ATSO Devlet Destekleri Zirvesi

Etkinligin açilisinda konusan Baskan Davut Çetin, zirvenin önceki yillarda bir fuar gibi yapildigini, bu yil fakli olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi’nin (TOBB) destegiyle bütün oda ve borsalarin katilimina açildigini kaydetti.



Destekler devam ettirilmeli

Pandeminin henüz bitmedigini kaydeden Baskan Davut Çetin, ATSO üyelerinin halen çok önemli sorunlari oldugunu belirterek, sözlerine söyle devam etti: “Turizm bölgelerimizde 1,5 yildir kapali isyerlerimiz bulunuyor. Isyerini açmadigi halde kira, elektrik, harç ödemek zorunda rutin harçlari ödemek zorunda kalan üyelerimiz var. Ayrica Antalya olarak bizim için pandemi 2021 yilinda da bitmeyecek, çünkü turizmde 2019 yili gelirinin yarisina bile gelmemiz zor olacak. Dolayisiyla Antalya pandemi afetinin üzerine bir de ekonomik afet yasamaya devam ediyor. Geçen yil ekonomik desteklerin seçici bir biçimde verilmesini talep etmistik. Bunu tam olarak saglayamadik. Küçük esnafa ve gerçek kisi isletmelerine 750 lira kira destegi verildi.

Bizim tüzel kisi üyelerimize bu destek verilmedi ve zaten bu düzeyde destegin yeterli olmasi da mümkün degil. Aylik kirasi 40-50 bin lira olan ve aylarca kapali kalan bir restoran, bir magaza veya otel için kira ve genel gider destegi olarak anlamli bir destek elde edemedik. Bizim meclis ve komitelerimize yeni yaptigimiz ankete göre destekler yetersiz görülüyor, kira ve genel gider destegi ve düsük faizli kredi destegi talep ediliyor. Turizme bagli bütün sektörlerde ciro kaybi dikkate alinarak desteklerin devam ettirilmesini Hükümetimizden bekliyoruz.”

Yeni bir istihdam tesvik modeli düsünmeliyiz

Bu yil bir önemli sorunun da girdi maliyetlerindeki artis olduguna isaret eden Baskan Çetin, “Bu sorunu zaten üretici enflasyonunun %38’e çikmasi göstermektedir. Tarim, sanayi, insaat, ticaret, hangi sektör olursa olsun maliyet artisi özellikle KOBI’leri çok zorlamaktadir. Ihracatta navlun maliyetleri, konteyner yoklugu ciddi sorun olmaya devam ediyor. Madencilik ve mermer ihracatimiz basta olmak üzere sektörlerimizden bu konuda gelen yakinmalar artmaktadir. Antalya’nin ihracatta bir sikintisi da liman tarifelerinin yüksekligidir. Bu konuyu Rekabet Kurumu gündemine tasimamiza ragmen sorun çözülemedi. Ihracatçilarimiz Izmir ve İçel Limani’ni tercih etmek durumunda kaliyor. Sektörel desteklerde konusmamiz gereken bir mesele tarimda dekar basina verilen desteklerdir. Tarimda yatirim patlamasi yasiyoruz, fakat küçük üretici sorunlari da devam ediyor. Bizim seracilikta dekar basina verilen destek küçük üretici için çok yetersiz kalmaktadir. Küçük üreticiye dekara bagli olmayan dogrudan gelir destegi daha dogru olacaktir. Bir baska önemli konu istihdam maliyetleridir. Isten çikarma yasagi sona erdiginde bir miktar istihdam düsüsü riski bulunmaktadir. Diger taraftan vasifli eleman bulma ve is ahlaki konusunda da sikintilar yasanmaktadir. Dolayisiyla yeni bir istihdam tesviki modeli düsünmeliyiz” dedi.



Desteklerde ilkeler net olmali

Ekonomik destekler veya tesviklerle ilgili bazi hususlarin ele alinmasi gerektiginin altini çizen Davut Çetin, “Ekonomide en iyi tesvik ilke ve kurallarin belli olmasi ve güven vermesidir. Ekonomik desteklerde ilkeler net olmali ve iyi anlatilmalidir. Çünkü destek veya tesvikler konusunda çok farkli uygulamalar var. Bazen olur dedigimiz sey olmuyor, olmaz dedigimiz sey oluyor. Bazen iletisim zayif kaliyor. Örnegin KOSGEB’in 5 milyarlik kredi destek paketi açiklandiginda birçok sektörümüz biz neden yararlanamiyoruz diye tepki gösteriyor. Geçen yil kamu bankalari görev zarariyla düsük faizli kredi temin ettiler. Birçok üyemiz bunun KGF destegi oldugunu düsünüyor ve halen sektörlerimiz düsük faizli kredi istiyor. Bankalarimizin durumu ve kredi imkanlari konusu netlik kazanmalidir. Diger taraftan sektörlerimizin bir kismi KDV indirimini ekonomik destek olarak görmektedir, çünkü geçtigimiz yillarda dönem dönem KDV ve ÖTV indirimi yapildi. Bu nedenle çok sayida sektörümüz devamli KDV indirimi talep etmektedir. KDV ve ÖTV’de yapilmasi gereken vergi adaletini saglamak, bazi sektörlerdeki KDV farklarini ortadan kaldirmak ve yüksek ÖTV’lerden vazgeçmektir. Artik bu konudaki karisiklik sona ermelidir” seklinde konustu.



