Genelkurmay ve Kara Kuvvetleri boş kaldı

Cumhuriyet tarihinin en büyük krizlerinden birine sahne olan Yüksek Askeri Şura'da (YAŞ), 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hasan Iğsız'ın Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atanması hükümet tarafından engellendi. Kriz, ilk kez Genelkurmay Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı atamalarının yapılmamasına neden oldu. Askerin, Iğsız'da ısrarcı olması, buna karşılık, hükümetin, Iğsız yerine Jandarma Genel Komutanı Atila Işık'ın Kara Kuvvetleri'ne atanmasını istemesi, YAŞ kararlarının eksik çıkmasına yol açtı.
Iğsız isminin yer aldığı kararname teklifini, Başbakan Erdoğan'ın imzalamaması nedeniyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı boş kaldı. Bu atama yapılmadığı için Orgeneral Işık Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı kararnamesi hazırlanmadı. Koşaner'den sonraki Genelkurmay Başkanı olarak görülen Orgeneral Necdet Özel'in Jandarma Genel Komutanlığı'na getirilmesi ve Kara Kuvvetleri'ne atanması beklenen Iğsız'ın yerine 1. Ordu'ya Orgeneral Erdal Ceylanoğlu'nun atanması ilginç bir tablonun oluşmasına yol açtı.
Buna göre, Orgeneral Koşaner'in Genelkurmay Başkanı olacağı, Iğsız'ın atamasının hükümetten döndüğü düşünüldüğünde, Kara Kuvvetleri'ne atanması en muhtemel aday olarak hükümetin baştan bu yana istediği Işık kalıyor. Bu durumda, Iğsız emekliye ayrılacak.
Kriz, temditlerin ve emekliye ayrılanların da açıklanamamasına yol açtı. TRT, Genelkurmay Başkanı ile Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atamaların eş zamanlı olarak bugün yapılacağını duyururken askerin süreci uzatma eğilimine girebileceği belirtiliyor. Komutanlar, Başbuğ başkanlığında Genelkurmay karargahında geç saatlere kadar süren kritik bir toplantı yaptı.

Iğsız ısrarı
Erdoğan'ın yokluğunda devam eden YAŞ toplantısı, saat 15.15 sıralarında sona erdi. Toplantıdan ayrılan ilk isim Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Işık Koşaner oldu. Askerin, YAŞ sürerken, Iğsız'ın ifadeye çağrılmasını "müdahale" olarak gördüğü ve bu tip bir müdahaleye karşılık, Iğsız'ın cezalandırılması anlamına gelecek bir adım atmama tavrını sürdürdüğü anlaşıldı.
Org. Başbuğ, bunun üzerine, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nı Iğsız'ı teklif ettiğine yönelik yazıyı imzaladı. Iğsız'ın ismini içeren teklif, diğer YAŞ kararları ve kararname teklifleri arasında yer aldı.
Komutanların toplantıdan ayrılmasından ve teklifin hazırlanmasından kısa süre sonra, önce İçişleri Bakanı Beşir Atalay, daha sonra Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile Genelkurmay Başkanlığı Personel Başkanı Korg. Raif Akbaş, Başbakanlık konutuna geldi. Korg. Akbaş'ın, toplantı sürerken, konuttan yarım saatliğine ayrılıp, yeniden geri dönmesi, Başbakan'ın Iğsız teklifine imza koymayacağının ilk işareti olarak yorumlandı. Akbaş'ın, Erdoğan'ın kararını, askerlere ilettiği, formül arayışının sürdüğü iddia edildi.

Karargâhta toplandılar
Gönül, 2.5 saat kaldığı konuttan ayrılırken bu sırada YAŞ üyesi komutanların tamamı Genelkurmay karargahına geçerek, gelişmeleri buradan izlemeye başladı. Aynı saatlerde, Ankara, Başbakan Erdoğan'ın, kararları imzalayıp imzalamayacağına kilitlendi.
Heyecanlı bekleyiş, Orgeneral Başbuğ, saat 19.50'de, Korgeneral Akbaş ile birlikte Çankaya Köşkü'ne çıkmasıyla yerini "uzlaşma sağlandı" iddialarına bıraktı. Başbuğ'un ardından, Gönül de Çankaya Köşkü'ne çıktı. Her iki isim, YAŞ kararlarını Cumhurbaşkanı'nın onayına sundu.
Haber merkezlerine, önce Gül'ün kararları onayladığı, daha sonra onaylanan kararnameler arasında Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Iğsız'ın atanmasına ilişkin kararnamenin bulunmadığı bilgisi yansıdı. Erdoğan'ın, Başbuğ'un teklifini kararnameye dönüştürmeyerek Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na yapılacak atamayı boş bıraktığı, Gül'e çıkartılan kararnameler arasında Iğsız'ın isminin yer almadığı ortaya çıktı. Iğsız isminin, mevzuata göre, Gönül'ün inhası (sunma) ve Başbakan Erdoğan'ın onayıyla oluşabilen kararname sürecinde, hükümet tarafından dışarıda bırakıldığı anlaşıldı.

