Dünyanin En Saf Tuzlari Arasinda Açiklamasi Çankiri Kaya Tuzu Hiçbir Agir Metal Barindirmiyor

Yapilan akademik arastirmada dünyadaki en saf tuzlarindan birisi oldugu ortaya çikan Çankiri kaya tuzu, hiçbir agir metal barindirmamasi sebebiyle en saglikli tuzlar arasinda yer aliyor. Çankiri’da her yil binlerce kisinin ziyaret ettigi, Hititler döneminden Yer Alti Tuz Sehri ise adeta tuz terapisi görevi görüyor.

Dünyanin En Saf Tuzlari Arasinda Açiklamasi Çankiri Kaya Tuzu Hiçbir Agir Metal Barindirmiyor
Çankiri, barindirdigi madenlerle Türkiye’nin en önemli tuz üretim merkezlerinin basinda geliyor. Safligiyla adindan bahsettiren Çankiri tuzu, dünyadaki agir metal barindirmayan sayili tuzlar arasinda yer almasi ile dikkat çekiyor. Çankiri Karatekin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gida Mühendisligi Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoskun tarafindan farkli ülkelerdeki tuzlarla yapilan karsilastirmada Çankiri tuzunun dünyadaki en saf tuzlar arasinda aldigi ve hiçbir agir metal bulundurmadigi tespit edildi. Safligi ile gündeme gelen Çankiri’da, geçmisi Hititler dönemine dayanan Çankiri Yer Alti Tuz Sehri de dikkat çekmeye basladi.

Yerin 150 metre altinda, 18 dönüm büyüklüge sahip Tuz Sehri, vatandaslardan yogun ilgi görmeye basladi.

Içerisinde barindirdigi mikronlar sayesinde saglik terapisi görevi gören Tuz Sehri’ni son bir yilda 700 binden fazla kisi ziyaret etti.

“Çankiri tuzunda sagliga zararli hiçbir bileseni tespit edemedik”

Çankiri tuzuyla ilgili yaptigi arastirmalar hakkinda bilgi veren Doç. Dr. Hüdayi Ercoskun, “Çankiri Türkiye için çok önemli bir tuz merkezi. Ülkemizde bulunan birkaç tuz madeninden 5-6 tanesi Çankiri’da bulunuyor. Iki tane tuz fabrikamiz bulunuyor. Tuz Çankiri için önemli. Çankiri Karatekin Üniversitesi Gida Mühendisligi Ögretim Görevlisi olarak ben, Çankiri tuzunun özelliklerini kesfedip bunu dünya tuzlariyla mukayese etmek istedim. Bu amaçla, onlarca farkli yurt disi kaynaklarindan tuzlari temin ettik. Bu tuzlarin hepsinde elementer analizler yaptik. Hacettepe Üniversitesi’nin yapmis oldugu cilt irritasyon testi sonucunda ise cilt tahrisine (yüzde 0) neden olmadigi kanitlanmistir. Yaptigimiz arastirmalara göre birçok tuzda agir metal, mikroplastik, radyoaktif maddeler kesfettik. Ancak, Çankiri tuzunda sagliga zararli hiçbir bileseni tespit edemedik. Çankiri tuzu saf bir tuz. Hiçbir tuz mineral içermez. Ihtiyaç duydugumuz mineraller hem miktar hem çesitlilik bakimindan hiçbir tuzda bulunmamaktadir. Tuzun kalite kriteri safligidir. Antibakteriyel özelligine sahip kaya tuzunun farkli bakteri türlerine karsi yüzde 99,5 oraninda etkili oldugu kanitlanmistir. Bunun yani sira vücutta biriken toksin mineralleri ve indirgenmis diger tuzlari atmaya da yardimci olmaktadir. Çankiri tuzu sagliga zararli bilesen içermemesi ve yüksek saflik seviyesinde olmasi sebebiyle önem tasimaktadir. Günümüzde tuzdan üretilen kumaslarin yapisi incelendiginde tek katli kumaslara göre yüzde 35 daha az toz tutma, çift katli kumaslara göre ise yüzde 80 daha az toz tutma oranina sahip oldugu tespit edilmistir. Yine ayni sekilde son zamanlarda kullanimi artan tuz lambalarinda da kaya tuzunun kullandigini biliyoruz” ifadelerini kullandi.

