkı, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hakim kararıyla 24 saat süreyle kısıtlanabilecek. Bu zaman zarfında ifade alınamayacak.
Kolluk tarafından düzenlenen tutanaklara, ilgili görevlilerin açık kimlikleri yerine sadece sicil numaraları yazılacak. Kolluk görevlilerinin ifadesine başvurulması gerektiği hallerde çıkartılan davetiye veya çağrı kağıdı, kolluk görevlisinin iş adresine tebliğ edilecek. Bu kişilere ait ifade ve duruşma tutanaklarında işyeri adresi gösterilecek.
Güvenliğin sağlanması bakımından duruşmanın başka bir yerde yapılmasına karar verilebilecek.
Açılan davalara adli tatilde de bakılacak.
-Ağır ceza mahkemelerinde görülecek davalar-
TCK'da yer alan örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçu veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama suçu, haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak işlenen suçlarla ilgili açılan davalar, ağır ceza mahkemelerinde görülecek.
''Temel milli yararlara karşı hakaret'', ''Halkı askerlikten soğutma'', ''Askerleri itaatsizliğe teşvik'', ''Savaşta yalan haber yayma'', ''Seferberlikle ilgili görevin ihmali'', ''Düşmandan unvan ve benzeri payeler kabulü'' ve ''Askeri yasak bölgelere girme'' suçları hariç, ağır ceza mahkemelerinde görülecek diğer davalar ise şunlar:
''Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak'', ''Düşmanla işbirliği yapmak'', ''Devlete karşı savaşa tahrik'', ''Yabancı devlet aleyhine asker toplama'', ''Askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma'', ''Düşman devlete maddi ve mali yardım'', ''Anayasayı ihlal'', ''Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı'', ''Yasama organına karşı suç'', ''Hükümete karşı suç'' , ''Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine karşı silahlı isyan'', ''Silahlı örgüt'', ''Silah sağlama'', ''Suç için anlaşma'', ''Askeri komutanlıkların gasbı'', ''Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma'', ''Savaş zamanında emirlere uymama'', ''Savaş zamanında yükümlülükler'', ''Devletin güvenliğine ilişkin belgeler'', ''Devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme'' ''Siyasal veya askeri casusluk'', ''Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama'', ''Gizli kalması gereken bilgileri açıklama'', ''Uluslararası casusluk'', ''Devlet sırlarından yararlanma'', ''Devlet hizmetlerinde sadakatsizlik'', ''Yasaklanan bilgileri temin'', ''Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini'', ''Yasaklanan bilgileri açıklama'', ''Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadıyla açıklama'', ''Taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi'', ''Devlet güvenliği ile ilgili belgeleri elinde bulundurma.''
Bu suçlarda Ceza Muhakemesi Kanunu'nda öngörülen tutuklama süresi 2 katı olacak. Çocuklar, bu madde hükümleri uyarınca kurulan mahkemelerde yargılanamayacak. Bu mahkemelere özgü soruşturma ve kovuşturma hükümleri çocuklar için uygulanmayacak.
AK Parti Grup Başkanvekilleri Mahir Ünal, Ahmet Aydın ve Ayşe Nur Bahçekapılı ve arkadaşlarınca, 3. Yargı Paketi'ndeki 74. madde üzerinde verdiği önerge kabul edildi. Buna göre, TMK 10. maddesinin başlığı, ''Görev ve yargı çevresinin belirlenmesi'' olarak değiştiriliyor.
TMK kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine, HSYK tarafından yargı çevresi birden çok ili kapsayacak şekilde belirlenecek illerde görevlendirilecek ağır ceza mahkemelerinde görülecek. Bu mahkemelerin başkan ve üyeleri, Adli Yargı Adalet Komisyonu'nca, bu mahkemelerden başka mahkemelerde veya işlerde görevlendirilemeyecek. Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay'ın yargılayacağı kişilere ilişkin hükümler ile Askeri Mahkemelerin görevlerine ilişkin hükümler saklı kalacak.
TMK kapsamına giren suçlarla ilgili olarak soruşturma, HSYK'ca bu suçların soruşturma ve kovuşturmasında görevlendirilen Cumhuriyet savcılarınca bizzat yapılacak. Bu Cumhuriyet savcıları, Cumhuriyet Başsavcılığı'nca başka mahkemelerde ve işlerde görevlendirilemeyecek.
Türk Ceza Kanunu'nun(TCK), ''Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak'', ''Anayasayı ihlal'', ''Yasama organına karşı suç'', ''Hükümete karşı suç'', ''Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine karşı silahlı isyan'' ''Silahlı örgüt'', ''Silah sağlama'' ve ''Suç için anlaşma'' maddelerinde düzenlenen suçlar hakkında, görev sırasında veya görevinden dolayı işlemiş olsa bile Cumhuriyet savcılarınca doğrudan soruşturma yapılacak.
