'Türkiye'ye giderseniz bu kitapları okuyun'
The Guardian'ın 'En iyi tatil okumaları ve okunacakları yerler' derlemesinde, Türkiye'de okunacak kitaplar başlığı da yer alıyor...
The Guardian gazetesi, "En iyi tatil okumaları ve okunacakları yerler" başlığıyla Britanya vatandaşlarının tatile en çok gittiği 10 ülke için, o ülkelerin yazarlarından İngilizce'de okunabilecek bir yaz kitapları listesi hazırladı.
The Guardian'ın her ülke için ayrı bir uzmanın fikrini alarak hazırladığı listenin Türkiye'de okunacak kitaplar bölümünü romancı ve Orhan Pamuk'un çevirmeni Maureen Freely hazırlamış.
Freely'nin Türkiye için önerileri şöyle:
"Annesi İngiliz olan ama 20. yüzyılın başlarında Osmanlı Sarayı'nda büyüyen Prenses Musbah Haider'in anıları Arabesque (Arabesk) okuduğum en etkileyici kitaplardan biri.
Amerikalı Carla Grissman, 1960'larda ücra ve yoksul bir Anadolu kasabasında bir yıl geçirmiş. Dinner of Herbs (Şifalı Otlar Ziyafeti) deneyimlerini sıradışı bir içgörüyle aktarıyor.
50 yıl önce Türk romancı dendiğinde akla gelen tek isim Yaşar Kemal'di. Anadolu'nun güneyinde ağalar ve eşkiyalar dünyasını aktaran İnce Memed, aynı zamanda büyük bir modern destan.
Kitapseverlerin bugünlerde bir Orhan Pamuk kitabı yanına almadan Türkiye'ye yola çıkması nadirdir. Ben yine de bir tavsiyede bulunayım; yazarın anılarını, hala favori kitaplarından biri olan İstanbul: Hatıralar ve Şehir'i atlamayın.
Moris Fahri'nin Genç Türk'ünde İstanbul -tehdit altında da olsa- çok kültürlü bir yer. Fakat sonsuza kadar öyle kalmıyor; Selçuk Altun'un keskin, nükteli, tehlikeli şekilde edebi romanları Annemin Öğretmediği Şarkılar ve Senelerce Senelerce Evveldi'de ortaya konduğu gibi."
"Yunanistan için kötü olsa da kitapları için iyi bir sene"
Türkiye'nin altıncı sırada yer aldığı tatil için seçilen yerler listesinin en üst sırasında yer alan Yunanistan için önerileri Klasik Dönem tarihçisi ve romancı Tom Holland yapmış:
"Bu sene Yunanistan için iyi bir sene olmadı ama İngilizce yayınlanan Yunanistan temalı kitaplar konusunda durum tam tersi. Peter Krentz's The Battle of Marathon (Maraton Savaşı) Antina'nın antik döneminin en iyi zamanlarını gözümüzün önüne seriyor.
Nikos Fokas şiirlerinin İngilizce bir derlemesi olan The Known, hüzünlü ve sarsıcı şiirleriyle şiirseverleri derin düşüncelere daldıracaktır.
Zachary Mason'ın The Lost Books of the Odyssey (Odesya'nın Kayıp Kitapları) Homer'in destanının zeki, özgün ve derinden etkileyen bir yeniden ele alınması ve geçen yılın Criticos Ödülü'nü kazanmayı haketmiş."
İspanya'nın çağdaş travmaları
Yunanistan'ın hemen arkasında yer alan İspanya için önerileri ise Barcelona'da kültür yazarlağı yapan Julius Purcell yapmış:
"İspanyol edebiyat listelerine Javier Marias hükmediyor. Yarın savaşta Beni Düşün romanı yazarla tanışmak için iyi bir başlangıç.
İspanya'da pek çok roman Güney Amerikalı göçmenlerinden kaleminden çıkıyor. Bu romanlar arasından iyi bir örnek Roberto Bolano'nun The Skating Rink (Buz Pisti).
İspanyolca yazının İngilizcede bulunabilecek klasikleri arasında beni derinden etkileyen 20. yüzyılın en önemli İspanyol yazarlarından Ramón J. Sender'ın Requiem for a Spanish Peasant (Bir İspanyol Köylüsü İçin Ağıt) isimli romanı İspanya İç Savaşı'nın mikrokozmosu olan bir köyde geçiyor.
