Pakistan Basbakani Han, Taliban Üzerindeki Etkilerinin Azaldigini Söyledi Açiklamasi

'Eger onlar (Taliban), topyekun bir zafere giderse bu, uzun süren bir iç savas anlamina gelecek. Afganistan’dan sonra iç savastan etkilenecek diger ülke Pakistan olacaktir' 'Orta Asya ülkeleriyle çok iyi ticaret anlasmalari imzaladik fakat biz oraya sadece Afganistan üzerinden gidebiliriz. Iç savas çikarsa her sey bosa gider' 'Afgan halki hangi hükümeti seçerse seçsin Pakistan, sadece onlar tarafindan seçilen bir hükümeti taniyacaktir'

Pakistan Basbakani Imran Han, Afgan baris görüsmelerini anlasmaya vardirma konusunda Islamabad'in Taliban'in müzakerelere dönmesi amaciyla elinden geleni yaptigini ancak ABD'nin bu ülkeden askerlerini çekmek için tarih vermesinin ardindan Taliban üzerindeki etkilerinin azaldigini söyledi.

Han, New York Times gazetesine video konferans araciligi ile verdigi röportajda, ABD-Pakistan iliskileri, Afgan baris süreci, bölgesel ve uluslararasi gelismelerle ilgili degerlendirmelerde bulundu.

Afgan baris görüsmelerini anlasmaya vardirma konusunda Pakistan’in Taliban'in müzakerelere dönmesi amaciyla elinden geleni yaptigini vurgulayan Han, ABD'nin bu ülkeden askerlerini çekmek için tarih vermesinin ardindan Taliban üzerindeki etkilerinin azaldigini ifade etti.

Han, söz konusu durumun sebebini ABD’nin çikis tarihi vermesine baglayarak, "Taliban, temelde zafer iddiasinda bulundu. Savasi kazandiklarini düsünüyorlar. Bu nedenle onlari etkileme yetenegimiz, kendilerini daha güçlü hissettikleri için azaldi." dedi.

- "Iç savas çikarsa her sey bosa gider"

Pakistan’in su anda Taliban’a askeri bir zafere gitmemesi gerektigini söyledigini anlatan Han, "Eger onlar topyekun bir zafere giderse bu, uzun süren bir iç savas anlamina gelecek. Afganistan’dan sonra iç savastan etkilenecek diger ülke Pakistan olacaktir." diye konustu.

Han, bu sebeple yeni bir mülteci akinindan korktuklarini ifade ederek, Pakistan'daki 3 milyon Afgan mülteci ile basa çikmakta zorlandiklarini belirtti.

Gelecek vizyonlarinin ekonomilerini ayaga kaldirmak ve Afganistan üzerinden Orta Asya ile ticaretlerini gelistirmek olduguna dikkati çeken Han, "Orta Asya ülkeleriyle çok iyi ticaret anlasmalari imzaladik fakat biz oraya sadece Afganistan üzerinden gidebiliriz. Iç savas çikarsa her sey bosa gider." dedi.

- "Baska mülteci akini istemiyoruz"

Han, yilbasinda Afganistan’a ziyaret gerçeklestirdigini ve baris anlasmasi için ellerinden geleni yapacaklarini söylediklerini dile getirerek, Afgan hükümetinde Pakistan’in daha fazlasini yapabilecegine dair bir inanç oldugunu ve baris anlasmasi yapilamadigi gerekçesiyle kendilerinin suçlanmasinin hayal kirikligi olusturdugunu ifade etti.

Taliban’a karsi askeri harekat disinda her seyi yapacaklarini belirten Han, "Taliban, askeri harekat ile Afganistan’i ele geçirmeye çalisirsa siniri kapatacagiz. Önceden açik olan sinirimizi çitle çevirdik çünkü Pakistan çatismaya girmek istemiyor ve baska mülteci akini istemiyoruz." diye konustu.

Han, Taliban’in askeri olarak Afganistan’i ele geçirmesi halinde onlari taniyip tanimayacaklarina iliskin soruya, "Afgan halki hangi hükümeti seçerse seçsin Pakistan, sadece onlar tarafindan seçilen bir hükümeti taniyacaktir." dedi.

