Otomobil alırken nelere dikkat edilmeli
Havalar ısındı, yaz yaklaştı, tatil planları yapılıyor. 'Çoluk çocukla arabasız da tatil yapılmaz ki' diyenler bugünlerde galerileri, araba pazarlarını dolaşıyor. Peki, otomobil alırken nelere dikkat etmek gerekiyor?
Evet , şu dö ; nemde ikinci el araba pazarları ve galeriler hareketli gü ; nler yaşıyor . Gü ; zel bir yaz tatili iç ; in kimi ilk aracını almak , kimi de aracının modelini yü ; kseltmek istiyor . Peki , araç ; alırken nelere dikkat etmeli?
Ö ; ncelikle ' 0 ' km ve ikinci el otomobil tercihinde değişik kriterleri gö ; z ö ; nü ; nde bulundurmak gerekiyor . Şu sorulara vereceğiniz cevaplar , tercihinizi etkileyecektir : Aracınıza şehir iç ; inde mi , uzun yolda mı , ç ; ok sıkışık trafikte mi bineceksiniz? Kalabalık mı , yoksa yalnız mı seyahat edeceksiniz? Yü ; k mü ; taşıyacaksınız , sportif sü ; rü ; ş mü ; yapacaksınız? Aracınızı kaç ; yıl kullanacaksınız? Aracınızda hangi konfor , gü ; venlik ve estetik ekipmanların olmasını istiyorsunuz?
Peki , otomobil markaları arasında nasıl tercih yapılmalı? Yani marka ne kadar ö ; nemli? İSTOÇ ; Oto Ticaret Merkezi ' nde otomobil ticareti ile uğraşan Gü ; naydın Gü ; zel , &ldquo ; Gü ; nü ; mü ; zde araç ; tercihi , markadan ç ; ok sınıfa gö ; re yapılmalı . &rdquo ; diyor . Bazı markaların araç ; ları sorunsuz ve taş gibidir . Diğerleri o kadar iyi değildir . &rdquo ; gibi bir anlayışın artık geride kaldığını belirten Gü ; zel , &ldquo ; Tü ; ketici , ihtiyacı olan sınıfı belirlemeli ve o sınıfta bü ; tç ; esinin yettiği en genç ; arabayı almalı . Bö ; yle bir tercih , uzun vadede en kâ ; rlı ve en makul tercih olacaktır . &rdquo ; ifadesini kullanıyor . Gü ; zel , tavsiyelerini sıralamaya devam ediyor : &ldquo ; Eski araç ; lar daha ç ; ok bakım , masraf ve zaman gerektirir . Bunlarla uğraşmak istemeyen alıcı , alabileceği en yeni arabayı almalı . &rdquo ;
ACABA BANA HANGİ SINIF ARAÇ ; UYAR?
Otomobiller , istisnaları olmakla beraber , hatları ç ; ok net olarak belirlenmiş sınıflarda ü ; retiliyor . Her marka , satış stratejisine gö ; re , bu sınıfların birç ; oğunda bazen bir , bazen birkaç ; modelle yer alıyorr . Peki , nedir bu sınıflar?
A Sınıfı ( şehir arabaları ) : Şehir iç ; inde kullanıma uygun , iki yetişkin-iki ç ; ocuk ve bir bü ; yü ; k-bir kü ; ç ; ü ; k valizle seyahat edebileceğiniz araç ; lardır . Ortalama 3 , 5 metre uzunlukta olup 1 . 0 litre motorlarla ü ; retilirler . Otoban seyir hızlarına ulaşabilirler ancak kullanım amaç ; ları bu değildir . Yeterli konforu sağlayamazlar . Genel olarak ABS , klima ve iki veya dö ; rt hava yastığı ve otomatik kilit bulundururlar . Bu sınıfa ö ; rnek olarak Ford Ka , Fiat Panda , Renault Twingo , Peugeot 107 , Citroen C1 , Kia Picanto , Hyundai İ10 verilebilir .