Son dönem edebiyat dışı eserler arasında en iyilerinden biri Javier Cercas'ın The Anatomy of a Moment (Bir Anın Anatomisi) isimli çalışma yer alıyor. Kitap 1981 yılında parlamentoya darbe girişimini konu alıyor. Bu çalışmanın yanı sıra John Hooper'ın The New Spaniards (Yeni İspanyollar) kitabı İspanya'nın aşırı-modern/aşırı-geleneksel paradoksunu işlerken, Giles Tremlett'in Ghosts of Spain (İspanya'nın Hayaletleri) ülkenin çağdaş travmalarıyla ustaca uğraşıyor."
En çok İtalya için önerilere aşinayız
Listede yer alan İtalya için önerilen İngilizce okunabilecek kitapların tamamı Türkçe olarak da okunabiliyor. Bu açıdan İtalya listedeki tek örnek. İtalya dahil yukarıda saymadığımız diğer yedi ülke ve uzmanlarının önerileri ise şöyle:
Fransa
Andrew Hussey, akademi ve kültür tarihçisi
John Lough - France Observed in the 17th Century by British Travellers (17. Yüzyılda Britanyalı Gezginler'in Fransa İzlenimleri)
Céline Curiol - Voice Over (Seslendirme) isimli romanı
Louis-Ferdinand Céline - Journey to the End of the Night (Gecenin Sonuna Yolculuk)
Büyük Britanya
Alain de Botton, yazar
Gavin Pretor-Pinney - The Cloudspotter's Guide (Bulut Gözcüsü Rehberi)
Donald Winnicott - Home Is Where We Start From (Ev Başladığımız Yerdir).
Geoff Dyer - Yoga for People Who Can't Be Bothered to Do It (Yoga Yapmakla Uğraşamayanlar İçin Yoga)
Simon Jenkins - England's Thousand Best Churches (İngiltere'in En İyi Bin Kilisesi)
İtalya
Matteo Pericoli, mimar, yazar ve çizer
İtalya için önerilen üç kitap Türkçe olarak da yayımlanmış kitaplar:
Giuseppe Tomasi di Lampedusa - Leopar
Ignazio Silone - Fontamara
Roberto Saviano - Gomorra
Mısır
Ahdaf Soueif, Mısır Kökenli İngiliz Romancı
James Henry Breasted - The Dawn of Conscience (Vicdanın Şafağı)
Amin Maalouf - Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri
Necib Mahfuz - Miramar
Rabab El MahdiPhilip Marfleet - Egypt: The Moment of Change (Mısır: Değişim Vakti)
Alex Nunns ve Nadia Idle - Tweets fromTahrir (Tahrir'den Tweetler)
ABD
John Freeman, Granta editörü
Barry Lopez - Arctic Dreams (Kuzey Kutbu Düşleri)
John Steinbeck - Travels With Charley (Charley ile Seyahatler)
Richard Russo - Nobody's Fool (Kimsenin Hatası Değil)
Annie Proulx - Close Range (Yakın Mesafe)
Hırvatistan
Erica Zlomislic, 1990'larda savaş sırasında Bosno ve Hırvatistan'da bulunmuş Toronto yazarı
Michael D O'Brien - Island of the World (Dünya'nın Adası)
Julienne Eden Busic - LoversMadmen: A True Story of Passion, PoliticsAir Piracy
Matko Marusic - Do Angels Cry?: Tales of the War (Melekler Ağlar mı? - Savaş Masalları)
Tayland
Rattawut Lapcharoensap, Bangkok'da büyümüş ABD'li romancı
Kukrit Pramoj - Four Reigns (Dört Saltanat)
Benedict Anderson ve Ruchira Mendiones - In the Mirror: LiteraturePolitics in Siam in the American Era (Aynada:
Amerikan döneminde Siyam'da Edebiyat ve Politika)
Somerset Maugham - The Gentleman in the Parlour: A Record of a Journey from Rangoon to Haiphong (Salondaki
Beyefendi: Yangon'dan Haypong'a Bir Yolculuğun Kaydı)
Lily Tuck - Siam, or The Woman Who Shot the Man (Siyam, ya da Erkeği Vuran Kadın)
Joan Silber - The Size of the World (Dünyanın Ölçüsü)
Paul M Handley - The King Never Smiles: A Biography of Thailand's Bhumibol Adulyadej (Hiç Gülmeyen Kral: Tayland'ın Bhumibol Adulyadej'inin Portresi)
The Guardian'ın her ülke için ayrı bir uzmanın fikrini alarak hazırladığı listenin Türkiye'de okunacak kitaplar bölümünü romancı ve Orhan Pamuk'un çevirmeni Maureen Freely hazırlamış.