- "ABD'nin isteklerini yerine getirmek çok sayida insan hayatina mal oldu"

Ülkesinin ABD ile iliskilerine de deginen Han, 11 Eylül'ün ardindan Pakistan'in ABD'nin teröre karsi savasina katildigini ve bu süreçte iliskilerin biraz dengesiz oldugunu kaydetti.

Han, ABD'nin o süreçte Pakistan'a yardim sagladigini animsatarak, bu sebeple Washington'in Pakistan'dan istediklerini Islamabad'in yerine getirmek zorunda oldugunu hissettigini söyledi.

Pakistan’in ABD’nin isteklerini yerine getirmek için yaptigi seylerin çok sayida insanin hayatina mal oldugunu belirten Han, "70 bin Pakistanli öldü. Ülkenin dört bir yaninda devam eden intihar bombalari ve patlamalar nedeniyle 150 milyar dolardan fazla ekonomik kayip verildi." dedi.

- "Pakistan, Afganistan’da kanli bir iç savas istemiyor"

Han, iki ülke arasindaki sorunun bu noktada basladigina dikkat, çekerek, ABD'nin Pakistan’dan fazlasini beklemeye devam ettigini ve Pakistan hükümetlerinin de yapamayacaklari seyleri gerçeklestirmeye çalistigini anlatti.

ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ardindan Islamabad ile Washington’in herhangi bir stratejik iliskisinin olup olmayacagina iliskin soruya Han, "Bunu bilmiyorum. Pakistan’in ABD ile stratejik bir iliskisi olmasi gerektigini bu sekilde düsünmemistim. Devletlerin gerçekten ortak çikarlara dayali iliskileri var.” diye konustu.

Han, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ardindan Washington ile ne tür askeri iliskilerinin olacagini bilmedigini belirterek, “Fakat su anda iliski, ABD’nin Afganistan’dan ayrilmadan önce bu ülkede siyasi bir uzlasi bulunmasi ortak amacina dayanmalidir. Çünkü Pakistan, Afganistan’da kanli bir iç savas istemiyor.” ifadelerini kullandi.

ABD’nin de bir veya iki trilyon dolar harcadiktan sonra Afganistan'da iç savas görmek istemediginden emin oldugunu dile getiren Han, bu kapsamda hedeflerinin ortak oldugunu söyledi.

- "Hindistan ile normallesme girisimleri hiçbir yere varmadi"

Han, Hindistan ile Pakistan arasindaki iliskilerle ilgili olarak göreve geldiginde Yeni Delhi ile normal ve medeni bir ticaret iliskisi konusunda girisimlerde bulundugunu ancak bunun hiçbir yere varmadigini ifade etti.

Bu durumu Hindistan'da iktidardaki Narendra Modi hükümetinin Hindu milliyetçiligi ideolojisine baglayan Han, farkli bir Hint yönetimiyle daha iyi iliskilere sahip olacaklarini düsündügünü belirtti.

Han, Kesmir'de bir degisiklik olmamasinin Hindistan için bir “felaket” olacagini vurgulayarak, bunun çatismanin devam etmesi ve iki ülke arasinda normal iliski kurulamamasi anlamina gelecegini söyledi.

- "ABD ile Çin rekabeti tuhaf"

ABD ile Çin’in rakip haline gelmesini çok tuhaf buldugunu belirten Han, Pekin ve Washington’in iyi geçinip birbirleriyle ticaret yapmasindan dünyanin büyük fayda saglayacagini kaydetti.

Han, Pakistan’in ABD veya Çin konusunda neden taraf seçmek zorunda oldugunu sorgulayarak, “Bence herkesle iyi iliskilerimiz olmali.” dedi.

Pakistan’in terörle mücadelesinde Çin’in Islamabad’in yardimina gelen ilk ülke oldugunu animsatan Han, Çin ile uzun bir iliskilerinin bulunduguna dikkati çekti.

Han, ABD’nin Çin’e karsi neden Hindistan’in siper olacagini düsünmesi gerektigini anlamadigini belirterek, “Hindistan, bu rolü üstlenirse bence bu, onlar için zararli olacaktir. Çünkü Hindistan’in Çin ile ticareti hem Hindistan hem de Çin için faydali olacaktir.” seklinde konustu.

Han, bu durumu endiseyle izledigini sözlerine ekledi.
Kaynak: AA