İstifa söylentisi
Diğer kararları Gönül ile birlikte Köşk'e onay için çıkaran Org. Başbuğ, daha sonra, sıcak gelişmeleri karargahta toplantı halinde izleyen YAŞ üyesi komutanlarla durum değerlendirmesi yaptı. 4 saat süren toplantı sırasında, Başbuğ, Iğsız ve bazı başka komutanların istifa edebilecekleri iddiaları kulislere yansıdı. Genelkurmay'ın açıkladığı YAŞ kararları ise krizin derinliğini kanıtladı. YAŞ sonunda, ilk kez Genelkurmay Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı atamalarının yapılamadığı, YAŞ kararlarının büyük eksiklerle çıkabildiği görüldü.
Hükümetin tutumu sonunda, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atama yapılmadı. Bu atama yapılmadığı için Org. Işık Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı kararnamesi de hazırlanmadı ve YAŞ sonunda ilk kez Genelkurmay Başkanı atanamamış oldu.
Bu makama getirilmesi kesin olan Koşaner'den sonraki Genelkurmay Başkanı olarak görülen Org. Necdet Özel'in Jandarma Genel Komutanlığı'na getirilmesi ve Kara Kuvvetleri'ne atanması beklenen Iğsız'ın yerine 1. Ordu'ya Orgeneral Erdal Ceylanoğlu'nun atanması ise ilginç bir tablonun oluşmasına yol açtı. Buna göre, Orgeneral Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı olacağı, Iğsız'ın atamasının hükümetten döndüğü düşünüldüğünde, Kara Kuvvetleri'ne atanması en muhtemel aday olarak hükümetin baştan bu yana istediği ve yerine Özel'in atanmasını onayladığı Işık kalıyor.

Iğsız'ın durumu
YAŞ'ın kilitlendiği isim olan Iğsız'la ilgili olarak da dikkat çekici bir durum oluştu. Iğsız, Kara Kuvvetleri'ne önerildiği için 1. Ordu Komutanlığı görevine bir başka isim atandı. Mevzuata göre, Iğsız'ın devredışı kalmasıyla Kara Kuvvetleri Komutanlığı için Genelkurmay Başkanlığı'nın yeni bir teklifte bulunması gerekiyor. Bu arada, Cumhurbaşkanı Gül ve Erdoğan'ın, Jandarma Genel Komutanlığı görevi bitecek olan Org. Atila Işık'ı Kara Kuvvetleri Komutanlığı için düşündükleri haberleri kulislere yansıdı. Jandarma Genel Komutanlığı'na 2. Ordu Komutanı Org. Necdet Özel'in atandığının açıklanmasına rağmen Org. Işık'ın emekli olup olmadığının açıklanmaması, Kara Kuvvetleri için düşünülen isim olduğu yorumlarını pekiştirdi. Hükümet ve Köşk, Genelkurmay'dan bu teklifin yapılmasını bekliyor. Başbuğ, ikinci bir teklifte bulunmazsa, 30 Ağustos'tan sonra görevi devralacak yeni Genelkurmay Başkanı'nın Kara Kuvvetleri için teklifte bulunması gerekiyor. 

Org. Berk EDOK'a atandı
YAŞ sonunda, 28 Şubat sürecinde Sincan'da tankları yürüten komutan olarak tanınan EDOK Komutanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu, Iğsız'dan boşalan 1. Ordu Komutanlığı'na, Erzincan'daki Ergenekon davasının bir numaralı sanığı 3. Ordu Komutanı Saldıray Berk, EDOK Komutanlığı'na, bu yıl terfi alan 3. Kolordu Komutanı Korgeneral Yalçın Ataman, orgeneral rütbesiyle Berk'ten boşalan 3. Ordu Komutanlığı'na getirildi. Terfi alan ve orgeneralliğe yükseltilen, terörle mücadele konusundaki deneyimiyle tanınan Özel Kuvvetler Komutanı Korgeneral Servet Yörük, Özel'den boşalan, terör konusundaki en hassas bölge olan 2. Ordu Komutanlığı'na atandı.
Hakkında birçok iddia ve soruşturma bulunan ve son olarak Iğsız'la birlikte internet andıcı soruşturması için ifadeye çağrılan Genelkurmay Adli Müşaviri Hıfzı Çubuklu'nun, son sıradan tümgeneralliğe terfi ettirilmesi dikkati çekti. Iğsız gibi birkaç gün içinde ifade vermeye çağrılan Çubuklu'nun terfisinin Erdoğan tarafından onaylanması bir çelişki olarak yorumlandı.
Başbuğ'un İletişim Daire Başkanlığı'na atadığı ilk general olan Metin Gürak da tümgeneralliğe terfi ettirildi.