‘Çankiri büyük bir tuz madenine sahip olmasiyla tuz terapisi yapilabilen turistik bir tesis olabilir’

Çankiri tuz sehrinin sagladigi faydalarla önemli bir tuz terapi merkezi olabilecegini kaydeden Ercoskun, “Tuz terapisi son yillarda büyük önem tasimaktadir. Özellikle akciger hastaliklari, astim ve sigara tüketimine bagli olarak cigerlerin kirlenmesine karsilik birçok ülkede tuz madeni terapileri gerçeklestirilmektedir. Tuz madeninde nefes alip verirken mikron parçaciklari hava ile birlikte cigerlerimize girmekte ve temas ettikleri bölgede suyu çekerek o bölgenin yikanmasini saglamaktadir. Daha sonra öksürerek biz o pislikleri cigerlerimizden atabiliyoruz. Bu faaliyetin etkin olarak gerçeklesebilmesi için tuz magarasinda bir takim egzersizler yaparak cigerlerimize daha faza hava girmesini saglamaliyiz. Bu tip uygulamalar dünyanin birçok yerinde var. Polonya’da 2, Ukrayna’da 1 madende, Pakistan’da 1 madende, Nahcivan’da 1 madende gerçeklestiriliyor. Ama ülkemizde tuz terapisi yapilabilen bir turistik tesis bulunmuyor. Bu anlamda Çankiri büyük bir tuz madenine sahip olmasi sebebiyle önem arz ediyor” dedi.



“Çankiri Yer Alti Tuz Sehri, Çankiri turizminin lokomotifi”

Çankiri Yer Alti Tuz Magarasinda yürütülen çalismalarla ilgili gazetecilere bilgi veren Çankiri Belediye Baskani Ismail Hakki Esen ise son 3 yilda yaptiklari çalismalar sayesinde vatandaslardan yogun ilgi görmeye baslayan Tuz Sehri’nin saglik turizmine de katki saglayacagini söyledi.

Çankiri yer Alti Turizmi’nin Türkiye turizmine katki saglamasi için çalismalar yürüttüklerini ifade eden Baskan Esen, “Çankiri Kaya Tuzu Magarasina artik biz Çankiri Yer Alti Tuz Sehri diyoruz. Hititler döneminde kalma bir isletme. Akabinde Fransizlar, Osmanli ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde de Tekel’e devredilen bir isletme. 2003 yilinda Çankiri Belediyesi’ne devredildi. Ben göreve geldigimden beri de elimden gelen gayreti gösteriyorum. 18 dönüm kapali alanda, yerin 150 metre altindayiz. Bulundugumuz zeminin 200 metre altina kadar tuz madeni ile dolu. Anadolu’nun tam ortasindayiz. Alternatif turizm anlaminda Çankirimiza, ülkemize ve dün yaya kazandirmak istedigimiz bir bölge. Burasi alternatif turizm anlaminda dünyadaki en bakir alanlardan bir tanesi. Çankiri, ilçeleri, köyleriyle alternatif turizm anlaminda gezilmesi, görülmesi gereken bir yer. Çankiri turizminin lokomotifi ise Çankiri Yer Alti Tuz Sehri” dedi.



“Bu yil festivalle beraber ziyaretçi sayisi 700 bini geçti”

Düzenlenen festival ve organizasyonlarla Tuz Magarasi’nin binlerce insana tanitildigini aktaran Esen, “2019’da yaklasik 150 bin, 2020 yilinda 200 bin, bu yil düzenledigimiz festival haricindeki ziyaretçi sayisi 300 bine yaklasti. Göreve geldigimizde hedefimiz 1 milyon ziyaretçiye ulasmakti. Biz bunu 5 yilda yakalayacagiz. Agustos ayinda Uluslararasi Tuz Fest adi altinda bir festival düzenledik. O festivalde burasi ziyaretçi akinina ugradi. 3 günlük sürede 500 bin ziyaretçi agirladik. Yemek yarismasi düzenledik, 120 uluslararasi asçi basi katildi.

Yöresel ürünlerimizin tanitimi anlaminda da girisimlerimiz çerçevesinde magaramizi görmeyen bir sürü ziyaretçi geldi. Hayranlik içerisinde gezdiler. Seneye inaniyorum ki düzenleyecegimiz festivalde 1 milyon ziyaretçi çekecegiz. Bu katlanarak gidiyor. Biz burada zaman zaman çalismalar, imalatlar yapiyoruz. Bu sebeple bir dönem kapali olmasina ragmen mükemmel talep vardi. Tur sirketleriyle de daha görüsmedik. Onlarin da talepleri var. ‘Acele etmeyin, hazir degiliz’ dedik. Bu yil festivalle beraber ziyaretçi sayisi 700 bini geçti” diye konustu.



“Burayi saglik turizmine de açacagiz”

Çankiri Yer Alti Tuz Sehri’nin saglik için önemli bir alan oldugunu ifade eden Esen, “Milli Boks Takimimiz, Küba Milli Takimi ile birlikte burada antrenman yapti. Antrenmana basladiklari ve bitirdikleri kamp sürecindeki gelismeyi bize rapor halinde sundular. Insallah burayi saglik turizmine de açacagiz. Güzel etkinlikler yapacagiz. Turizm anlaminda Çankiri’nin yani sira, Türkiye’nin de turizmine çok büyük katki saglayacagini düsünüyoruz” seklinde konustu.

Kaynak: İHA