Freely'nin Türkiye için önerileri şöyle:
"Annesi İngiliz olan ama 20. yüzyılın başlarında Osmanlı Sarayı'nda büyüyen Prenses Musbah Haider'in anıları Arabesque (Arabesk) okuduğum en etkileyici kitaplardan biri.
Amerikalı Carla Grissman, 1960'larda ücra ve yoksul bir Anadolu kasabasında bir yıl geçirmiş. Dinner of Herbs (Şifalı Otlar Ziyafeti) deneyimlerini sıradışı bir içgörüyle aktarıyor.
50 yıl önce Türk romancı dendiğinde akla gelen tek isim Yaşar Kemal'di. Anadolu'nun güneyinde ağalar ve eşkiyalar dünyasını aktaran İnce Memed, aynı zamanda büyük bir modern destan.
Kitapseverlerin bugünlerde bir Orhan Pamuk kitabı yanına almadan Türkiye'ye yola çıkması nadirdir. Ben yine de bir tavsiyede bulunayım; yazarın anılarını, hala favori kitaplarından biri olan İstanbul: Hatıralar ve Şehir'i atlamayın.
Moris Fahri'nin Genç Türk'ünde İstanbul -tehdit altında da olsa- çok kültürlü bir yer. Fakat sonsuza kadar öyle kalmıyor; Selçuk Altun'un keskin, nükteli, tehlikeli şekilde edebi romanları Annemin Öğretmediği Şarkılar ve Senelerce Senelerce Evveldi'de ortaya konduğu gibi."
"Yunanistan için kötü olsa da kitapları için iyi bir sene"
Türkiye'nin altıncı sırada yer aldığı tatil için seçilen yerler listesinin en üst sırasında yer alan Yunanistan için önerileri Klasik Dönem tarihçisi ve romancı Tom Holland yapmış:
"Bu sene Yunanistan için iyi bir sene olmadı ama İngilizce yayınlanan Yunanistan temalı kitaplar konusunda durum tam tersi. Peter Krentz's The Battle of Marathon (Maraton Savaşı) Antina'nın antik döneminin en iyi zamanlarını gözümüzün önüne seriyor.
Nikos Fokas şiirlerinin İngilizce bir derlemesi olan The Known, hüzünlü ve sarsıcı şiirleriyle şiirseverleri derin düşüncelere daldıracaktır.
Zachary Mason'ın The Lost Books of the Odyssey (Odesya'nın Kayıp Kitapları) Homer'in destanının zeki, özgün ve derinden etkileyen bir yeniden ele alınması ve geçen yılın Criticos Ödülü'nü kazanmayı haketmiş."
İspanya'nın çağdaş travmaları
Yunanistan'ın hemen arkasında yer alan İspanya için önerileri ise Barcelona'da kültür yazarlağı yapan Julius Purcell yapmış:
"İspanyol edebiyat listelerine Javier Marias hükmediyor. Yarın savaşta Beni Düşün romanı yazarla tanışmak için iyi bir başlangıç.
İspanya'da pek çok roman Güney Amerikalı göçmenlerinden kaleminden çıkıyor. Bu romanlar arasından iyi bir örnek Roberto Bolano'nun The Skating Rink (Buz Pisti).
İspanyolca yazının İngilizcede bulunabilecek klasikleri arasında beni derinden etkileyen 20. yüzyılın en önemli İspanyol yazarlarından Ramón J. Sender'ın Requiem for a Spanish Peasant (Bir İspanyol Köylüsü İçin Ağıt) isimli romanı İspanya İç Savaşı'nın mikrokozmosu olan bir köyde geçiyor.
