Türk Tarihinin Sanli Zaferleri Agustosta Yazildi
Türklere Anadolu'nun kapilarini açan Malazgirt Zaferi'nden, Anadolu topraklarinin korunmasini saglayan Büyük Taarruz'a kadar birçok zaferin yani sira Belgrad ve Kibris'in fethi ile Erzurum Kongresi bu ayda oldu.
Türk tarihinin altin sayfalarinin yazildigi agustos ayinda, Türklere Anadolu'nun kapilarini açan Malazgirt Zaferi ve Anadolu topraklarinin korunmasini saglayan Büyük Taarruz'a kadar birçok zafere imza atildi.
AA muhabirinin derledigi bilgilere göre, Türk tarihinde "zaferle özdeslesen ay" olarak gösterilen agustos ayinda kazanilan ilk basari, 26 Agustos 1071 Malazgirt Zaferi oldu.
Malazgirt, 26 Agustos 1071'de Mus'ta bulunan Malazgirt Ovasi'nda Selçuklu Sultani Alparslan ve Dogu Roma Imparatoru Romen Diyojen arasinda gerçeklesen, Anadolu'nun Türklere yeni yurt olmasini saglayan bir meydan savasiydi.
Alparslan, 26 Agustos cuma günü ordusuyla namaz kilip dua ettikten sonra beyaz kefene benzeyen bir elbise giyerek askerlerine, "Sehit olursam bu beyaz elbise kefenim olsun. O zaman ruhum göklere çikacaktir. Benden sonra oglum Meliksah'i tahta çikarin ve ona bagli kalin. Zaferi kazanirsak istikbal bizimdir." diye seslendi.
Bu sekilde askerlerini yüreklendiren Alparslan, cuma namazindan hemen sonra ilk çarpismayi baslatti. Farkli bir savas stratejisi izleyen Alparslan, askerlerini hilal seklinde dizerek, düsmanin üzerine hücum etti.
Diyojen, Sultan Alparslan'in uyguladigi hilal taktigi karsisinda daha fazla duramayarak, agir kayiplar alan ordusunu geri çekmek zorunda kaldi. Darbe aldikça zayiflayan Roma ordusu, gruplar halinde savas meydanini terk etmeye basladi. Bunun üzerine Diyojen, daha fazla dayanamayip yenilgiyi kabul etti ve askerleriyle birlikte yarali vaziyette esir alindi.
Böylece, elde edilen bu zaferle Türklere Anadolu'nun kapilari açilmis oldu.
- Otlukbeli Zaferi
Agustos ayindaki bir önemli zafer de 11 Agustos 1473'te Otlukbeli'nde, devrin en büyük iki Türk imparatorlugunun ordusuyla, iki büyük hükümdarinin karsi karsiya geldigi Otlukbeli Savasi sonrasinda kazanilan zaferdi.
Otlukbeli Savasi, Anadolu'da, Erzincan'in Tercan Ovasi'nda "Otlukbeli" denilen yerde, Osmanli Padisahi Fatih Sultan Mehmet'in komuta ettigi Osmanli ordusuyla Akkoyunlu Imparatoru Uzun Hasan'in komuta ettigi Akkoyunlu ordusu arasinda yapildi.
Kazanilan zaferle, 1514 yilinda Sah Ismail ile Yavuz Sultan Selim'in yapacaklari Çaldiran Savasi'na kadar dogudan gelen tehlikeler engellendi. Böylece Osmanlilar, bu 40 yili doguya karsi rahat ve huzur içinde geçirirken, batida, Avrupa'da da istedikleri gibi davranabilmislerdi.
- Çaldiran Zaferi
Van'in 90 kilometre kuzey dogusundaki Çaldiran Ovasi'nda, 23 Agustos 1514'te yapilan ve her ikisi de Türk olan Osmanli ve Safevi devletleri arasindaki Çaldiran Savasi ise döneminde Osmanli devletinin kaderini tayin eden bir savas olarak kabul edildi.
Anadolu birligi yolunda atilmis önemli bir hamle olan bu savas, Türk askeri ve Türk komutaninin kahramanlik, üstün zeka ve cesaret eseri olarak büyük bir zaferle sonuçlandi.
