Findikta Devrim Yapan Patozun 50 Yillik Serüveni

Yillar önce findigin ayiklanmasi ilkel yöntemlerle yapiliyordu. Findik ayiklamak basta Samsun, Ordu ve Giresun gibi illerdeki çiftçiler olmak üzere findik üreticisinin kabusu oluyordu. Samsun’un Terme ilçesinde findik tarlalari bulunan ustalar Yasar Polatcan, Aslan Akdogan ve Mustafa Sahane isimli ustalar kendi imkanlari ile bir patoz yaparak ayiklama isini kolaylastirdilar. O dönem su tesisat çiragi olarak çalisan Yasar Polatcan, bugüne kadar gelecek modern patozlarin ilkini basari ile yaparak çiftçilerin hizmetine sundu.

1973-74 senelerinde patozun kesfedilmesinin ardindan findik üreticileri bayram etti. Günlerce harmanda ayiklanmayi bekleyen findiklar çaba sarf edilmeden ayiklanirken, köyler patozun kendi mahallerine gelmesini dört gözle bekledi. Patozun nami bir dönem o kadar artti ki Terme’den baska ilçeye giden vatandaslara ‘patozcular’ adi verildi.

Babasinin tarimda baslattigi çizgiyi ilerleterek devam eden oglu Ibrahim Polatcan ve çocuklari, Terme’de kurduklari fabrikada ürettikleri tarim makinelerini 50 ülkeye ihraç ediyor.

“Millet findigini patoza vermek için kuyruga girerdi”

Patozun Türkiye’de tek kendilerinde oldugu zamanlarda çiftçilerin findiklarini ayiklatmak için uzun kuyruklar olusturdugunu ifade eden usta Yasar Polatcan’in oglu fabrikaci Ibrahim Polatcan, “Bundan yillar önce findik, imece usulü evlere sirayla gidilerek yapilirdi. Uzun çubuklarla yas findiga vurup, düsürdükten sonra ilçikleme dedigimiz elle ayiklarlardi. Patoz, 1973-74 senesinde kesf edildi. Patoz, hemen birden yapilan bir sey olmadi. Önce arastirildi, ilk yapilanlar bozuldu, dagildi. Yilda bir dönem kullanildigi için nasil oldugunu anlamak için 1 sezon beklemek gerekiyordu. Patoz, findikta ilk kullanima girdiginde millet kuyruga girerdi. Herkes önce benimki patoza gidecek diye dövüs ederdi. O dönem Türkiye’de 1 tane patoz vardi. Patozla mahalle mahalle gezerdik. Bir mahallenin findigini bitirmeden diger mahalleye giremezdin. Baska mahalleye geçmeyelim diye çiftçiler yolu kapatiyorlardi” dedi.



“Su anki patozlar saatte ortalama 2 ton findik ayikliyor”

Patozlarin geldigi asamada saatte 2 ton findik ayiklayabildigini dile getiren Ibrahim Polatcan, “Su anda ihtiyaca göre patozlar oldukça gelisti. Yilda ortalama 30 büyük patoz üretiyoruz. Bu patozlar bakimi yapilir, yagmurda kalmazsa 40 yil bir sey olmaz. Bu patozlar saatte 2 ton findik temizler. Patoz olmasaydi findikta randiman da olmazdi, çiftçi de bu kadar üretemezdi. Azerbaycan’daki fabrikalar 20-30 adet patozu aliyor. Çünkü elle ayiklanan findikta bos, çürük ayirt edilmiyor. Azerbaycan’da fabrikalar çiftçinin findigini para almadan dövüyor, findigini da istersen satabiliyorsun. Bunu ülkede randiman artsin diye yapiyorlar” diye konustu.



“50 ülkeye tarim makinesi ihraç ediliyor”

Ürettikleri tarimsal makinelerin dünyadaki 50 ülkeye ihraç edildigine de deginen Polatcan, “Patozun kasifi babam, su tesisatçiliginda çirak olarak basladi.

Üretmeyi çok seven bir adamdi. Su anda onun izinden giderek pirinç fabrikalari yapiyoruz. Türkiye’deki ilk pirinç fabrikasinin makinelerini biz yaptik. 50 ülkeye makine ihraç ediyoruz. Su anda findik patozu, randiman makinesi, beton mikseri, pirinç kurutma, çeltik kurutma, arpa, bugday, misir gibi 73 adet makine yapiyoruz” seklinde konustu.

Findik üretiminde dünyada 1. sirada olan Türkiye’de Karadeniz ve diger birçok ilde hasat edilen findiklar, patozlar ile ayiklanarak ülke ekonomisine kazandiriliyor.