TZOB Baskani Bayraktar Açiklamasi 'Haziran Ayinda Üretici Ve Market Arasindaki En Fazla Fiyat Farki Kirazda Görüldü'
Türkiye Ziraat Odalari Birligi (TZOB) Genel Baskani Semsi Bayraktar, haziran ayi afetleri ve üretici market fiyatlarina iliskin yaptigi açiklamada, üretici ve market arasindaki en fazla fiyat farkinin kirazda görüldügünü açikladi.
“Haziran ayinda kirsal alanlarda bin 120 adet yangin çikti”
Yangin verilerine iliskin degerlendirmelerde bulunan Bayraktar, “Orman Genel Müdürlügü verilerine göre, Haziran ayinda Türkiye’nin kirsal alanlarinda toplam bin 120 adet yangin çikti. Haziran ayinda Diyarbakir, Mardin, Çanakkale, Aydin, Balikesir, Bursa, Siirt, Izmir, Manisa, Burdur, Usak, Adana, Gaziantep, Kahramanmaras, Tekirdag, Edirne, Düzce, Sinop, Bingöl, Elazig, Ankara, Çankiri, Yozgat ve daha birçok ilimizde büyüklü küçüklü yanginlar meydana geldi. Bu illerde çikan yanginlarda tarim arazileri zarar gördü, hayvanlar telef oldu” açiklamasinda bulundu.
“Yanginlarin yaklasik yüzde 38’i insan kaynakli ihmal ve dikkatsizlik”
Yapilan arastirmalarin Türkiye’de yanginlarin takribinin yüzde 80’inin haziran-ekim döneminde çiktigini ifade eden Bayraktar, “Çikan yanginlarin yaklasik yüzde 38’i insan kaynakli ihmal ve dikkatsizlik gibi sebeplerdir. Özellikle sicakliklarin arttigi bu dönemlerde daha da dikkatli olmamiz gerekiyor. Bu orani düsürmek bizlerin elindedir. Ancak ne kadar dikkatli olunsa ve önlem alinsa da afetleri tam anlamiyla engellemek mümkün degildir. Yasanan afetler en fazla tarim sektörünü ve üreten çiftçilerimizi etkiliyor. Bir üretim sezonu emek veren çiftçilerimiz çikan bir yanginla mahsulünü kaybediyor. Özellikle kontrol altina alinamayan genis alanlara siçrayan yanginlarda ürünlerini, hayvanlarini ve tarimsal varliklarini kaybeden üreticilerimize devlet yardimi yapilmalidir” degerlendirmesinde bulundu.
“Asiri sicaklar Haziran ayinda tarimsal ürünlere zarar verdi”
Haziran ayinda Türkiye genelinde normallerin üzerinde gerçeklesen sicak hava tarimsal ürünlerde verim ve kaliteyi olumsuz etkilerken, afetlere ve maliyetlerde artisa neden oldugunu da vurgulayan Bayraktar, bu çerçevede Adana’da kavun, karpuz, domates ve biber basta olmak üzere sebzeler yandigini ve Manisa’da üzüm baglarinda ise yanmalarin meydana geldigini dile getirdi. Bayraktar, önlem olarak ise daha fazla sulama yapilmasi gerektigini aktardi.
Adana’da sebze ve meyvelerdeki asiri sicakliklarin ürünlere verdigi zararlarin tarim sigortalari kapsami disinda oldugunu da kaydeden Bayraktar, “Önümüzdeki yil, asiri sicaklarin verdigi zararin tüm ürünlerde TARSIM kapsamina alinmasi için gerekli çalismalar yapilmalidir. Ancak bu yil TARSIM teminatlari arasinda yer almayan ürünlerde yasanan kayiplar devlet destegi ile telafi edilmelidir” dedi.
“Haziran ayinda üretici ve market arasindaki en fazla fiyat farki kirazda görüldü”
Haziran ayinda üretici ve market arasindaki fiyat farkinin yüzde 303,98 ile en fazla kirazda görüldügünü belirten Bayraktar, “Kirazdaki fiyat farkini yüzde 291,3 ile havuç, yüzde 284 ile kuru incir, yüzde 260 ile Antep fistigi takip etti. Kiraz 4 kat, havuç 3,9 kat, kuru incir 3,8 kat, Antep fistigi 3,6 kat fazlaya satildi. Üreticide 24,88 lira olan kiraz markette 100 lira 51 kurusa, 8 buçuk lira olan havuç markette 33 lira 26 kurusa, 115 lira olan kuru incir markette 441 lira 64 kurusa ve 250 lira olan Antep fistigi 900 liraya satildi. Haziran ayinda fiyati en fazla artan ürün hem markette hem de üreticide limon olurken, fiyati en fazla düsen ürün ise hem markette hem de üreticide patates oldu” ifadelerine yer verdi.