İhraç olmadı
Öte yandan bu yıl YAŞ'ta herhangi bir subay ihraç edilmedi. Bu durum en son 2008 yılında gerçekleşmişti. Geçen yıl ise 3 subay ordudan ihraç edilmişti. Bu durum, başta karargâhtaki bazı bilgilerin sızdırılması kapsamında haklarında askeri savcılıklarca soruşturma açılan subayların durumunun kesinleşmediği yorumlarına neden oldu.

 

Erdoğan katılmadı
Önceki yıllarda, YAŞ'ın 4. gün çalışmalarına sadece kararnameleri imzalamak için katılan Erdoğan, gelişmeler nedeniyle, programının sabah bölümünü boş bıraktı. Subayevleri'ndeki konutundan ayrılarak, Başbakanlık Merkez Bina'ya geçeceği açıklanan Erdoğan'ın, Genelkurmay Başkanlığı önünden geçmesi, basın mensuplarını heyecanlandırdı. Ancak Erdoğan'ın, Genelkurmay'a değil, Başbakanlık Resmi Konutu'na gittiği anlaşıldı. Erdoğan, gün boyu gelişmeleri buradan takip etti. Erdoğan'ın, toplantıya gitmemesi, kulislerde, "Başbakan görüşlerinde ısrar edecek" yorumlarına yol açtı. Erdoğan, burada ilk olarak, YAŞ geriliminin başladığı günden bu yana aralıklarla görüştüğü Adalet Bakanı Sadullah Ergin'i kabul etti. Erdoğan, askerin ısrarcı olması halinde, mevzuata göre nasıl hareket edebileceğini Ergin'le masaya yatırdı. 11.00'de başlayan görüşme, yarım saat sürdü. Erdoğan ile Ergin'in görüşmesi devam ettiği sırada, Dışişleri Konutu'ndan ayrılan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Çankaya Köşkü'ne geçti. Hükümet ve askere "anlaşın gelin" telkininde bulunduğu basına yansıyan Gül de gelişmeleri Köşk'ten izlemeye devam etti.

 

TEMDİTLER AÇIKLANMADI
Geç saatlerde açıklanan YAŞ kararlarında ilk kez rütbesinde bekleme (temdit) alan general ve albaylar yer almadı. Bu durum emekliye sevk edilenlerin de anlaşılamamasına yol açtı. Bu durumun hükümetin, Balyoz davası sanıklarının bazılarının emekliye sevk edilmesi ısrarından kaynaklandığı ve bu konuda da henüz kesin kararın verilmediği iddia edildi.

 

İkinci darbe Balyoz'dan
Askerin bazı isimlerin terfisinde ısrar ettiği bilinmesine rağmen, YAŞ kararları, Balyoz'da hakkında yakalama emri çıkartılan isimlerden hiçbirinin bir üst rütbeye atanamadığını da gösterdi. Hakkında yakalama kararı bulunmamasına karşın, Balyoz davası sanıkları arasında yer alan Tuğamiral Mustafa Karasabun ile Tuğgeneral Kasım Erdem de terfi alamadı.

 

Fidan'la da görüştü
Erdoğan, YAŞ'la ilgili gelişmeleri Başbakanlık Resmi Konutu'ndan izlerken, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ı da kabul etti. Erdoğan'ın bugün Ankara dışında bulunacak olması nedeniyle, dün gerçekleşen haftalık olağan görüşmede, Başbakan'ın İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'a yönelik suikast girişimiyle ilgili bilgi aldığı öğrenildi. Daha sonra çalışmalarına konutta devam eden Erdoğan, Başbakanlık Merkez Bina'da yapılacağı duyurulan iki kabulünü de Resmi Konut'ta gerçekleştirdi. Öte yandan Başbakanlık konutu önünde olağanüstü güvenlik önlemleri alındı. Resmi Konut yakınında bekleyen canlı yayın araçları da ilk kez bomba uzmanı köpekler tarafından arandı.