Teknolojiyi Kabusa Çeviren Hastalık Fibromiyalji
Gelişen teknolojinin eseri hareketsiz yaşam, kronik ağrı ve yorgunluk sendromuna (fibromiyalji sendromu) neden oluyor.
Hayatı kolaylaştıran teknoloji , aynı zamanda insan üzerinde sinsi bir tehdit oluşturuyor . İnsan vücudunun hareket etmesi gerektiği , aksi halde bedende kısa veya uzun dönemde değişik problemler belireceği belirtiliyor . Hareketsizliğin getirdiği problemlerin en başında şişmanlık sayılırken , kondisyonsuz , yorgun , halsiz , isteksiz ve hantal bir kişi ortaya çıkıyor . Fibromiyaljinin görülme sıklığı kadınlarda yüzde 3-4 , erkeklerde ise yüzde 0 . 5 iken , hastaların yüzde 70-80 ' ini kadınlar oluşturuyor . Çocuklar
dahil her yaş grubunda görülebilen hastalığa en sık 30-50 yaş grubunda rastlanıyor .
Samsun Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi Başhekimi Dr . Cevdet Şahin , yaşın ilerlemesinin durdurulamayacağını ancak zinde , sağlıklı , hareketli ve mutlu yaşlanmanın mümkün olduğunu , bunun da çaresinin hareket ve sağlıklı beslenme olacağını dile getirdi . Hareketsiz kalan insanların doktor doktor dolaştığını , basit ağrı kesiciler kullanarak müzminleşen şikayetlerle yaşamlarını sürdürdüklerini söyleyen Dr . Şahin , " Fibromiyalji sendromu , yaygın vücut ağrıları ve halsizlikle kendini gösteren bir kronik
ağrı sendromudur . En belirgin özelliği yaygın kas ağrılarıdır . Hayat kalitesinde belirgin düşüşe neden olur . Hastaların yaygın vücut ağrılarının yanı sıra halsizlik , yorgunluk , isteksizlik , uyku bozukluğu ve dolayısıyla sabah yorgun uyanma ve tutukluk şikayetleri mevcuttur . Hastalar , yorgunluk nedeniyle işe konsantre olmada güçlük çekerler . ' Sabah yorgun kalkıyorum ' diyen hasta , gün boyu da aynı isteksizlik ve yorgunluk hissi ile bir şey yapmak istemez . Mevsim değişiklikleri ve özellikle soğukla
şikayetlerde artış olur . İş gücü kaybı ve hayat kalitesinde düşüşe neden olur . Bu grup hastalar , kaynağı teşhis edilemeyen ağrı şikayetleri nedeniyle çeşitli branşların doktorlarına başvururlar , daha sık operasyon geçirirler . Ancak doğru teşhis edilemediğinde , şikayetler ağrı kesici ilaçlar ile geçiştirildiğinde sorun tam olarak giderilemez . Hastaların şikayetleri kısa bir süre azalmış veya geçmiş gibi gözükse de bir süre sonra nükseder " dedi .
" EGZERSİZ VE TATİL RAHATLATIYOR "
Romatolojik , enfeksiyöz veya psikiyatrik hastalığı olanların fibromiyalji sendromu açısından risk taşıdıkları belirtilirken , Dr . Cevdet Şahin , " Fibromiyalji sendromunda hastaların şikayetleri gel-git şeklindedir . Bazen hiç şikayetleri olmazken , bazı dönemlerde şikayetleri artar . Viral bir enfeksiyon , fiziksel veya duygusal bir travma ( stres ) , soğuk ve nemli hava , mevsim değişiklikleri , yüksek çalışma temposu , gürültü , ilaç değişiklikleri fibromiyalji sendromunun ortaya çıkmasını tetikler " uyarısında
bulundu .
