Meclis Genel Kurulu'nda Anayasa Değişikliği Görüşmeleri
Anayasa değişikliği teklifinin, siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin dava açılmasını Meclis'in iznine bağlayan tartışmalı maddesi Meclis Genel Kurulu'nda 337 oyla kabul edildi.
TBMM Genel Kurulu, Anayasa'nın Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi'nin en tartışmalı maddelerinden birinin görüşmelerini tamamladı. Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin hükümler içeren teklifin 8. maddesinin gizli oylaması sonuçlandı. Daha önceki oylamalara katılmayan BDP milletvekillerinden bazılarının, ilk kez 8. maddenin oylamasına katıldı. 414 milletvekilinin katıldığı oylamada 337 kabul, 72 ret oyu kullanıldı. Oylamada 5 çekimser oy çıktı.
Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesi, Anayasa'nın 'Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar' başlıklı 69. maddesinde köklü değişiklikler öngörüyor. Teklife göre siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak. Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa
Mahkemesince kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak Meclis Başkanı oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon, izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde karar verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak ve karar alınamayacak.
Anayasa Mahkemesi, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak. Anayasa Mahkemesinde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde
gözetilemeyecek. Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indiriliyor Siyasi partiler ile ilgili 'temelli kapatma' değil 'kapatma' kararı verilebilecek. Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılıyor.
Anayasa değişikliği teklifinin 3. gün mesaisi 14 saat 45 dakika sürdü. Teklifin görüşmelerinin birinci günü 18 saat, ikinci günü ise 13 saat çalışan milletvekillerinin görüşmelerin sonunda oldukça yorgun düştükleri gözlendi. Milletvekilleri, görüşmeler sırasında kuliste simit ve kaşar yedi. Meclis Başkanı Şahin, uyarı cezası verdiği Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç'e gizli oylamanın sonunda savunma için söz verdi. Genç'in kürsüye çıktığı sırada Genel Kurul salonunda çok az sayıda milletvekilinin
kaldığı gözlendi. TBMM Genel Kurulu yarın saat 11.00'de toplanarak Anayasa değişiklik teklifinin görüşmelerini sürdürecek.
(ZÇ-Y)
Anayasa değişikliği teklifinin 8. maddesi, Anayasa'nın 'Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar' başlıklı 69. maddesinde köklü değişiklikler öngörüyor. Teklife göre siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak. Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa
Mahkemesince kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak Meclis Başkanı oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon, izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde karar verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak ve karar alınamayacak.
Anayasa Mahkemesi, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak. Anayasa Mahkemesinde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde
gözetilemeyecek. Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indiriliyor Siyasi partiler ile ilgili 'temelli kapatma' değil 'kapatma' kararı verilebilecek. Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılıyor.
Anayasa değişikliği teklifinin 3. gün mesaisi 14 saat 45 dakika sürdü. Teklifin görüşmelerinin birinci günü 18 saat, ikinci günü ise 13 saat çalışan milletvekillerinin görüşmelerin sonunda oldukça yorgun düştükleri gözlendi. Milletvekilleri, görüşmeler sırasında kuliste simit ve kaşar yedi. Meclis Başkanı Şahin, uyarı cezası verdiği Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç'e gizli oylamanın sonunda savunma için söz verdi. Genç'in kürsüye çıktığı sırada Genel Kurul salonunda çok az sayıda milletvekilinin
kaldığı gözlendi. TBMM Genel Kurulu yarın saat 11.00'de toplanarak Anayasa değişiklik teklifinin görüşmelerini sürdürecek.
(ZÇ-Y)