B Sınıfı ( ekonomik araç ; lar ) : Bu sınıf , Avrupa ' da ' sü ; permini ' , Amerika ' da ise ' minik otomobil ' olarak adlandırılır . Hatchback formları 3 , 9 metre , sedan ve station wagon formları 4 , 2 metre uzunluğundadır . 4 yetişkini seyahat ettirebilecek ö ; zelliklerde olup 1 . 0 litreden 1 . 6 litreye kadar dizel ve benzinli motorlarla donatılırlar . Şehir iç ; inde kullanımı kolay , uzun yolculuklarda da A sınıfı araç ; lara gö ; re daha performanslı ve konforlu oldukları iç ; in , Avrupa ' nın ve ü ; lkemizin en ç ; ok tercih edilen araç ; larıdır . Ü ; lkemizde en bilinen ö ; rnekleri Hyundai Getz ve Accent Era , Renault Clio ve Symbol , Fiat Palio , Punto ve Albea , Opel Corsa , Peogeot 206 ve 207 , Citroen C2 ve C3 , Kia Rio , VW Polo , Honda Jazz ve City , Toyota Yaris , Skoda Fabia , Ford Fiesta , Dacia Logan , Chevrolet Aveo , Mitsubishi Colt , Seat İbiza , Nissan Micra , Mazda 2 ö ; rnek olarak verilebilir .
C Sınıfı ( kü ; ç ; ü ; k aile aracı ) : Beş yetişkine yolculuk alanı sunabilecek genişlikte araç ; lardır . Hatchback formları 4 , 25 metre , sedan ve station formları ise 4 , 5 metre uzunluktadır . Gelişmiş ü ; lkelerin birç ; oğunda en ç ; ok tercih edilen araç ; lardır . 1 . 4 litreden 2 . 0 litreye kadar motorlar tercih edilebilir . Ü ; lkemizde en ç ; ok tercih edilen iki sınıftan biridir . Şehir iç ; i ve uzun yol kullanımı iç ; in uygun olup ö ; zellikle sedan formları dar sokaklı şehirlerde park ve manevra konusunda sizi biraz yorabilir . Ü ; lkemizde en yaygın ö ; rnekleri Renault Megane ve Fluence , Toyota Corolla ve Auris , Ford Focus , Opel Astra , Peogeot 307 ve 308 , Citroen C4 , Fiat Linea ve Bravo , Hyundai i30 , Kia Cee ' d ve Cerato , Honda Civic , Chavrolet Cruze , VW Golf ve Jetta , Skoda Oktavia , Seat Leon , Mitsubishi Lancer , BMW 1 serisi , Audi A3 , Volvo C40 , Mazda 3 ve Dacia Sandero ' dur .
D Sınıfı ( aile araç ; ları ) : Beş yetişkine konforlu bir yolculuk ve geniş bir bagaj hacmi sunabilen , diğer sınıflara gö ; re uzun yolculukların ç ; ok daha ferah ve konforlu yapılabileceği araç ; lardır . Sedan ve station formunda olurlar . Altı silindirli motorların en ç ; ok kullanıldığı sınıftır ; ancak ü ; lkemizdeki vergi ve yakıt pahalılığı sebebiyle dü ; şü ; k hacimli motorları daha yaygındır . Ortalama 4 , 7-4 , 8 metre arası uzunluklarda ü ; retilirler . Ü ; lkemizde en ç ; ok bilinenleri Ford Mondeo , Renault Laguna , Toyota Avensis , Citroen C5 , Peugeot 407 , Opel Vectra ve İnsignia , VW Passat , Hyundai Sonata , Honda Accord , Mazda 6 ' dır . Bu sınıf ayrıca , lü ; ks araç ; ların başlangıç ; sınıfıdır . Bu sınıf boyutlarında olan ama lü ; ks otomobil olarak adlandırılan BMW 3 serisi , Mercedes C serisi ve Audi A4 , D sınıfının ü ; st segmentini oluştururlar .
E Sınıfı ( geniş aile aracı ) : Bu sınıf daha ç ; ok ABD , Avustralya ve Orta Doğu ' da gelişmiştir . Avrupa ' da bu sınıfı orta-lü ; ks araç ; lar temsil eder . Makam arabası veya yö ; netici arabası olarak da bilinirler . Aile araç ; larından daha geniş , uzun , gü ; ç ; lü ; motorlarla donatılmış sportif ve daha yü ; ksek konfor standartlarına sahiptirler . Ü ; lkemizde en yaygın ö ; rnekleri Mercedes E serisi , BMW 5 serisi , ve Audi A6 ' dır .