- Mercidabik Zaferi
Iki yil sonra agustosta yeni bir zaferin daha temeli atildi. 24 Agustos 1516'da, Yavuz Sultan Selim'in basinda bulundugu Osmanli Devleti ile Memlük Devleti arasinda, Halep sehrinin kuzeyinde gerçeklesen Mercidabik Savasi'nda büyük bir zafer kazanildi.
Mercidabik'ta kazanilan zafer, Osmanli Devleti'ne dini, siyasi, askeri, iktisadi pek çok faydalar sagladi. Hilafetin Osmanli hanedanina geçme yolu açildi. Doguda, Osmanli Devleti'nin son rakibi Misir-Memlük Devleti ortadan kaldirilma safhasina getirildi. Suriye, Lübnan ve Filistin, Osmanli hakimiyetine girerken, Misir ve Arabistan Yarimadasi yolu açildi. Güneydogu Anadolu'nun zapt edilmesiyle de Anadolu Türk birligi tamamlandi.
- Belgrad'in fethi
Agustos ayi ayrica önemli fetihlere de sahit oldu. Orta Avrupa'nin belkemigi durumundaki Belgrad, Sirplara ait iken Türklere karsi savunulamadigi için Macarlara terk edilmisti.
Ikinci Murad'in ve Fatih Sultan Mehmet'in ayri ayri gerçeklestirdikleri iki kusatmaya ragmen Belgrad, 1521 yilinda Kanuni'ye boyun egdi.
Belgrad'in fethi, Türklerin artik Orta Avrupa'ya açildigini gösterdigi için Avrupa'da büyük yanki uyandirdi. Belgrad, bu tarihten itibaren Avrupa seferlerinde en önemli üs konumunda oldu ve "Darü'l Cihad" adini aldi.
- Mohaç Zaferi
Bu fetihten 5 yil sonra 29 Agustos 1526'da tarihin sayfalarina yeni bir zafer daha eklendi.
Osmanli Devleti'nin 10. Padisahi 1. Süleyman'in baskomutani oldugu Osmanli ordusuyla, Macaristan Krali 2. Layos komutasindaki Macar ordusu arasinda, bugüne kadar yapilmis en büyük savas olan Mohaç Savasi gerçeklesti.
Osmanli ordusu, Kanuni Sultan Süleyman'in emir ve komutasinda, birliklerini Macaristan'a dogru yöneltti. Iki ordu Mohaç Meydani'nda karsi karsiya geldi ve savasi, iki saat gibi kisa sürede Osmanli ordusu kazandi.
Bu savasta Osmanli askerinin gösterdigi cesaret ve kahramanlik, ortaya koydugu yenilmezlikle, 31 yasindaki genç baskomutanin sevk ve idaresindeki stratejik ve taktik mahareti, kendisinin, dünyanin en ünlü komutanlari arasinda yer almasini sagladi.
Ayrica Macaristan'in baskenti Budapeste ele geçirildi ve Macaristan, Osmanli Devleti'ne bagimli bir krallik haline geldi.
- Kibris'in fethi
Kibris'in fethi de agustosta gerçeklesen zaferlerden biri olarak tarihte yer aliyor.
Venediklilerin elindeki Dogu Akdeniz'in en büyük adasi olan Kibris, Osmanlilar için cografi konumu itibariyla önem arz ediyordu. Bunun üzerine 1 Agustos 1571 tarihinde, 2. Selim tarafindan fethi istenen Kibris, Lala Mustafa Pasa tarafindan fethedildi.
Kesin egemenlik saglanan Kibris'in fethi ile Osmanli üstünlük kurdu ve böylece Inebahti Deniz Savasi'na da zemin saglandi.
- Erzurum Kongresi
Öte yandan Kurtulus Mücadelesi'nde izlenen çizgide önemli ölçüde belirleyici olan Erzurum Kongresi de 23 Temmuz-7 Agustos tarihlerinde yapildi.
