Gazikültür A.S., Mütercim Asim'in Çalismalarini Kitaplastirdi

Gazikültür A.S, yeni kitabinda Gazi sehirde dogup yetisen, Osmanli kültür ve ilim dünyasina önemli izler birakmis ve “Sözlükçülerin Babasi” olarak anilan Mütercim Asim’i konu aldi. Mütercim Asim’in ve Türkiye’de yürütülen sözlük çalismalari hakkinda 2019 yilinda Gaziantep Büyüksehir Belediyesi ve Türkiye Yazarlar Birligi (TYB) Gaziantep Subesi is birliginde düzenlenen “200 Yil Sonra Mütercim Asim ve Türkiye’de Sözlük Çalismalari Bilgi Söleni’nin de sunulan 19 rapor, Gazikültür A.S. tarafindan yürütülen çalismalar dogrultusunda kitaplastirildi.

288 sayfadan olusan kitap, iki yil süren ve Mütercim Asim’dan günümüze kadar devam eden sözlük yazarligi, dilin önemi gibi meselelerin gündeme geldigi bilgi söleninin bildirilerini içererek alaninda basucu eseri özelligi tasiyor. Kitap, medeniyetin köklesmesinde önemli yer tutan “dil” unsuru kapsaminda Türk dili çalismalarinda Mütercim Asim’in önemini vurgulamayi ve yeniden gündeme tasimayi amaçliyor.

200 Yil Sonra Mütercim Asim ve Türkiye’de Sözlük Çalismalari kitabi, Gaziantep 25 Aralik Panorama Müzesi, Gaziantep Zeugma Müzesi ve Arkeoloji Müzesi magazalarinda, Türkiye çapinda seçkin kitapçilarda, Gazikültür A.S.’nin internet sitesi magazagaziantep.com ve kitap satisi yapan seçkin internet sitelerinde satisa sunuldu.

"Mütercim Asim Türk dilinin gelismesine öncülük etmistir"

Konu hakkinda açiklamada bulunan Gazikültür A.S. Genel Müdürü Prof. Dr. Halil Ibrahim Yakar, Gaziantep’in basarisinin geçmisten aldigi güç ve birikimin büyük etkisi oldugunu aktararak, “Gazikültür A.S. Yönetim Kurulu Baskani Sayin Hakan Tanriöver’in teklifleri dogrultusunda meydan getirilen çalisma bir basucu kitabi özelligi tasimakta. Medeniyetlerin, kültürel miraslarina verdikleri önem nispetiyle ayakta durur, gelisir ve ilerlerler. Kültürel miras nesillerin biraktigi birikimlerden süzülerek olusmustur. Birikimin olusmasinda ise eser birakmis öncü sahsiyetlerin önemli bir yeri vardir. Ilim sahasinda yaptiklariyla aslinda sonraki nesillere seslenen mümtaz sahsiyetler medeniyetlerin yapi tasidirlar. Bu baglamda Türk-Islam medeniyeti bagrindan birçok mümtaz sahsiyet çikarmistir. Bu mümtaz sahsiyetlerden birisi de Mütercim Asim Efendi’dir. Mütercim Asim Efendi’nin Türkçeye olan hakimiyeti eserlerinde kuvvetli bir sekilde hissedilmektedir. Sözlük çalismalari ile Türk diline büyük bir katkida bulunmus ve gelismesine öncülük etmistir. Ilmi zenginliginden ve ilim müesseseleri ile yetismis alimlerinin çoklugundan dolayi “Küçük Buhara” olarak adlandirilan Gaziantep’te Mütercim Asim eserleriyle kendisinden söz ettirmis birisidir. Bu çalisma ile Mütercim Asim’in anisi yasatilirken, alaninda yaptigi birçok eserin yeniden gündeme getirilerek degeri ve bilgisi bir kez daha gün yüzüne çikarak degeri anlasilacak” diye konustu.



Mütercim Asim kimdir

Gaziantep’in köklü ailelerinden Cenani ailesine mensup olan Mütercim Asim Efendi, 1755 yilinda dünyaya geldi. Asil adi Ahmed Asim olan Mütercim Asim, egitimini Antep’in canli ilim ortaminda alaninda söz sahibi hocalardan aldi. Arapça ve Farsça’yi iyi derecede bilen Mütercim Asim, bu dillerdeki yetkinligini siir yazacak kadar ilerletti. Mütercim Asim’in sözlük çalismalari ile Türk dili çalismalarina yaptigi öncülük yaparken ayni zamanda sözlüklerinde Antep Agzi kelime ve kavramlarina da yer verdi. Kelimelere Türkçe karsilik bulmakta büyük titizlik gösterirken bu hususta sadece yazi diliyle yetinmeyip halk agzindan da yaralandi. Tarih, edebiyat, dil bilimi birçok eseri bulunan Mütercim Asim’in Burhan-i Kati ve Kamusu’l-Muhit tercümeleri mütercim olarak anilmasini sagladi. Bu eserleriyle “Sözlükçülerin Babasi” unvani ile nitelendirilen Mütercim Asim Efendi, 1819 tarihinde Üsküdar’daki evinde vefat etti ve Karacaahmet Mezarligi’nda Harmanlik’taki kabristana defnedildi.