BÜ ; TÇ ; ENİZİ NEYE GÖ ; RE OLUŞTURMALISINIZ?
Araç ; alırken krediye ihtiyacınız varsa , şartları ö ; nce internetten araştırın ve size ö ; nerilenlerle karşılaştırın . Nakit ö ; deme miktarı , kâ ; r payı oranı ve miktarı , aylık ö ; demeler ve kefil gibi diğer kredi geri ö ; deme koşulları ile ilgili ayrıntıları inceleyin . Nakit ö ; deyeceğiniz kapora veya depozito gibi tutarların , aracı almaktan vazgeç ; meniz durumunda ne olacağını yazılı bir anlaşma hâ ; line getirin . Sigorta , vergi , bakım , onarım ve kullanma masrafları da dâ ; hil olmak ü ; zere ayıracağınız parayı belirleyin . İnternet ü ; zerinden gerç ; ekleştireceğiniz ö ; n araştırmada tercihlerinizi belirleyip fiyat karşılaştırması yapabilirsiniz .
ALACAĞINIZ ARAÇ ; TA NELER KONTROL EDİLMELİ?
Aracın hasar gö ; rü ; p gö ; rmediğini anlamak iç ; in boyasını inceleyin , kaportanın iç ; indeki ve dışındaki boyaların aynı olup olmadığını kontrol edin . Şasi ve motor numaralarını mutlaka kontrol edin . Araç ; ç ; alıntı bir araç ; olup klonlanmış olabilir . Sahte ruhsat ç ; ıkarılan aracı kontrol etmeden satın alırsanız bu durumdan ancak orijinal araç ; bir satış işlemine giderse haberdar olursunuz ki aracınız elinizden alınır . Şasi ve motor numarasında oynama var ise o araç ; tan ve satıcıdan uzak durmanız menfaatinizedir .
Araç ; larda periyodik olarak değişen en hayati ve en pahalı parç ; a olan triger setinin ne zaman değiştiğini emin olana kadar sorgulayın . Satıcı malını gü ; zel gö ; stermek iç ; in değişti diyebilir ama siz nerede , ne zaman ve kaç ; para ü ; cret karşılığında değiştiğini sorgulayıp emin olmaya ç ; alışın . Triger kayışının kopması size ç ; ok pahalıya patlar .
Kaportanın ü ; zerinde darbe izleri ya da pas olup olmadığına bakın . Lastiklerin ü ; zerindeki aşınmayı inceleyin . Yedek lastiği de gö ; zden geç ; irin .
Kapıların standart aç ; ılış ve kapanışlarını inceleyerek , sü ; rtü ; nme olup olmadığına bakın . Değişen bir ç ; amurluk araç ; iç ; in sorun ç ; ıkarmasa da değişen kapı sacı yalıtım ve kapanma problemleri oluşturabileceği gibi kabinin dış gü ; rü ; ltü ; yü ; almasına neden olabilir .
Camlar ve farlar ü ; zerindeki ç ; izgi ve ç ; atlakları araştırın .
Aracın şasisini kontrol edin . Tamir gö ; rdü ; ise o araç ; tan uzak durun . Sorun ç ; ıkarma ihtimali yü ; ksektir ve olası kaza durumlarında araç ; normal bir araç ; gibi direnç ; gö ; steremez .
Arabanın farlarını , sinyallerini , fren lambalarını , iç ; aydınlatmayı ve silecekleri deneyerek kontrol edin .
Radyatö ; rü ; n iç ; indeki sıvıyı kontrol edin . Eksilme varsa radyatö ; rde delik veya ç ; atlak olabilir .
Vites geç ; işlerini kontrol edin . Geç ; işlerde zorlanma veya takılma var mı bakın .
Arabanın altına bakın , motorun bulunduğu yerde herhangi bir akıntı olup olmadığını kontrol edin .
Isıtma sistemi , havalandırma ve radyoyu deneyerek kontrol edin .