Erzurum Kongresi'nde, manda ve himayenin reddedilmesi, ilk kez ulusal bagimsizligin kosulsuz olarak gerçeklestirilmesine karar verilmesi ve ilk kez "milli sinirlar"dan bahsedilerek, Mondros Ateskes Antlasmasi'nin imzalandigi anda Türk vatani olan topraklarin parçalanamayacagi gibi önemli maddeler yayimlandi.
- Sakarya Meydan Muharebesi
Kurtulus Savasi'nin dönüm noktasi, Türk ordusunun Yunan ordusu ile Sakarya boylarinda yaptigi meydan savasi olan Sakarya Meydan Muharebesi de yine 23 Agustos'ta basladi.
Bu tarihten itibaren gece gündüz araliksiz süren savasta, Mustafa Kemal Pasa, yeni bir savas stratejisi uygulayarak ordularina, "Hatti müdafaa yoktur, sathi müdafaa vardir. O satih, bütün vatandir. Vatanin her karis topragi, vatandasin kaniyla islanmadikça terk olunamaz." emrini verdi.
Türk askeri, bu emre uyarak vatanini canla basla savundu. Bu amansiz mücadele, bütün siddetiyle 22 gün 22 gece sürdü. Bütün cephe boyunca saldiriyi sürdüren Türk ordusu, 13 Eylül 1921'de Sakarya irmaginin dogusundan Yunan kuvvetlerini temizledi.
Sakarya Meydan Muharebesi, Türk milletinin savunma durumundan taarruz durumuna geçtigi dönüm noktalarindan biri olarak tarihteki yerini aldi.
- Büyük Taarruz
Devaminda Büyük Taarruz'la düsmani tamamen yok etmek için hazirliklar basladi ve 1922 yili Agustos ayina kadar sürdü.
Gazi Mustafa Kemal'in baskomutanligini yaptigi ordu, 26 Agustos 1922'de düsmana saldirdi. 30 Agustos'a kadar çembere alinan düsman kuvvetleri, Dumlupinar'da aldigi darbe sonucu kaçmaya basladi.
Bunun üzerine Mustafa Kemal Pasa, "Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz'dir. Ileri!" emrini verdi. Böylelikle, Yunan ordusu Izmir'e kadar takip edildi ve 9 Eylül 1922 tarihinde ise Izmir'den çikarildi.
Tüm bu zaferler, Türk ordusunun basarisi olarak tarihe altin harflerle yazildi.
Kaynak: AA
AA muhabirinin derledigi bilgilere göre, Türk tarihinde "zaferle özdeslesen ay" olarak gösterilen agustos ayinda kazanilan ilk basari, 26 Agustos 1071 Malazgirt Zaferi oldu.
Malazgirt, 26 Agustos 1071'de Mus'ta bulunan Malazgirt Ovasi'nda Selçuklu Sultani Alparslan ve Dogu Roma Imparatoru Romen Diyojen arasinda gerçeklesen, Anadolu'nun Türklere yeni yurt olmasini saglayan bir meydan savasiydi.
Alparslan, 26 Agustos cuma günü ordusuyla namaz kilip dua ettikten sonra beyaz kefene benzeyen bir elbise giyerek askerlerine, "Sehit olursam bu beyaz elbise kefenim olsun. O zaman ruhum göklere çikacaktir. Benden sonra oglum Meliksah'i tahta çikarin ve ona bagli kalin. Zaferi kazanirsak istikbal bizimdir." diye seslendi.
Bu sekilde askerlerini yüreklendiren Alparslan, cuma namazindan hemen sonra ilk çarpismayi baslatti. Farkli bir savas stratejisi izleyen Alparslan, askerlerini hilal seklinde dizerek, düsmanin üzerine hücum etti.
Diyojen, Sultan Alparslan'in uyguladigi hilal taktigi karsisinda daha fazla duramayarak, agir kayiplar alan ordusunu geri çekmek zorunda kaldi. Darbe aldikça zayiflayan Roma ordusu, gruplar halinde savas meydanini terk etmeye basladi. Bunun üzerine Diyojen, daha fazla dayanamayip yenilgiyi kabul etti ve askerleriyle birlikte yarali vaziyette esir alindi.