Hastaların sıcak uygulama , masaj , hafif egzersizler ve tatil yapmayla rahatladıklarını ifade eden Dr . Şahin , şu bilgileri verdi :
" Vücudun alt ve/veya üst yarısında ağrılar mevcuttur . Ağrılar , vücudun daha çok kullanılan boyun ve bel bölgelerinde belirgindir . Bu hastalarda tipik olarak boyun , sırt bölgesindeki ağrılara baş ağrısı da eşlik eder . Mide ağrısı , ağrılı adet dönemleri , nefes almada zorlanma hissi , çarpıntı , zaman zaman ellerde terleme-titreme-uyuşma-karıncalanma ve şişlik hissi , gözlerde ve ağızda kuruluk hissi hastaların şikayetleri arasında yer alır . Fibromiyalji sendromunda kan tetkikleri ve radyolojik incelemeler
normal sonuçlar verir . Ancak altta yatan romatoid artrit , lupus gibi başka hastalıklara da eşlik edebilir . Laboratuvar sonuçlarında anormal değerler söz konusu olduğunda mutlaka altta yatan patoloji araştırılmalıdır . Bahsedilen şikayetler ve bulgulara ek olarak vücudun önceden tanımlanmış 18 hassas noktadan oluşan belli bölgelerine bası uygulandığında ağrı ortaya çıkar ki en az 11 bölgede ağrının tespit edilmesi tanı koydurucudur . "
" KASLAR GÜÇLENDİRİLMELİ "
Fibromiyalji sendromunun depresyon , migren , kronik yorgunluk sendromu veya miyofasyal ağrı sendromu gibi hastalıklarla örtüşebileceğine de değinen Dr . Cevdet Şahin , bunlardan birinin varlığının fibromiyalji sendromunun yok olduğu anlamına gelmeyeceğini , yani birarada da olabileceğini söyledi . Şahin , " Örneğin yapılan çalışmalar , fibromiyalji hastalarının yüzde 25 ' inde depresyon , yüzde 50 ' sinde de migren gözlendiğini ortaya koymuştur . Bu sendromun tedavisi için multidisipliner bir program düzenlenmelidir .
Bu program içinde ilaç tedavisinin yanı sıra egzersiz , masaj , fizik tedavi gibi komplementer tedaviler ve diyetin düzenlenmesi yer alır . Gerektiğinde psikiyatrik destek verilmelidir . Tedavi , ağrıyı ve yorgunluğu azaltmak , depresif semptomları gidermek ve diğer semptomları en aza indirmek amacıyla düzenlenir . Burada azalmış fiziksel aktivite ve artmış ağrı kısır döngüsünü kırmak amaçlanır . Tek bir standart tedavi yolu yoktur " diye konuştu .
İnsanların fibromiyalji sendromu hakkında bilgilendirilmesinin önemini vurgulayan Dr . Şahin , kişiye özel fiziksel egzersiz programı düzenlenmesi ve uyku probleminin çözülmesinin önemine işaret etti . Ağrı ve katılığın çözülmesinin önemine dikkat çeken Şahin , kişinin rahatlaması ve gevşemesi için gerektiğinde fiziksel ajanlar ve relaksasyon tekniklerinin kullanılması gerektiği bilgisini verdi . Stres faktörleriyle başa çıkma veya dayanma gücünü artırmaya yönelik faktörler üzerinde durulmasının önemini de
açıklayan Şahin , şöyle devam etti :
" Önerilen ilaç tedavisi , ağrı ve uyku problemine yönelik olmalıdır . Dolayısı ile ağrı kesici ilaçlar tedavi için yetersizdir . Tedavide uygun doz ve sürede , doktor kontrolünde antidepresan ilaçlar kullanılmalıdır . Fibromiyalji sendromu olan kişiler uzun süreli hareketsizlik nedeniyle kondisyonsuz olduklarından , egzersiz programına yoğun şekilde başlamamalıdır . Ancak zamanla istenen hedefe yavaş yavaş ulaşmalıdırlar . Hedef , haftada en az 3 gün yarım saatten az olmamak kaydıyla yürüme , bisiklete binme veya
yüzme gibi sporları devamlı yapabiliyor olmaktır . Egzersiz programından önce ısınma ve sonrasında soğuma egzersizleri yapılmalıdır . Böylece spor yaralanmalarından korunma sağlanır . Yapılan egzersizler hastanın kaslarında güçlenme yaparak , oturma veya ayakta durma sırasındaki duruşu düzeltir . "
Şahin , uygulamanın kasların dengeli çalışması anlamına geldiğini de vurguladı .
