CHP’de “Mutlak Butlan” Kaosu: Kılıçdaroğlu Geri Mi Dönüyor? | Mutlak Butlan Nedir, Ne Anlama Geliyor?
CHP’de eski genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu yeniden gündemde. Sebep mi? Mahkeme, CHP’nin son kurultayı için "mutlak butlan" kararı verebileceği iddia ediliyor. Mutlak Butlak kararı çıkarsa, “Bu kurultay hiç yapılmamış sayılır” diye kabul edileceği iddia ediliyor. Kılıçdaroğlu da diyor ki: “Eğer böyle bir karar çıkarsa, partiyi kayyuma bırakmam. Gerekirse ben dönerim!” Bu sözler TBMM'de büyük ses getirdi. Peki nedir bu mutlak butlan?
Butlan kelimesi Arapça kökenli olup “geçersizlik, hükümsüzlük” anlamına gelir. Hukukta ise bir işlemin temelinde ciddi eksiklikler olması nedeniyle baştan itibaren geçersiz sayılması anlamına gelir.
Mutlak butlan, hukuki işlemin kamu düzenine, ahlaka, kanunlara veya kişilik haklarına aykırılığı nedeniyle re’sen (mahkeme tarafından kendiliğinden) geçersiz kabul edilmesidir.
Mutlak butlan işlemi “yok hükmünde” yapar.
Mutlak Butlan Kararı Ne Demek?
Bir işlemin mutlak butlanla geçersiz sayılması demek, sanki o işlem hiç yapılmamış gibi kabul edilir. Örneğin bir parti kurultayında yasal kurallara aykırı bir şekilde seçim yapılmışsa, mahkeme bunu “mutlak butlan” sayarak seçimin iptaline ve sonuçlarının geçersizliğine karar verebilir.
CHP kurultayı için açılan dava sonucunda böyle bir karar çıkarsa, Özgür Özel’in genel başkanlığı düşebilir ve parti kayyuma devredilebilir.
Mutlak Butlan Örnekleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’na göre mutlak butlan nedenleri şunlardır:
Evli bir kişinin yeniden resmi nikah kıyması
Taraflardan birinin sürekli ayırt etme gücünden yoksun olması
Taraflardan birinde evlenmeye engel akıl hastalığı bulunması
Evlilikte yakın kan hısımlığı olması (örneğin kardeşler arası)
Hukuka ve kamu düzenine aykırı sözleşmeler (örneğin kumar borcu)
Gerçekleşmesi imkânsız işlemler (örneğin Ay’da ev satışı)
Nisbi Butlan ve Mutlak Butlan Farkı Nedir?
Özellik Mutlak Butlan Nisbi Butlan
Geçersizlik Durumu Re’sen geçersiz Taraf beyanıyla geçersiz
Neden Kamu düzeni, ahlak, kanuna aykırılık Hile, tehdit, aldatma
Süre Süresiz dava açılabilir 6 ay – 5 yıl hak düşürücü süre
Örnek Evli kişinin tekrar evlenmesi Eşin hastalığını gizlemesi
Metafor Örnek:
Yokluk: Bebek hiç doğmamış.
Mutlak butlan: Bebek doğdu ama ölü.
Nisbi butlan: Bebek doğdu ama sakat.
CHP’de Kayyum Olur Mu?
Eğer mahkeme, CHP kurultayını mutlak butlan ile geçersiz sayarsa, parti içindeki mevcut yönetim yetkisini kaybedebilir. Bu durumda mahkeme tarafından kayyum atanması gündeme gelir. İşte tam da bu noktada Kılıçdaroğlu devreye giriyor:
“Eğer mutlak butlan kararı çıkarsa, partimi kayyuma bırakmam.”
– Kemal Kılıçdaroğlu
Bu söz, kamuoyunda “Kılıçdaroğlu geri mi dönüyor?” sorularını da beraberinde getirdi.