İç ; dö ; şemeyi kontrol edin . Aşırı yıpranmış koltuklara rağmen , kilometre saati az bir kilometreyi gö ; steriyorsa , saatle oynanmış demektir . Vites topuzu ve direksiyon simidindeki aşınmalar km aç ; ısından koltuklardan daha iyi gö ; stergelerdir . Aracın yaptığı km ' nin en ö ; nemli gö ; stergesi motor testidir . Pistonlardaki aşınmanın miktarını bilgisayarlı ö ; lç ; ü ; mlerle belirleyen testler Bosch servislerinde 100 liraya yapılmaktadır ve motor hakkında en doğru verileri buradan elde edip aracın km ' si hakkında fikir sahibi olabilirsiniz .
Muayeneden geç ; emeyecek ö ; zelliklerde olan araç ; ları almayın . Muayeneden geç ; irebilmek iç ; in ç ; ok para ve zaman harcamanız gerekebilir .
Aracın plakasını 5664 ' e mesaj atarak tramer kayıtlarını sorgulayabilir ve sigorta kapsamındaki kazalarını ö ; ğrenebilirsiniz .
TEST SÜ ; RÜ ; ŞÜ ; NÜ ; NASIL YAPMALISINIZ?
Test sü ; rü ; şü ; , aracı tanımanızı sağlar ve bu sü ; rü ; şte araca ısınmanız ç ; ok ö ; nemlidir . Her şeyiyle ısınamadığınız bir aracı almamanız genellikle hayrınızadır . Bu sü ; rü ; şte aşağıdakileri yapmalısınız .
Aracın motorunun kolay ve gü ; rü ; ltü ; sü ; z ç ; alıştığına , motor ısındıktan sonra sesine dikkat edin .
Girintili ç ; ıkıntılı bir yolda sü ; rü ; ş yaparak farklı bir titreşim , ses veya koku olup olmadığını kontrol edin .
Değişik hız seviyelerinde fren yaparak tekrar hızlanın . Aracın kolay bir şekilde hızlanması ve titreşimsiz bir şekilde sü ; rü ; klenmeden , sağa sola ç ; ekmeden ve savrulmadan durması gerekir .
Değişik hızlarla dö ; nü ; ş yapmayı deneyin . Aşırı yatma veya tutukluk , amortisö ; rlerde veya ö ; n takımlardaki bozukluktan kaynaklanabilir . Dö ; nü ; şlerde gelen kü ; ç ; ü ; k vurma sesleri aracın aks , rot başı , rotil ve askı kolları gibi parç ; alarında yıpranma olduğunun gö ; stergesidir . Aracı rot balans ustasına gö ; stermeniz gerekir .
Ö ; n ve arka lastik izlerinin aynı hizada olması gerekir . Eğer arka lastikler ö ; n lastiklerin izinin dışına ç ; ıkıyorsa kasada , şaside , torsiyonlarda veya dingilde ciddi problemler olabilir .
TEMİZ GÖ ; RÜ ; NEN HER ARAÇ ; ALINIR MI?
Bir aracı beğendiniz . Peki , temiz gö ; rü ; nen her araç ; alınır mı? Bununla ilgili de aşağıdakilere dikkat etmelisiniz .
Araç ; la ilgili onarımları , bunların tutarlarını ve ne kadar bir sü ; rede yapılabileceğini hesap edin .
Boyalı oluşu , aracın bü ; yü ; k bir kaza yaptığını gö ; stermez . Araç ; ç ; izikler ya da kü ; ç ; ü ; k hasarlar nedeniyle boyanmış olabilir . Değişim yapılmış olması daha ö ; nemlidir . Yetkili olmayan servislerde yapılan değişimler genelde ilk gü ; nkü ; performansı vermez . Asıl , aracın tabanı ve şasisinde ö ; nemli hasar olmamasına dikkat etmeli .
Almayı dü ; şü ; ndü ; ğü ; nü ; z aracın belgelerinde eksik olup olmadığını kontrol edin . Ruhsat , garanti belgesi ve vergi makbuzları ç ; ok dikkatli ve titizlikle incelenmeli .
SATICIYA HANGİ SORULAR SORULMALI?