( MDV-SA-CC-Y )
dahil her yaş grubunda görülebilen hastalığa en sık 30-50 yaş grubunda rastlanıyor .
Samsun Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi Başhekimi Dr . Cevdet Şahin , yaşın ilerlemesinin durdurulamayacağını ancak zinde , sağlıklı , hareketli ve mutlu yaşlanmanın mümkün olduğunu , bunun da çaresinin hareket ve sağlıklı beslenme olacağını dile getirdi . Hareketsiz kalan insanların doktor doktor dolaştığını , basit ağrı kesiciler kullanarak müzminleşen şikayetlerle yaşamlarını sürdürdüklerini söyleyen Dr . Şahin , " Fibromiyalji sendromu , yaygın vücut ağrıları ve halsizlikle kendini gösteren bir kronik
ağrı sendromudur . En belirgin özelliği yaygın kas ağrılarıdır . Hayat kalitesinde belirgin düşüşe neden olur . Hastaların yaygın vücut ağrılarının yanı sıra halsizlik , yorgunluk , isteksizlik , uyku bozukluğu ve dolayısıyla sabah yorgun uyanma ve tutukluk şikayetleri mevcuttur . Hastalar , yorgunluk nedeniyle işe konsantre olmada güçlük çekerler . ' Sabah yorgun kalkıyorum ' diyen hasta , gün boyu da aynı isteksizlik ve yorgunluk hissi ile bir şey yapmak istemez . Mevsim değişiklikleri ve özellikle soğukla
şikayetlerde artış olur . İş gücü kaybı ve hayat kalitesinde düşüşe neden olur . Bu grup hastalar , kaynağı teşhis edilemeyen ağrı şikayetleri nedeniyle çeşitli branşların doktorlarına başvururlar , daha sık operasyon geçirirler . Ancak doğru teşhis edilemediğinde , şikayetler ağrı kesici ilaçlar ile geçiştirildiğinde sorun tam olarak giderilemez . Hastaların şikayetleri kısa bir süre azalmış veya geçmiş gibi gözükse de bir süre sonra nükseder " dedi .
" EGZERSİZ VE TATİL RAHATLATIYOR "
Romatolojik , enfeksiyöz veya psikiyatrik hastalığı olanların fibromiyalji sendromu açısından risk taşıdıkları belirtilirken , Dr . Cevdet Şahin , " Fibromiyalji sendromunda hastaların şikayetleri gel-git şeklindedir . Bazen hiç şikayetleri olmazken , bazı dönemlerde şikayetleri artar . Viral bir enfeksiyon , fiziksel veya duygusal bir travma ( stres ) , soğuk ve nemli hava , mevsim değişiklikleri , yüksek çalışma temposu , gürültü , ilaç değişiklikleri fibromiyalji sendromunun ortaya çıkmasını tetikler " uyarısında
bulundu .