-MİT mensupları izne bağlı olacak-
Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu'nun 26. maddesi hükmü saklı olacak. Bu kanunun 26. maddesi, ''MİT mensuplarının veya belirli bir görevi ifa etmek üzere kamu görevlileri arasından Başbakan tarafından görevlendirilenlerin; görevlerini yerine getirirken, görevin niteliğinden doğan veya görevin ifası sırasında işledikleri iddia olunan suçlardan dolayı ya da 5271 sayılı Kanunun 250. maddesinin birinci fıkrasına göre kurulan ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren suçları işledikleri iddiasıyla haklarında soruşturma yapılması, Başbakanın iznine bağlıdır'' hükmünü içeriyor.
Yürütülen soruşturmalarda hakim tarafından verilmesi gerekli kararları alma, bu kararlara karşı yapılan itirazları incelemek ve sadece bu işlere bakmak üzere yeteri kadar hakim görevlendirilecek.
Gözaltı süresi, yakalama yerine en yakın hakim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalamanın ardından itibaren 48 saat saati geçemeyecek.
Soruşturmanın amacı tehlikeye düşebilecekse yakalanan veya gözaltına alınan veya gözaltı süresi uzatılan kişinin durumu hakkında, Cumhuriyet savcısının emri ile sadece bir yakınına bilgi verilecek.
Gözaltındaki şüphelinin müdafi ile görüşme hakkı, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hakim kararıyla 24 saat süreyle kısıtlanabilecek. Bu zaman zarfında ifade alınamayacak.
Kolluk tarafından düzenlenen tutanaklara, ilgili görevlilerin açık kimlikleri yerine sadece sicil numaraları yazılacak. Kolluk görevlilerinin ifadesine başvurulması gerektiği hallerde çıkartılan davetiye veya çağrı kağıdı, kolluk görevlisinin iş adresine tebliğ edilecek. Bu kişilere ait ifade ve duruşma tutanaklarında işyeri adresi gösterilecek.
Güvenliğin sağlanması bakımından duruşmanın başka bir yerde yapılmasına karar verilebilecek.
Açılan davalara adli tatilde de bakılacak.
-Ağır ceza mahkemelerinde görülecek davalar-
TCK'da yer alan örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçu veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama suçu, haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak işlenen suçlarla ilgili açılan davalar, ağır ceza mahkemelerinde görülecek.
''Temel milli yararlara karşı hakaret'', ''Halkı askerlikten soğutma'', ''Askerleri itaatsizliğe teşvik'', ''Savaşta yalan haber yayma'', ''Seferberlikle ilgili görevin ihmali'', ''Düşmandan unvan ve benzeri payeler kabulü'' ve ''Askeri yasak bölgelere girme'' suçları hariç, ağır ceza mahkemelerinde görülecek diğer davalar ise şunlar:
''Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak'', ''Düşmanla işbirliği yapmak'', ''Devlete karşı savaşa tahrik'', ''Yabancı devlet aleyhine asker toplama'', ''Askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma'', ''Düşman devlete maddi ve mali yardım'', ''Anayasayı ihlal'', ''Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı'', ''Yasama organına karşı suç'', ''Hükümete karşı suç'' , ''Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine karşı silahlı isyan'', ''Silahlı örgüt'', ''Silah sağlama'', ''Suç için anlaşma'', ''Askeri komutanlıkların gasbı'', ''Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma'', ''Savaş zamanında emirlere uymama'', ''Savaş zamanında yükümlülükler'', ''Devletin güvenliğine ilişkin belgeler'', ''Devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme'' ''Siyasal veya askeri casusluk'', ''Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama'', ''Gizli kalması gereken bilgileri açıklama'', ''Uluslararası casusluk'', ''Devlet sırlarından yararlanma'', ''Devlet hizmetlerinde sadakatsizlik'', ''Yasaklanan bilgileri temin'', ''Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini'', ''Yasaklanan bilgileri açıklama'', ''Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadıyla açıklama'', ''Taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi'', ''Devlet güvenliği ile ilgili belgeleri elinde bulundurma.''
Bu suçlarda Ceza Muhakemesi Kanunu'nda öngörülen tutuklama süresi 2 katı olacak. Çocuklar, bu madde hükümleri uyarınca kurulan mahkemelerde yargılanamayacak. Bu mahkemelere özgü soruşturma ve kovuşturma hükümleri çocuklar için uygulanmayacak.