Aracı neden satıyorsunuz? Bu soru karşısında satıcının tepkisi , sakladığı bir şeyler olup olmadığını anlamak iç ; in ö ; nemlidir . Satma nedeni ekonomik bir sorun mu , yenileme isteği mi , yoksa arabanın rahatsızlık veren bir yö ; nü ; mü ; var? Bunları anlamanızı sağlar .
Bugü ; ne kadar kaç ; km yaptınız? Yeni teknolojili otomobillerin bakımları dü ; zenli yapıldığında yü ; z binlerce km sorunsuzca ç ; alışabilirler . Aracın km ' si ne kadar kullanıldığının ve ne gibi bakımlara ihtiyaç ; duyacağının en ö ; nemli gö ; stergesi ve bir pazarlık unsurudur . Kilometrenin orijinal olmaması ihtimaline karşı servise girdiği zamanlar kontrol edilmelidir . Eğer aracın km ' sinden şü ; phe duyuyorsanız o aracı kesinlikle almayın .
Aracın genel durumu nasıl? Bu soruyu sormak satıcının yaşadığı problemleri ve sizin yaşabileceklerinizi ö ; ğrenmek iç ; in gereklidir . Satıcının yaşadığını sö ; ylediği problemlerin ç ; ö ; zü ; mü ; nü ; servis kayıtlarından kontrol etmeyi deneyin . Eğer araç ; servis bakımlı değilse gü ; vendiğiniz bir serviste bunları doğrulamaya ç ; alışın . Dü ; zenli servis kayıtları olan araç ; lar ö ; zen gö ; sterilmiş araç ; lardır .
Aracın ilanda belirtilenler dışındaki ö ; zellikleri neler? Genellikle ilanlarda araç ; ların tü ; m ö ; zellikleri eksiksiz biç ; imde belirtilmez . İlanda belirtilenlerin dışında ilave edilmiş veya olmayan ö ; zellikleri bir de siz gö ; zden geç ; irin .
Aracın kaç ; ıncı sahibisiniz ve sizle birlikle kimler kullanıyor? Bir aracı ö ; zenli birç ; ok kişi kullansa bile ö ; zensiz bir kişi aracı ç ; ok yıpratabilir . Az kullanıcısı olan araç ; ları ve ö ; zenli kullanıcıların araç ; larını tercih etmeniz ç ; ok yararlıdır .
Araç ; bü ; yü ; k veya kü ; ç ; ü ; k bir kazaya karıştı mı? Bu en ö ; nemli sorudur . Araç ; lar kaza yapar . Kü ; ç ; ü ; k kazalar ö ; zenle onarıldığında aracın eskisinden bir farkı olmaz . Boya ile halledilebilen kazalar aracın değerini dü ; şü ; rmez . Bü ; yü ; k kazalar genelde değişim ve boya , bazen de şasi dü ; zeltmeleri gerektirebilir . Bü ; yü ; k kazalı araç ; lar sorun ç ; ıkarmaya daha eğilimdir . Satıcının bü ; yü ; k kazadan haberdar olmama ihtimali yoktur . Bunu size sö ; ylemeyip servis bunu tespit ettiyse dü ; rü ; st olmadığı iç ; in ve aracın sorun ç ; ıkarma potansiyeli daha yü ; ksek olduğu iç ; in o kişiyle alışveriş yapmamalısınız .
Aracın servis kayıtlarını dü ; zenli tuttunuz mu? Gü ; nü ; mü ; zde araç ; ların bakım kayıtları servisler tarafından tutulduğu gibi kullanıcıları da faturalarını saklayarak veya not alarak kendi kayıtlarını tutuyorlar . Kendi kaydını tutan kullanıcı , ö ; zenli bir kullanıcı demektir ve tercih edilebilir . 100 bin kilometreyi geç ; miş ve garantisi bitmiş araç ; ların servis bakımlı olmasını beklemek ü ; lkemiz iç ; in fazla iyimserlik olur . 200 bin kilometrede ve 8 yaşında bir araç ; iç ; in servis bakımlı mı diye sormak otomobilden hiç ; anlamadığınızın gö ; stergesidir ve bunu satıcıya hissettirmeseniz iyi olur .
