"Emekli Sporcular Hafıza Problemi Yaşıyor"
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.
Kafa travmalarının genç nüfusta sık görülmesi, trafik kazalarının sıklığı ve travma sonucu nörolojik ve fiziksel hasar oluşturması nedeniyle hem dünyada hem de ülkemizde önemli bir sağlık sorunu oluştuğunu söyleyen Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Tanrıverdi, Türkiye‘de trafik kazalarına bağlı her yıl 200 bin civarında yaralanma olduğunu, bunların büyük çoğunun kafa travmasına maruz kaldığını belirtti.
Son yıllarda kafa travmasının hipofiz bezinden salgılanan hormonları da etkileyebileceğinin anlaşıldığını ve dünyanın birçok yerinde endokrinoloji uzmanlarının bu alana ilgi göstermeye başladığını belirten Tanrıverdi, ERÜ olarak son 7 yıldır endokrinoloji ve beyin cerrahisi kliniklerinde çeşitli nedenlere bağlı travmatik beyin hasarı (TBH) sonrasında hipofiz fonksiyonlarının araştırıldığı önemli uluslararası bilimsel projeler yürütüldüğünü kaydederek, "Özellikle mücadele sporlarından boks ve kick-boks
sporu yapanlarda kronik tekrarlayan kafa travmalarına bağlı hipofiz hormon yetmezliği geliştiğini gösteren çalışmalar kliniğimizde yapılmış ve literatüre önemli katkılar sağlamıştır" dedi.
"Hipofiz bezi, beynin alt kısmında bulunan 0.5 gram ağırlığında çeşitli hormonlar salgılayan bir organdır. Hipofiz bezi, vücuttaki tiroid bezi, böbrek üstü bezi ve üreme organları gibi pek çok organın çalışmasını düzenlemektedir" diyen Tanrıverdi, hipofiz yetmezliğinin hastada ani belirti vermeyen ve yıllar boyunca sinsi bir şekilde vücuda çeşitli zararlar veren bir hastalık olduğuna dikkat çekti. Hipfiz eksikliğinden dolayı meydana gelen hastalıklardan ve alınması gereken önlemlerden bahseden
Tanrıverdi, şunları söyledi:
"Trafik kazlarına bağlı kafa travması sonrası yaklaşık yüzde 20-25 oranında hipofiz yetmezliğinin geliştiği son yıllarda anlaşılmıştır. Emekli sporcularda daha sık olmak üzere, kafa travmasına maruz kalan sporcularda da hipofiz yetmezliği benzer oranlarda mevcuttur. Bu nedenle kafa travmasını öncelikle takip eden beyin cerrahlarının ve bu hastaların rehabilitasyonunda rol alan nörolog ve fizik tedavi uzmanlarının kafa travmasına bağlı hipofiz yetmezliği olabileceği bilinci ile hastaları travmadan 6 ay
ile 1 yıl sonra mutlaka bir endokrinoloji uzmanına yönlendirmesi en önemli aşamadır. Yani TBH tedavi ekibinin içinde artık endokrinoloji uzmanları da vardır. Hastalarımızın da şunu bilmeleri gereklidir ki, eğer herhangi bir nedenle kafa travması geçirmişlerse, kısa süreli veya uzun süreli şuur kaybı ile en az 24 saat hastanede gözlenmişlerse endokrinoloji uzmanına başvurmaları, daha önce düşünülmemiş ve tanı konamamış hormon eksikliklerinin tanınmasına yardımcı olacaktır. Yine özellikle boks ve kick-boks
yapmış emekli sporcular hafıza problemleri, aşırı kilo alma, ağır halsizlik gibi problemler yaşıyorlarsa mutlaka hipofiz fonksiyonları yönünden değerlendirilmelidir. Sağlam hipofiz, sağlam kafada bulunur."
Kaynak: İHA
Son yıllarda kafa travmasının hipofiz bezinden salgılanan hormonları da etkileyebileceğinin anlaşıldığını ve dünyanın birçok yerinde endokrinoloji uzmanlarının bu alana ilgi göstermeye başladığını belirten Tanrıverdi, ERÜ olarak son 7 yıldır endokrinoloji ve beyin cerrahisi kliniklerinde çeşitli nedenlere bağlı travmatik beyin hasarı (TBH) sonrasında hipofiz fonksiyonlarının araştırıldığı önemli uluslararası bilimsel projeler yürütüldüğünü kaydederek, "Özellikle mücadele sporlarından boks ve kick-boks
sporu yapanlarda kronik tekrarlayan kafa travmalarına bağlı hipofiz hormon yetmezliği geliştiğini gösteren çalışmalar kliniğimizde yapılmış ve literatüre önemli katkılar sağlamıştır" dedi.
"Hipofiz bezi, beynin alt kısmında bulunan 0.5 gram ağırlığında çeşitli hormonlar salgılayan bir organdır. Hipofiz bezi, vücuttaki tiroid bezi, böbrek üstü bezi ve üreme organları gibi pek çok organın çalışmasını düzenlemektedir" diyen Tanrıverdi, hipofiz yetmezliğinin hastada ani belirti vermeyen ve yıllar boyunca sinsi bir şekilde vücuda çeşitli zararlar veren bir hastalık olduğuna dikkat çekti. Hipfiz eksikliğinden dolayı meydana gelen hastalıklardan ve alınması gereken önlemlerden bahseden
Tanrıverdi, şunları söyledi:
"Trafik kazlarına bağlı kafa travması sonrası yaklaşık yüzde 20-25 oranında hipofiz yetmezliğinin geliştiği son yıllarda anlaşılmıştır. Emekli sporcularda daha sık olmak üzere, kafa travmasına maruz kalan sporcularda da hipofiz yetmezliği benzer oranlarda mevcuttur. Bu nedenle kafa travmasını öncelikle takip eden beyin cerrahlarının ve bu hastaların rehabilitasyonunda rol alan nörolog ve fizik tedavi uzmanlarının kafa travmasına bağlı hipofiz yetmezliği olabileceği bilinci ile hastaları travmadan 6 ay
ile 1 yıl sonra mutlaka bir endokrinoloji uzmanına yönlendirmesi en önemli aşamadır. Yani TBH tedavi ekibinin içinde artık endokrinoloji uzmanları da vardır. Hastalarımızın da şunu bilmeleri gereklidir ki, eğer herhangi bir nedenle kafa travması geçirmişlerse, kısa süreli veya uzun süreli şuur kaybı ile en az 24 saat hastanede gözlenmişlerse endokrinoloji uzmanına başvurmaları, daha önce düşünülmemiş ve tanı konamamış hormon eksikliklerinin tanınmasına yardımcı olacaktır. Yine özellikle boks ve kick-boks
yapmış emekli sporcular hafıza problemleri, aşırı kilo alma, ağır halsizlik gibi problemler yaşıyorlarsa mutlaka hipofiz fonksiyonları yönünden değerlendirilmelidir. Sağlam hipofiz, sağlam kafada bulunur."