Böylece, elde edilen bu zaferle Türklere Anadolu'nun kapilari açilmis oldu.
- Otlukbeli Zaferi
Agustos ayindaki bir önemli zafer de 11 Agustos 1473'te Otlukbeli'nde, devrin en büyük iki Türk imparatorlugunun ordusuyla, iki büyük hükümdarinin karsi karsiya geldigi Otlukbeli Savasi sonrasinda kazanilan zaferdi.
Otlukbeli Savasi, Anadolu'da, Erzincan'in Tercan Ovasi'nda "Otlukbeli" denilen yerde, Osmanli Padisahi Fatih Sultan Mehmet'in komuta ettigi Osmanli ordusuyla Akkoyunlu Imparatoru Uzun Hasan'in komuta ettigi Akkoyunlu ordusu arasinda yapildi.
Kazanilan zaferle, 1514 yilinda Sah Ismail ile Yavuz Sultan Selim'in yapacaklari Çaldiran Savasi'na kadar dogudan gelen tehlikeler engellendi. Böylece Osmanlilar, bu 40 yili doguya karsi rahat ve huzur içinde geçirirken, batida, Avrupa'da da istedikleri gibi davranabilmislerdi.
- Çaldiran Zaferi
Van'in 90 kilometre kuzey dogusundaki Çaldiran Ovasi'nda, 23 Agustos 1514'te yapilan ve her ikisi de Türk olan Osmanli ve Safevi devletleri arasindaki Çaldiran Savasi ise döneminde Osmanli devletinin kaderini tayin eden bir savas olarak kabul edildi.
Anadolu birligi yolunda atilmis önemli bir hamle olan bu savas, Türk askeri ve Türk komutaninin kahramanlik, üstün zeka ve cesaret eseri olarak büyük bir zaferle sonuçlandi.
- Mercidabik Zaferi
Iki yil sonra agustosta yeni bir zaferin daha temeli atildi. 24 Agustos 1516'da, Yavuz Sultan Selim'in basinda bulundugu Osmanli Devleti ile Memlük Devleti arasinda, Halep sehrinin kuzeyinde gerçeklesen Mercidabik Savasi'nda büyük bir zafer kazanildi.
Mercidabik'ta kazanilan zafer, Osmanli Devleti'ne dini, siyasi, askeri, iktisadi pek çok faydalar sagladi. Hilafetin Osmanli hanedanina geçme yolu açildi. Doguda, Osmanli Devleti'nin son rakibi Misir-Memlük Devleti ortadan kaldirilma safhasina getirildi. Suriye, Lübnan ve Filistin, Osmanli hakimiyetine girerken, Misir ve Arabistan Yarimadasi yolu açildi. Güneydogu Anadolu'nun zapt edilmesiyle de Anadolu Türk birligi tamamlandi.
- Belgrad'in fethi
Agustos ayi ayrica önemli fetihlere de sahit oldu. Orta Avrupa'nin belkemigi durumundaki Belgrad, Sirplara ait iken Türklere karsi savunulamadigi için Macarlara terk edilmisti.
Ikinci Murad'in ve Fatih Sultan Mehmet'in ayri ayri gerçeklestirdikleri iki kusatmaya ragmen Belgrad, 1521 yilinda Kanuni'ye boyun egdi.
Belgrad'in fethi, Türklerin artik Orta Avrupa'ya açildigini gösterdigi için Avrupa'da büyük yanki uyandirdi. Belgrad, bu tarihten itibaren Avrupa seferlerinde en önemli üs konumunda oldu ve "Darü'l Cihad" adini aldi.
- Mohaç Zaferi
Bu fetihten 5 yil sonra 29 Agustos 1526'da tarihin sayfalarina yeni bir zafer daha eklendi.
Osmanli Devleti'nin 10. Padisahi 1. Süleyman'in baskomutani oldugu Osmanli ordusuyla, Macaristan Krali 2. Layos komutasindaki Macar ordusu arasinda, bugüne kadar yapilmis en büyük savas olan Mohaç Savasi gerçeklesti.