“Haziran ayinda markette fiyati en fazla artan ürün yüzde 65,7 ile limon oldu”
Haziran ayinda markette 37 ürünün 23’ünde fiyat artisinin yasandigini, 12’sinde fiyat azalisi görüldügünü ve 2 üründe ise fiyat degisimi olmadigini ifade eden Bayraktar, “Haziran ayinda markette fiyati en fazla artan ürün yüzde 65,7 ile limon oldu. Limondaki fiyat artisini yüzde 51,2 ile Antep fistigi, yüzde 44 ile çilek, yüzde 34,3 ile kuru kayisi, yüzde 29,7 ile findik ve yüzde 24,7 ile nohut takip etti. Markette fiyati en fazla azalan ürün ise yüzde 17,2 ile patates oldu. Patatesteki fiyat düsüsünü yüzde 16,5 ile domates, yüzde 16,1 ile yumurta, yüzde 8,1 ile maydanoz ve yüzde 7,6 ile yesil sogan izledi” diye konustu.
“Üreticide en çok fiyat düsüsü yüzde 44 ile patateste görüldü”
Bayraktar, haziran ayinda üreticide 29 ürünün 10’unde fiyat artisi oldugunu, 8’inda fiyat düsüsü görüldügünü ve 11 üründe fiyat degisimi olmadigini belirterek, “Üreticide en çok fiyat düsüsü yüzde 44 ile patateste görüldü.
Patatesteki fiyat düsüsünü yüzde 26,8 ile domates, yüzde 26,2 ile patlican, yüzde 22,7 ile havuç, yüzde 12,6 ile yumurta ve yüzde 8,7 ile maydanoz izledi. Üreticide en çok fiyat artisi yüzde 100 ile limonda görüldü.
Limondaki fiyat artisini yüzde 63,3 ile salatalik ve yüzde 30,2 ile kirmizi mercimek izledi” açiklamasinda bulundu.
Üreticideki fiyat degisiminin nedenleri hakkinda açiklamalarda bulunan Bayraktar, konusmasina su sekilde devam etti.
“Limonda sezonun sonuna gelinmesiyle, üreticilerimizin elinde ürün azaldi ve fiyatlar artti. Hasat sezonu boyunca üreticilerimiz limonunu düsük fiyattan satmak zorunda kaldi. Bu aylarda üreticilerimizden düsük fiyatla alinan limon depolarda tutuluyor. Haziran ayinda elinde az miktarda limonu bulunan üreticide fiyatlar kilogram basi 15 lira iken, ürünü depolayan tüccarda limonun fiyati kilogram basina 40 liraya ulasiyor. Kirmizi mercimek fiyati yeni sezon ürünü olmasindan dolayi yükseldi. Yüksek hava sicakliklari kuru soganda yanmaya sebep oldu. Günes yaniklarinin tarla üretimine zarar vermesi ve talepteki artis nedeniyle fiyatlar yükseldi.
Haziran ayi aylik ve yillik girdi fiyatlarinda yasanan degisimlere iliskin de konusan Bayraktar, “Ziraat Odalarimiz araciligiyla girdi piyasalarindan aldigimiz fiyat verilerine göre; Haziran ayinda, Mayis ayina göre DAP gübresi yüzde 3,8 oraninda artarken, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 1,9, ÜRE gübresi yüzde 1,6, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,2 ve amonyum nitrat gübresi yüzde 0,8 oraninda artti. Geçen yilin Haziran ayina göre son bir yilda amonyum sülfat gübresi yüzde 50,8, DAP gübresi yüzde 33,9, ÜRE gübresi yüzde 32,2, amonyum nitrat gübresi yüzde 30,4 ve 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 27,5 oraninda artti. Haziran ayinda Mayis ayina göre besi yemi yüzde 1,1, süt yemi yüzde 0,9, son bir yilda süt yemi yüzde 37, besi yemi ise yüzde 34,3 oraninda artti. Elektrik fiyatlari yillik olarak yüzde 19,8 oraninda artarken tarim ilaci fiyatlari yüzde 58,2 oraninda artti. Mazot fiyatlari aylik yüzde 5,1 oraninda artarken, yillik bazda yüzde 78,5 oraninda artarak geçtigimiz aylarda oldugu gibi yillik bazda fiyati en fazla artan tarimsal girdi oldu” ifadelerine yer verdi.