Kobilerin güçlendirilmesi için yeni modeller

Stratejik bölgesel projelerin desteklenmesi konusuna da dikkat çeken Baskan Çetin, “Son yillarda süper tesvik denilen stratejik ürün ve sektörler tesvikleri dogru bir adim olmustur. Bu modeli bir adim ileri götürüp bir ilin ekonomisine dinamizm katacak projelere de özel tesvik verilmesi gerektigine inaniyorum. Örnegin, akilli lojistik merkezlerine, sanayi siteleri gibi ihtisas ticaret merkezlerine ihtiyacimiz var. KOBI’leri güçlendirecek bu tür projeler için kamu-özel sektör ortakligiyla yeni modeller gelistirmeliyiz” ifadelerini kullandi.

Dijital ve yesil dönüsümü hizlandiracak desteklere ihtiyaç var

Konusmasinda dijital ve yesil dönüsüm konusuna da deginen Davut Çetin sunlari kaydetti: ”Dijital dönüsümü Oda olarak 5 yildir konusuyoruz. Endüstri 4.0, Antalya 4.0 dedigimizde tam anlasilmamisti, pandemi dijitallesmenin önemini gösterdi, ama bazi üyelerimiz hizla ileri giderken halen geride kalan çok üyemiz bulunuyor, bu nedenle dijital dönüsüm desteklerini yaygin hale getirmeliyiz. Yesil dönüsümde de hizli bir ilerleme saglamak durumundayiz, çünkü yesil ekonomi, döngüsel ekonomi gelecegin ekonomisi olma yolundadir. Biz bu yilin basinda çevreci dönüsümü gündemimize aldik. Iki hafta önce Türkiye Büyük Millet Meclisi Çevre Komisyonuna TOBB adina Paris Iklim Anlasmasina neden taraf olmamiz gerektigini anlattik. Tesvik sistemimize bu konular da girmistir, ama dönüsümü hizlandiracak daha kapsamli desteklere ihtiyaç oldugunu düsünüyorum”

Turagay:" Antalya önemli bir merkez"

Zirvenin açilisinda konusan Ticaret Bakan Yardimcisi Riza Tuna Turagay’da, Antalya’nin hem turizm gelirleri açisindan, hem de üretim ve imalat potansiyeli bakimindan önemli bir merkez oldugunu söyledi.

Konusmasinda pandemi döneminde verilen destekleri katilimcilara aktaran anlatan Turagay, “Is dünyasina verilen Nefes kredisi’nde Antalya Ticaret ve Sanayi Odasi’nin ve Baskani Davut Çetin’in gösterdigi çaba çok önemliydi. ATSO’ya ve Davut Çetin’e bu konuda gösterdigi yogun çaba için tesekkür ediyorum” dedi.



Kobilerimizi ihracata daha fazla yönledirmeliyiz

Türkiye’deki isletmelerin yüzde 99.8’inin KOBI’lerden olustugunu kaydeden Riza Tuna Turagay, “KOBI’ler bizim bel kemigimiz. KOBI’lerimizi ihracata daha fazla yönlendirmeyi istiyoruz. Ihracatimizi devlet yardimi programlariyla destekliyoruz. 2021 yili için 4.2 milyar TL’lik bir kaynaktan bahsediyoruz. Küçük olabilir ama baktigimiz zaman ihracatçi olmak isteyen firmalarimiz için Kolay Ihracat Platformu’muz var. Ihracat Akademimiz var. Dis Ticaret bilgilendirme seminerleri yapiliyor. Eximbank’in çalismalari var. Önümüzdeki dönemde ihracatin daha da tabana yayilmasini istiyoruz. Firmalarimizi yurt disi talebin getirdigi ilave avantajlardan yararlanmaya yönlendirmek istiyoruz. Elektronik ticaret her geçen gün hizla artiyor. 2020 yilinda 4.3 trilyon dolari buldu. Önümüzdeki 3 yilda 6,5 trilyon dolarlara çikacagi bekleniyor. Türkiye’de elektronik ticaretin hizla arttigini görüyoruz. Yüzde 60’larin üzerinde bir artis var. Ama hala 220 milyar TL civarindayiz. Bunu daha yükseltmemiz lazim. Dijital dönüsümü basaramazsak, bu dönüsümü basaramayan firmalar sistem disinda kalmak riskiyle karsi karsiya kalacak” dedi.

Zirve’de daha sonra katilimcilara 7 oturumda devlet destekleri anlatildi. Tarim, sanayi, turizm, Ticaret Bakanligi, AR-GE ve istihdam basliklarinda gerçeklesen oturumlarda bakanlik yetkilileri tarafindan katilimcilara detayli bilgiler verilirken, katilimcilardan gelen sorulara da yanitlar verildi.