Son dönem edebiyat dışı eserler arasında en iyilerinden biri Javier Cercas'ın The Anatomy of a Moment (Bir Anın Anatomisi) isimli çalışma yer alıyor. Kitap 1981 yılında parlamentoya darbe girişimini konu alıyor. Bu çalışmanın yanı sıra John Hooper'ın The New Spaniards (Yeni İspanyollar) kitabı İspanya'nın aşırı-modern/aşırı-geleneksel paradoksunu işlerken, Giles Tremlett'in Ghosts of Spain (İspanya'nın Hayaletleri) ülkenin çağdaş travmalarıyla ustaca uğraşıyor."
En çok İtalya için önerilere aşinayız
Listede yer alan İtalya için önerilen İngilizce okunabilecek kitapların tamamı Türkçe olarak da okunabiliyor. Bu açıdan İtalya listedeki tek örnek. İtalya dahil yukarıda saymadığımız diğer yedi ülke ve uzmanlarının önerileri ise şöyle:
Fransa
Andrew Hussey, akademi ve kültür tarihçisi
John Lough - France Observed in the 17th Century by British Travellers (17. Yüzyılda Britanyalı Gezginler'in Fransa İzlenimleri)
Céline Curiol - Voice Over (Seslendirme) isimli romanı
Louis-Ferdinand Céline - Journey to the End of the Night (Gecenin Sonuna Yolculuk)
Büyük Britanya
Alain de Botton, yazar
Gavin Pretor-Pinney - The Cloudspotter's Guide (Bulut Gözcüsü Rehberi)
Donald Winnicott - Home Is Where We Start From (Ev Başladığımız Yerdir).
Geoff Dyer - Yoga for People Who Can't Be Bothered to Do It (Yoga Yapmakla Uğraşamayanlar İçin Yoga)
Simon Jenkins - England's Thousand Best Churches (İngiltere'in En İyi Bin Kilisesi)
İtalya
Matteo Pericoli, mimar, yazar ve çizer
İtalya için önerilen üç kitap Türkçe olarak da yayımlanmış kitaplar:
Giuseppe Tomasi di Lampedusa - Leopar
Ignazio Silone - Fontamara
Roberto Saviano - Gomorra
Mısır
Ahdaf Soueif, Mısır Kökenli İngiliz Romancı
James Henry Breasted - The Dawn of Conscience (Vicdanın Şafağı)
Amin Maalouf - Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri
Necib Mahfuz - Miramar
Rabab El MahdiPhilip Marfleet - Egypt: The Moment of Change (Mısır: Değişim Vakti)
Alex Nunns ve Nadia Idle - Tweets fromTahrir (Tahrir'den Tweetler)
ABD
John Freeman, Granta editörü
Barry Lopez - Arctic Dreams (Kuzey Kutbu Düşleri)
John Steinbeck - Travels With Charley (Charley ile Seyahatler)
Richard Russo - Nobody's Fool (Kimsenin Hatası Değil)
Annie Proulx - Close Range (Yakın Mesafe)
Hırvatistan
Erica Zlomislic, 1990'larda savaş sırasında Bosno ve Hırvatistan'da bulunmuş Toronto yazarı
Michael D O'Brien - Island of the World (Dünya'nın Adası)
Julienne Eden Busic - LoversMadmen: A True Story of Passion, PoliticsAir Piracy
Matko Marusic - Do Angels Cry?: Tales of the War (Melekler Ağlar mı? - Savaş Masalları)
Tayland
Rattawut Lapcharoensap, Bangkok'da büyümüş ABD'li romancı
Kukrit Pramoj - Four Reigns (Dört Saltanat)
Benedict Anderson ve Ruchira Mendiones - In the Mirror: LiteraturePolitics in Siam in the American Era (Aynada:
Amerikan döneminde Siyam'da Edebiyat ve Politika)
Somerset Maugham - The Gentleman in the Parlour: A Record of a Journey from Rangoon to Haiphong (Salondaki
Beyefendi: Yangon'dan Haypong'a Bir Yolculuğun Kaydı)
Lily Tuck - Siam, or The Woman Who Shot the Man (Siyam, ya da Erkeği Vuran Kadın)
Joan Silber - The Size of the World (Dünyanın Ölçüsü)
Paul M Handley - The King Never Smiles: A Biography of Thailand's Bhumibol Adulyadej (Hiç Gülmeyen Kral: Tayland'ın Bhumibol Adulyadej'inin Portresi)