Dünyada Her Yil 1,5 Milyon Çocuk Ishalden Hayatini Kaybediyor
Yaz aylarinin gelmesiyle birlikte özellikle çocuklarda ishallerde büyük artislar olurken, uzmanlar aileleri uyardi. Prof. Dr. Sanliay Sahin, "Dünyada her yil 1,5 milyon çocugun ishalden hayatini kaybettigini belirterek, "Her çocuk yilda ortalama 4 kez ishal atagi geçiriyor. Ishal geçiren her 10 çocuktan biri hastaneye yatirilarak tedavi ediliyor. Bir aydan süren ishallerde altta yatan bir hastalik olabilir, onun için ileri tetkik ve tedaviler uygulanmalidir" dedi.
Her yil oldugu gibi yaz aylariyla birlikte ishal vakalarinda artislar yasanirken, uzmanlar özellikle aileleri uyardi. Ishalle birlikte kusma, ates gibi ek rahatsizliklari olan çocuklarin acilen en yakin saglik kurulusuna getirilmesi gerektigini ifade eden uzmanlar, hastaliktan korunmanin en önemli yolun ’hijyen’ olduguna dikkat çekti.
"Her yil 1,5 milyon çocuk ishalden dolayi hayatini kaybediyor"
Ishalle ilgili açiklamalarda bulunan İçel Sehir Egitim ve Arastirma Hastanesi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Anabilim Dali egitim görevlisi Prof. Dr. Sanliay Sahin, bulasici hastaliklarin dünyada en önemli ölüm nedenlerini olusturdugunu söyledi.
Dünyada her yil 1,5 milyon çocugun ishallerden dolayi hayatini kaybettigini vurgulayan Sahin, “Çocuklardaki ishal maalesef ki ölüm siralamasina baktigimiz zaman en sik görülen ikinci ölüm nedeni olarak halen önemini korumaya devam ediyor. Dünya Saglik Örgütü ishali bir günde 3’den fazla sulu diskilama olarak tanimliyor. Sadece anne sütüyle beslenmekte olan bebeklerde annenin bize ifadesi çok önemli. Son verilere göre her çocuk yilda ortalama 4 kez ishal atagi geçiriyor. Yaz aylarinda bu oran ciddi manada artiyor. Ishal geçiren her 10 çocuktan biri hastaneye yatirilarak tedavi ediliyor” diye konustu.
"El hijyeni çok önemli"
Ishalin olusmasinda bazi nedenler oldugunu kaydeden Sahin, “Özellikle tuvaletten sonra el hijyeni çok önemli. Bu kurala uyulmamasi, yikanmamis sebze ve meyveler, kontamine gidalarin ve suyun tüketilmesi sonucunda maalesef ki ishal bulasiyor. Bagirsakta suyun ve besinlerin emilimi sirasinda mükemmel bir denge var. Bu dengenin bozulmasi da ishale yol açiyor. Burada risk faktörleri önemli. Tabi prematüre bebekler daha hassas olduklari için ishale daha meyilliler. Anne sütüyle beslenmeyen bebekler ishale daha çok yakalanabilir. Yine biberon ve emzik kullanan çocuklar meyilli. Kres, okul gibi kalabalik ortamlarda olan çocuklar daha çok ishal oluyor. Pismis yiyeceklerin oda sicakliginda birakilmasi bu durumla karsi karsiya kalinmasina neden olabiliyor. Temiz olmayan olmayan suyun kullanimi ve iyi yikanmamis sebze ile meyvenin tüketilmesi de ishale yol açiyor” seklinde konustu.
"Bir aydan fazla süren ishallerde, ileri tetkik ve tedaviler uygulanmalidir"
Ishalleri 3 sekilde siniflandirdiklari dile getiren Sahin, “Genelde çocukluk çagi ishalleri hizla baslarlar, ani gelisirler ve 14 günden kisa sürerler. Biz bu ishallere akut ishal diyoruz. Bu ishaller önlenebilir ve asisi mevcut. Ege 14 günden daha uzun ishal sürüyorsa bunlara persistan ishal diyoruz. Bu genelde yetersiz tedavi sonucunda bunu görmekteyiz. Tabi yas, beslenme sekilleri ve çevre faktörler ile buna eslik eden baska bir enfeksiyonun da olmasi da ishalin uzamasina neden olabiliyor. Kronik ishal de bir aydan fazla süren kompleke ishallerdir. Bu tür durumlarda altta yatan bir hastalik olabilir, onun için ileri tetkik ve tedaviler uygulanmalidir” ifadelerini kullandi.
Ishale bazi durumlarda kusmanin da eslik ettigine vurgu yapan Sahin, “Bu durumlarda vücutta maalesef sivi kaybi oluyor. O ciddi seyirli hastalikta sivi kaybiyla beraber ilerliyor. Bizim bunu tanimamiz gerekiyor. Özellikle anneler bebeklerini iyi gözlemeli. Bu tür durumlarda hemen uzmanlara basvurulmasi gerekir. Hele ki dalginlik, uyku hali gibi bir sey basladiysa en yakin çocuk acile basvurulmali. Tedavide ilk önce o vücudun sivi dengesini kurmamiz gerekiyor. Daha sonra ishalin türüne göre tedaviye baslamamiz gerekir. Bizim en büyük beklentimiz tabi hastalik baslamadan, koruyucu önlemler almaliyiz. Alacagimiz basit ama önemli tedbirlerle bu tür hastaliklarla karsi karsiya kalmayiz” diyerek sözlerini tamamladi.