Hastaların sıcak uygulama , masaj , hafif egzersizler ve tatil yapmayla rahatladıklarını ifade eden Dr . Şahin , şu bilgileri verdi :
" Vücudun alt ve/veya üst yarısında ağrılar mevcuttur . Ağrılar , vücudun daha çok kullanılan boyun ve bel bölgelerinde belirgindir . Bu hastalarda tipik olarak boyun , sırt bölgesindeki ağrılara baş ağrısı da eşlik eder . Mide ağrısı , ağrılı adet dönemleri , nefes almada zorlanma hissi , çarpıntı , zaman zaman ellerde terleme-titreme-uyuşma-karıncalanma ve şişlik hissi , gözlerde ve ağızda kuruluk hissi hastaların şikayetleri arasında yer alır . Fibromiyalji sendromunda kan tetkikleri ve radyolojik incelemeler
normal sonuçlar verir . Ancak altta yatan romatoid artrit , lupus gibi başka hastalıklara da eşlik edebilir . Laboratuvar sonuçlarında anormal değerler söz konusu olduğunda mutlaka altta yatan patoloji araştırılmalıdır . Bahsedilen şikayetler ve bulgulara ek olarak vücudun önceden tanımlanmış 18 hassas noktadan oluşan belli bölgelerine bası uygulandığında ağrı ortaya çıkar ki en az 11 bölgede ağrının tespit edilmesi tanı koydurucudur . "
" KASLAR GÜÇLENDİRİLMELİ "
Fibromiyalji sendromunun depresyon , migren , kronik yorgunluk sendromu veya miyofasyal ağrı sendromu gibi hastalıklarla örtüşebileceğine de değinen Dr . Cevdet Şahin , bunlardan birinin varlığının fibromiyalji sendromunun yok olduğu anlamına gelmeyeceğini , yani birarada da olabileceğini söyledi . Şahin , " Örneğin yapılan çalışmalar , fibromiyalji hastalarının yüzde 25 ' inde depresyon , yüzde 50 ' sinde de migren gözlendiğini ortaya koymuştur . Bu sendromun tedavisi için multidisipliner bir program düzenlenmelidir .
Bu program içinde ilaç tedavisinin yanı sıra egzersiz , masaj , fizik tedavi gibi komplementer tedaviler ve diyetin düzenlenmesi yer alır . Gerektiğinde psikiyatrik destek verilmelidir . Tedavi , ağrıyı ve yorgunluğu azaltmak , depresif semptomları gidermek ve diğer semptomları en aza indirmek amacıyla düzenlenir . Burada azalmış fiziksel aktivite ve artmış ağrı kısır döngüsünü kırmak amaçlanır . Tek bir standart tedavi yolu yoktur " diye konuştu .
İnsanların fibromiyalji sendromu hakkında bilgilendirilmesinin önemini vurgulayan Dr . Şahin , kişiye özel fiziksel egzersiz programı düzenlenmesi ve uyku probleminin çözülmesinin önemine işaret etti . Ağrı ve katılığın çözülmesinin önemine dikkat çeken Şahin , kişinin rahatlaması ve gevşemesi için gerektiğinde fiziksel ajanlar ve relaksasyon tekniklerinin kullanılması gerektiği bilgisini verdi . Stres faktörleriyle başa çıkma veya dayanma gücünü artırmaya yönelik faktörler üzerinde durulmasının önemini de
açıklayan Şahin , şöyle devam etti :
" Önerilen ilaç tedavisi , ağrı ve uyku problemine yönelik olmalıdır . Dolayısı ile ağrı kesici ilaçlar tedavi için yetersizdir . Tedavide uygun doz ve sürede , doktor kontrolünde antidepresan ilaçlar kullanılmalıdır . Fibromiyalji sendromu olan kişiler uzun süreli hareketsizlik nedeniyle kondisyonsuz olduklarından , egzersiz programına yoğun şekilde başlamamalıdır . Ancak zamanla istenen hedefe yavaş yavaş ulaşmalıdırlar . Hedef , haftada en az 3 gün yarım saatten az olmamak kaydıyla yürüme , bisiklete binme veya
yüzme gibi sporları devamlı yapabiliyor olmaktır . Egzersiz programından önce ısınma ve sonrasında soğuma egzersizleri yapılmalıdır . Böylece spor yaralanmalarından korunma sağlanır . Yapılan egzersizler hastanın kaslarında güçlenme yaparak , oturma veya ayakta durma sırasındaki duruşu düzeltir . "
Şahin , uygulamanın kasların dengeli çalışması anlamına geldiğini de vurguladı .
( MDV-SA-CC-Y )