Nefroloji Uzmani Prof. Dr. Saime Paydas'tan 'Hematüri' Uyarisi Açiklamasi
Nefroloji Uzmani Prof. Dr. Saime Paydas, genellikle tehlikeli bir nedeni olmasa da idrardan kan gelmesi durumunun bazi hastaliklarin habercisi olduguna dikkat çekerek vakit kaybetmeden uzmana danisilmasini tavsiye etti.
Idrar yapildigi esnada kan gözle görülebiliyorsa buna makroskopik; sadece laboratuvar ortaminda gözlemlenebilen durumda ise buna da mikroskobik hematüri denildigini ifade etti.
Enfeksiyonlar, böbrek hastaliklari, tas, kist, tümör, travma, radyasyon ve bazi ilaçlarin idrardan kan gelmesine neden olabilecegini belirten. Paydas, “Hematüri, böbrek renal pelvis, üreterler, mesane, erkeklerde prostat ve üretra hastaliklarinda görülebilir. Ayrica böbreklerde; glomerulonefritler, vaskülitler, genetik geçisli hastaliklar (polikistik böbrek hastaligi, Alport sendromu, ince membran hastaligi vb) tromboembolilerde de hematüri görülebilir” dedi.
Hematürinin süresi ve baslangiç yasinin teshis koymada önemli olduguna dikkat çeken Prof. Dr. Paydas, “Glomerüler hastaliklara bagli hematüri her yasta görülebilir. Polikistik böbrek hastaligi 20’li yaslardan itibaren, kanserler ise 40 yasindan sonra daha sik görülür. Taslar 30 yas sonrasi, üriner sistem enfeksiyonlari ve travma her yasta, egzersize bagli olan hematüriler 20-50 yaslarda daha sik görülür. Endometriozis 20 -50 yas arasindaki kadinlarda hematüri nedeni olabilir” diye konustu.
“Basit bir sistit de hematüriye neden olabilir, tümör de”
Tüm tetkik ve degerlendirmelere ragmen hematüri nedeninin bazen bulunamadigini anlatan Prof. Dr. Paydas, genç hastalarda hematürinin geçici oldugunu ancak 35 yasindan büyük hastalarda hematüri geçici de olsa mutlaka kötü huylu tümör ihtimalinin önemsenmesi gerektigini vurguladi.
Travma, antikoagülan tedavi, böbrek tasi, enfeksiyonlar, tümörler ve böbregin kistik hastaliklari gibi durumlarin hematüri egilimini arttiracagina deginen Paydas, altinda bazen sistit gibi basit bir neden olsa da, önemli bir hastalik bulgusu olabileceginden vakit kaybetmeden doktora basvurmak gerektigini söyledi.
“Hastanin agri sikayeti de varsa görüntüleme yapilir”
Hastaya yapilacak testlerden bahseden Prof. Dr. Paydas, “Tam idrar tahlili yapilir. Radyolojik inceleme yapilmasi uygundur. Ayrica tam kan sayim, kan üre azotu, kreatinin, elektrolitler, enfeksiyon gibi degerlere bakilmasi bilgi verici olur. Hematüriye eslik eden agri varsa kontrastsiz bilgisayarli tomografi veya ultrasonografi gibi bir görüntüleme yapilir” dedi.
Idrar yolu enfeksiyonu varsa kültür alinarak hastanin tedavi edilecegini; 6 hafta sonra sorunun devam edip etmedigine bakilmasi gerektigini belirten Prof. Dr. Paydas, enfeksiyon yoksa Üroloji uzmani tarafindan degerlendirildikten sonra tomografik inceleme ve dar bir tüpün mesaneye sokulmasiyla uygulanan sistoskopi yöntemlerinin gerekecegini de söyledi.
Ihtiyaç halinde nefroloji yani böbrek sagligi alaninda uzman bir hekime basvurmak gerektigini sözlerine ekledi.
“Tedavi yöntemi hastaligin nedenine göre degisir”
Hematüri tedavisinin altta yatan nedene göre degistigine isaret eden Prof. Dr. Paydas, “Enfeksiyonun temizlenmesi için antibiyotik tedavisi uygulanir. Eger kanama prostat büyümesine bagli ise nedene göre ilaç veya ameliyat önerilebilir. Kanama, tas kaynakliysa ses dalgalariyla böbrek ve mesanedeki taslar kirilabilir. Kanser söz konusu olursa üroloji uzmani kontrolünde bir tedavi süreci belirlenir” diye konustu.
Paydas, hematüriden korunmak için asiri egzersizden ve travmadan kaçinmak; böbrek tasi ve enfeksiyona karsi bol bol su içmek; asiri tuzlu besinlerden uzak durmak ve sigara içmemek gerektigi uyarisinda bulundu.