Edebiyatçıların fotoğrafı kitap oldu

Dünyaca ünlü edebiyatçıların fotoğrafları kitaplaşıyor.

Ortaya çıktığında edebiyat dünyasında büyük tartışmalara yol açan ve hakkında, "Bu kadar farklı kesimden insan bir araya gelemez, photoshopla hazırlanmıştır" iddiasında bulunulan fotoğrafın hikâyesi kitaplaştırıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. tarafından yayımlanan "Bir Fotoğrafın Aynasında İstanbul'un Meşhur Edebiyatçıları" isimli kitapta, bu fotoğrafın yanı sıra edebiyatçıların pek bilinmeyen fotoğrafları da yer alıyor.
Cumhuriyet döneminin meşhur fotoğrafçısı Weinberg'in objektifinden dönemin mecmualarına ve fotoğraf albümlerine taşınan bu hatıra fotoğrafında Türk edebiyatına damgasını vurmuş 42 usta isim yer alıyor. Halid Ziya Uşaklıgil'den Halid Fahri Ozansoy'a, Orhan Seyfi Orhon'dan Suad Derviş'e, Ziya Osman Saba'dan Vâlâ Nurettin'e, Necip Fazıl Kısakürek'ten Faik Ali Ozansoy'a, Peyami Safa'dan Florinalı Nâzım'a kadar pek çok meşhur simayı aynı fotoğraf karesinde buluşturan sebep ise Güzel Sanatlar Birliği Edebiyat Şubesi'ni oluşturmak. 1928 yılı Temmuz ayında Topkapı Sarayı'na yakın bir yerde bulunan Alay Köşkü önünde çektirilen fotoğraf, farklı çevrelerden aynı hayret ifadeleriyle karşılandı. Fotoğraf ortaya çıktığında, "Ayrı dünyalardan bu kadar yazar nasıl oluyor da aynı karede bir araya gelebiliyorlardı?" sorusu gündeme geldi.
O fotoğrafın hikayesini anlatan Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat Bayhan şunları dile getirdi: "1928 yılında Sanayi-i Nefise Birliği idarecileri, Osmanlıca'dan Latin harfleriyle Türkçe'ye geçilmesine dört ay gibi az bir zaman kala, edebiyatçılar şubesini oluşturmak için dönemin meşhur kalemlerini Alay Köşkü'nde 18 Temmuz günü gerçekleştirilecek bir toplantıya davet ederler. Ayrıntılar önceden düşünülmüş, birliğin taslak halinde nizamnamesi hazırlanmış ve toplantı öncesi çekilecek hatıra-i cemiyet fotoğrafı için şahısların nerede duracakları mevzuu bile tasarlanmıştır. Fotoğrafın pek tabii olarak, Topkapı'ya bağlı bir şekilde hizmet veren Alay Köşkü bahçesinde çekilmesi kaçınılmazdır. Böylece, kırk iki yazarın arkasında duran büyük duvar ve sarmaşıklarla heybetli hâle gelen bu mekân da bütün ihtişamıyla fotoğraf karesinde görünür.
Cumhuriyet'in, Güzel Sanatlar (Sanayi-i Nefise) Birliği Edebiyat Şubesi'ni teşkil eden ediplerin içtimaından bir gün sonra ön sayfadan duyurduğu haberde, topluluk fotoğrafının Alay Köşkü içinde yapılacak kongreden az bir zaman önce çekildiğini öğreniyoruz: "Haftalardır dedikodusu devam eden Sanayi-i Nefise Birliği'nin 'Üdeba Şubesi' nihayet dün toplanabildi. Davet edilen edipler, edebiyatçılar ve şairler saat üçte Alay Köşkü'ne gelmişlerdi. Alay Köşkü'nün bahçesinde resimleri çekildikten sonra üdeba, birlik binasındaki üdeba şubesinin odasında toplanmaya başladılar. Yaşlı edipler bir tarafta, orta yaşlılar bir tarafta, gençler bir tarafta, en gençler de diğer bir tarafta küme küme toplanarak oturdular. Bazı edipler ayakta kalmışlardı."
1928 Temmuz ayında bir araya gelen ve fotoğrafta yer alan Güzel Sanatlar Birliği Edebiyat Şubesi'nin üyeleri şunlar: "1. Sıra (soldan sağa): Ziya Osman (Saba), Cevdet Kudret (Solok), Sabri Esat (Siyavuşgil), Kenan Hulusi (Koray), Yaşar Nâbi (Nayır) 2. Sıra: Peyami Safa, Orhan Seyfi (Orhon), Mehmed Rauf, Celal Esat (Arseven), Şaziye Berin (Kurt), Hüseyin Siret (Özsever), Hüseyin Rahmi (Gürpınar), Halid Ziya (Uşaklıgil), Necip Âsım (Yazıksız), Suad Derviş (Baraner), Mahmud Sadık, Hüseyin Suad (Yalçın), İzzet Melih (Devrim) 3. Sıra: Bilinmiyor, Kâm(u)ran Şerif (Saru), Faik Ali (Ozansoy), Salih Zeki (Aktay), Selami İzzet (Sedes), Yusuf Ziya (Ortaç), Hüseyin Rıfat (Işıl), Burhan Cahid (Morkaya), İbrahim Necmi (Dilmen), Edhem İzzet (Benice), Reşat Nuri (Darago), Halil Nihad (Boztepe) 4. Sıra: Necip Fazıl (Kısakürek), Ali Haydar Emir (Alpagot), Necmeddin Halil (Onan), Nizameddin Nazif (Tepedelenlioğlu), Ahmet Hidayet (Reel) , Halid Fahri (Ozansoy), Florinalı Nazım (Özgüney), İbrahim Alaaddin (Gövsa), Vedad Nedim (Tör), Hıfzı Tevfik (Gönensay), F(ahri). Celaleddin (Göktulga), Vâlâ Nurettin (Va-Nu)"