Köyler Plan Bekliyor

Deprem ile birlikte büyüksehirlerdeki yapi stoku ve yeni yerlesim tarzi yeniden gündeme geldi. Depremden önce Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan’in tavsiye ettigi yatay mimari ve konutlasma ise köy hayati ile kolayca gerçeklestirilebilir. Ancak köylerde yeniden hayat kurmak, yeni bina yapmak için bürokraside bir tikaniklik yasaniyor.

Öncelikle 30 büyüksehir statüsünde olan vilayetimizde, ilçe belediyeleri kirsal mahalleler (köy) yeni imar planlari hazirlayamadi. Dolayisiyla bu alanlarda vatandasin kolayca, kendi arsasina yapabilecegi mesken imalatlari biçak gibi kesildi. Nüfusu 750 bin altinda olan normal vilayetlerde ise Çevre Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanliginin 2021 yilinda çikarttigi köy sinirlari yönetmeligi, yerel teskilatlar tarafindan köy yeni sinirlari olusturulmadigi için uygulamaya alinamadi.

Kahramanmaras depremlerinden sonra 11 ilde yüz binlerce konutun kullanilamaz hale gelmesi ve Kuzey Marmara Fay Hattinda meydana gelebilecek depremde Istanbul, Kocaeli ve Bursa gibi 3 büyük metropolün tehdit altinda olmasi, köylerdeki 2-3 katli binalarin insaatini yeniden gündeme getirdi. Sehir plancilari, mimarlar ve insaat mühendisleri, ivedilikle köy içi yerlesimin planli ve pratik bir sekilde harekete geçirilmesi konusunda hemfikirler. Sehir plancilari, büyüksehire bagli ilçe belediyelerinde tereddüt olusturan zeytinlik, tarim alani, mera gibi yerlerde insaat yapilamamasi gibi tereddütlerin bakanligin genel bir yaklasimi ile köy içi imar plani çalismasinda engel olmaktan net bir sekilde çikartilmasini istiyorlar. 2021 yilinda çikartilan köy sinirlari yönetmeliginde, köyün cami, muhtarlik gibi merkezi hizmet alanlari merkez kabul edilerek 300 metre yari çapinda olusturulacak köy mücavir alani sinirlarinin Çevre Sehircilik ve Iklim Degisikligi Il Müdürlüklerince fiziken olusturulmasi isteniyor.

"Köye dönüs cazip hale getirilmeli"

Bursa’da faaliyet gösteren Sözüneri Mimarlik Yönetim Kurulu Baskani Hasan Sözüneri, büyüksehirlerde sanayi göçü sebebiyle yasanan çarpik ve çürük yapilasmanin, köylerde yapilacak kaliteli yatay mimariye uygun binalarla kisa sürede dönüstürülmeye baslanabilecegini söyledi.

Birçok ilçe belediyesinin zeytinlik, mera gibi plan notundaki engeller sebebiyle köy içi imar planlarini olusturamadiklarina da dikkat çeken Hasan Sözüneri, "Bu unsurlarin durumu hizlica netlestirilecek bir yönetmelikten sonra sehir plancilari saha taramasi ile kisa sürede yeni imar planlarini 2-3 katli binalardan olusturabilirler. Sehrin yakininda, ancak yatay mimariye uygun birçok alan metropol sehirlerde mevcuttur. Ayrica bu köy içindeki degerli tarim topraklarinin yine ayni köyde degerlendirilmesi, köyde su ve elektrik fiyatlarinin maliyetine verilmesi, uzun bir süre emlak vergisinden muaf olmalari gibi cazip düzenlemelerle, köylerde yasamaya tesvik saglanmalidir. Yol, elektrik, dogalgaz sebekesi gibi altyapi yatirimlari için köy içi alanlar öncelik verilmelidir" dedi.



Büyüksehirlerde yasayanlarin çogunun köyde yeri var

Türkiye’de büyüksehirlerde yasayanlarin büyük kisminin Anadolu’da bir köyde evi, arsasi, tarlasi olmasi da bu hizli dönüsümde saglam bir gerekçe teskil ediyor. Yeni açilan yollar ve köprüler vasitasi ile birçok metropolden, köylere ulasma süreleri de azaldi. Istanbul’dan 3 saatte Çanakkale, Kirklareli, Edirne, Tekirdag, Düzce, Sakarya, Bolu gibi Anadolu vilayetlerine ulasmak mümkün hale geldi. Bu sehirlerdeki düzenlemeler, emekli, tarim üretimine katilabilecek nüfusun saglam binalarda, yeni köy evlerinde ikamet etmelerine de destek olabilecek. Devletin gençlere yönelik evini yapmak üzere olusturacagi arsalar ve yeni evlerde metropollerin etrafinda gelisen sehirlere agirlik verilerek hizlica yapilabilir.
Kaynak: İHA