Japonlardan erken uyarı sistemi

Dünyanın en çok deprem yaşayan ve bu alanda en güvenli ülkesi olan Japonya, erken uyarı sistemi sayesinde depremi 15 saniye önceden bilebiliyor

Geçtiğimiz ay California’da toplanan 500 deprem uzmanının ortak görüşü ise depremin en fazla 1 dakika önceden bilinebileceği yönünde...

Hafta sonu yaşanan 4.4’lük İstanbul depremi yürekleri ağızlara getirdi. Ardından Prof. Ahmet Ercan, depremi 3-5 gün öncesinden haber verebilecek bir sistemi çok yakında tanıtacaklarını açıkladı. Nitekim dünya yıllardır, “Depremi önceden bilmek mümkün mü?” sorusunun yanıtını arıyor. İstanbul gibi depremi büyük endişe ile bekleyen ABD’nin California eyaletinde düzenlenen uluslararası deprem konferansında da yine gündem bu konuydu.

‘Paha biçilmez dakika’

Dünyanın önde gelen üniversitelerinde görevli 500’den fazla profesör ve deprem araştırmacısı bu hayati soruya yanıt aradı. Uzmanların vardığı sonuç ise şu oldu: Depremi en erken 1 dakika öncesinden tespit edebilmek mümkün. O da adepremin merkez üssü şehir merkezine uzaksa... Bilim adamları depremden önceki bir 1 dakikalık zaman aralığına “Paha biçilmez dakika” (Precious minute) adını bile verdi.

California da deniyor

Dünyada deprem erken uyarı sistemlerinin en yaygın olarak kullanıldığı ülke Japonya. Haritada ince ve dik bir ada ülkesi olarak görülen Japonya’nın herhangi bir bölgesinde gerçekleşecek depremi Japonlar 15 saniye önceden haber alabiliyor. Bu da depremin öncü dalgaları olarak bilinen “P dalgalarının” (Primary) sensörler aracılığıyla önceden tespit edilmesi sayesinde oluyor. Bu sistemin benzeri şimdi California’da da deneniyor.

Bu kadını ekranda gören kaçsın

JAPONLAR, olası bir depremi cep telefonlarına gelen ücretsiz SMS ile de öğreniyor. Ayrıca ülkedeki tüm kanalların televizyon yayınları durarak ülkenin ünlü kadın sunucusu Masao Sueda tarafından daha önceden kaydedilmiş, “Bu erken deprem duyurusudur. Lütfen şiddetli sarsıntıya hazırlıklı olun” duyurusu yapılıyor.

FAY HATLARINA SENSÖR KONUYOR

- Bilinen fay hatları yakınına sismograf sensörler yerleştiriliyor.

- Öncü dalga P tespit edildikten sonra 5 saniye içinde sensörün yolladığı veriler tüm merkezlere ulaşmış oluyor.

- 2 saniye içinde deprem uyarısı radyo ve televizyonlardan yayınlanıyor.

- Bu sırada uyduya gönderilen bilgiler cep telefonu operatörleri tarafından ücretsiz olarak abonelere gönderiliyor.