Pazarlık payınız var mı? Aracı gö ; rmeden pazarlık yapmanız hoş değildir ancak satıcının ç ; ok olduğu ve bü ; tç ; enize yakın her aracı gö ; rmeye gidemeyeceğinize gö ; re tatlı dille bir ağız yoklamanın zararı olmaz .
Ç ; ALINTI OLMA İHTİMALİNE KARŞI NE YAPILMALI?
Gü ; venilir kurumsal firmalar yerine aç ; ık oto pazarlarından ve şahıslardan araç ; satın almanın risklerinden biri de aracın ç ; alıntı olma ihtimalidir . Aracı alırken ruhsat ü ; zerindeki motor-şasi numaralarını araç ; ü ; zerinden kontrol etmek gerekir .
Herhangi bir sorun karşısında kurumsal muhatap bulabilmek ve ikinci el aracınız iç ; in garanti kapsamından yararlanabilmek aç ; ısından da gü ; venilir firmaları tercih edebilirsiniz .
Alacağınız aracın daha ö ; nceki sahip ve kullanıcısının kim olduğu da ö ; nem taşımaktadır . Aracı yıpratan yol değil , bakımsız , yanlış ve hor kullanmaktır .
&ldquo ; Araç ; kaç ; ıncı sahibi tarafından , neden satılıyor? Daha ö ; nce hangi amaç ; la ve nasıl kullanılmış?&rdquo ; soruları ö ; nem arz etmektedir . Aracın servis kayıtlarını gö ; zden geç ; irmeli , ruhsatında haciz ya da rehin şerhleri bulunup bulunmadığını da kontrol etmelisiniz .
NOTER SATIŞI İLE TÜ ; M RİSKLER KALKAR MI?
Her şeyden ö ; nce , bü ; rokratik işlemlerin aracı satan kişi tarafından yapıldığına dikkat edin . Yeni yapılan dü ; zenlemeler sonrasında noter satışı yapıldığında tü ; m riskler ortadan kalkmaktadır . Haciz , rehin gibi problemler artık sizi ilgilendirmez .
Size sö ; ylenen , garantinin ve ilgili diğer ö ; zelliklerinin imzalayacağınız dokü ; manın iç ; inde olup olmadığını araştırın .
Garanti sü ; resini sadece yıllara gö ; re değil , kilometre sınırlarına gö ; re de sorgulayın .
İkinci el otomobil alma aşamaları
Otomobilinizi internetten beğenin . Sahibine mesajla veya telefonla ulaşıp aracın durumunu bir kez daha teyit edin .
İlanda plakası gö ; rü ; nmü ; yorsa plakasını ö ; ğrenip sigorta acentelerinden kaza geç ; mişini kontrol ettirin . Araç ; la ilgili tutulmuş kaza tutanağı veya sigorta kapsamında tamirat varsa ö ; ğrenebilirsiniz . Varsa kazanın yeri , gü ; nü ; , saati , hasarlı parç ; alar ve onarımda yapılan işlemleri ç ; ıkartabilirsiniz .
Araç ; kabul edebileceğiniz kadar temiz ise satıcı ile oturup pazarlık yapmak gerekiyor . Pazarlık sonrası fiyatın aracın yetkili serviste bilinenin dışında bir arızası olmaması kaydı ile geç ; erli olduğunu belirtip servise gidebilirsiniz .
Servisler size aracın kaza ve boya durumunu , değişen parç ; alarını ve araç ; ta oluşabilecek arızaları yazılı rapor ile sunarlar . Raporu da beğendiyseniz geriye noter satışı ve ruhsat işlemleri kaldı .
Alıcı ve satıcı , notere araç ; ruhsatı ve vergi ilişik kesme belgesi ile gider . Satış işlemi yapılır . Ruhsatta ilgili bö ; lü ; me satışı yapılmıştır yazılır ve mü ; hü ; rlenir . İki nü ; sha halinde hazırlanan satış tutanağının biri alıcıya , diğeri satıcıya verilir .
Noter satışı sonrası araç ; alıcınındır ve ö ; demeyi burada yapmanız en uygun durumdur . Satıcı ile işiniz bitti . Bundan sonra , yeni hazırlanan evraklar , MERNİS sisteminde kayıtlı olan ve noter satışında kontrol edilen adresinize bir ay iç ; inde gelecektir .
( Aksiyon )