Osmanli ordusu, Kanuni Sultan Süleyman'in emir ve komutasinda, birliklerini Macaristan'a dogru yöneltti. Iki ordu Mohaç Meydani'nda karsi karsiya geldi ve savasi, iki saat gibi kisa sürede Osmanli ordusu kazandi.
Bu savasta Osmanli askerinin gösterdigi cesaret ve kahramanlik, ortaya koydugu yenilmezlikle, 31 yasindaki genç baskomutanin sevk ve idaresindeki stratejik ve taktik mahareti, kendisinin, dünyanin en ünlü komutanlari arasinda yer almasini sagladi.
Ayrica Macaristan'in baskenti Budapeste ele geçirildi ve Macaristan, Osmanli Devleti'ne bagimli bir krallik haline geldi.
- Kibris'in fethi
Kibris'in fethi de agustosta gerçeklesen zaferlerden biri olarak tarihte yer aliyor.
Venediklilerin elindeki Dogu Akdeniz'in en büyük adasi olan Kibris, Osmanlilar için cografi konumu itibariyla önem arz ediyordu. Bunun üzerine 1 Agustos 1571 tarihinde, 2. Selim tarafindan fethi istenen Kibris, Lala Mustafa Pasa tarafindan fethedildi.
Kesin egemenlik saglanan Kibris'in fethi ile Osmanli üstünlük kurdu ve böylece Inebahti Deniz Savasi'na da zemin saglandi.
- Erzurum Kongresi
Öte yandan Kurtulus Mücadelesi'nde izlenen çizgide önemli ölçüde belirleyici olan Erzurum Kongresi de 23 Temmuz-7 Agustos tarihlerinde yapildi.
Erzurum Kongresi'nde, manda ve himayenin reddedilmesi, ilk kez ulusal bagimsizligin kosulsuz olarak gerçeklestirilmesine karar verilmesi ve ilk kez "milli sinirlar"dan bahsedilerek, Mondros Ateskes Antlasmasi'nin imzalandigi anda Türk vatani olan topraklarin parçalanamayacagi gibi önemli maddeler yayimlandi.
- Sakarya Meydan Muharebesi
Kurtulus Savasi'nin dönüm noktasi, Türk ordusunun Yunan ordusu ile Sakarya boylarinda yaptigi meydan savasi olan Sakarya Meydan Muharebesi de yine 23 Agustos'ta basladi.
Bu tarihten itibaren gece gündüz araliksiz süren savasta, Mustafa Kemal Pasa, yeni bir savas stratejisi uygulayarak ordularina, "Hatti müdafaa yoktur, sathi müdafaa vardir. O satih, bütün vatandir. Vatanin her karis topragi, vatandasin kaniyla islanmadikça terk olunamaz." emrini verdi.
Türk askeri, bu emre uyarak vatanini canla basla savundu. Bu amansiz mücadele, bütün siddetiyle 22 gün 22 gece sürdü. Bütün cephe boyunca saldiriyi sürdüren Türk ordusu, 13 Eylül 1921'de Sakarya irmaginin dogusundan Yunan kuvvetlerini temizledi.
Sakarya Meydan Muharebesi, Türk milletinin savunma durumundan taarruz durumuna geçtigi dönüm noktalarindan biri olarak tarihteki yerini aldi.
- Büyük Taarruz
Devaminda Büyük Taarruz'la düsmani tamamen yok etmek için hazirliklar basladi ve 1922 yili Agustos ayina kadar sürdü.
Gazi Mustafa Kemal'in baskomutanligini yaptigi ordu, 26 Agustos 1922'de düsmana saldirdi. 30 Agustos'a kadar çembere alinan düsman kuvvetleri, Dumlupinar'da aldigi darbe sonucu kaçmaya basladi.
Bunun üzerine Mustafa Kemal Pasa, "Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz'dir. Ileri!" emrini verdi. Böylelikle, Yunan ordusu Izmir'e kadar takip edildi ve 9 Eylül 1922 tarihinde ise Izmir'den çikarildi.
Tüm bu zaferler, Türk ordusunun basarisi olarak tarihe altin harflerle yazildi.