GRAFIKLI - Iran'in 8'Inci Cumhurbaskani Seçilen Ibrahim Reisi Kimdir?

Ibrahim Reisi, Ayetullah Ali Hamaney sonrasinda Devrim Rehberligi makamina oturmasi muhtemel isimlerin basinda geliyor Reisi, Iran devrim lideri Humeyni'nin talimatiyla 1988 yilinda hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararini veren komitede yer aldi Üst düzey yargi yetkililerine yönelik 'yargida yolsuzluk' sorusturmalarini baslatan Reisi, görev yaptigi süre boyunca sik sik ülkenin en büyük sorunlarindan sayilan yolsuzluklarin üzerine gitme vurgusu yapti Siyasi tutuklularin idam edilmesinde ve 2009'daki sosyal çalkantilarin bastirilmasinda oynadigi rol nedeniyle Kasim 2019'da ABD tarafindan yaptirim listesine alindi.

AHMET DURSUN - Iran'daki cumhurbaskanligi seçimlerinde açiklanan ilk resmi sonuçlara göre zafer kazanarak ülkenin 8'inci Cumhurbaskani seçilen muhafazakar kimligiyle taninan Ibrahim Reisi, Ayetullah Ali Hamaney sonrasi Devrim Rehberligi makamina oturmasi muhtemel isimlerin basinda geliyor.

Iran'da halk, yeni cumhurbaskanini seçmek üzere dün sandik basina gitti. Ülkede 59 milyonluk seçmenin yarisindan fazlasinin ekonomik zorluklar ve halkin bir kesiminin destegini alan bazi isimlere adaylik izni verilmemesi üzerine yükselen boykot çagrilari nedeniyle oy kullanmadigi seçimi, ABD'nin yaptirimlar getirdigi muhafazakar yargiç Reisi kazandi.

Reisi, 14 Aralik 1960'ta Meshed'de dogdu. Hukukçu olan Reisi, 1979'daki devrimin ardindan kariyerine 1981'de Kereç savcisi olarak basladi. Görevinde hizla yükselen Reisi, kisa sürede Tahran Bassavci Vekilligi makamina oturdu.

Ibrahim Reisi, Iran devrim lideri Humeyni'nin talimatiyla 1988 yilinda hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararini veren komitede yer aldi.

Rejim muhalifleri tarafindan "ölüm komitesi" olarak adlandirilan 4 kisilik heyette yer alan Reisi, muhaliflerce "katliam ayetullahi" olarak adlandiriliyor. O dönem yaklasik 3 bin kisinin idam edildigi öne sürülüyor.

Humeyni'nin ölümü sonrasi Hamaney döneminde devlet makamlarinda hizla yükseldigi gözlenen Reisi, 1989-1994 yillarinda Tahran Bassavciligi görevinde bulundu. 1994 yilinda Devlet Denetleme Kurumu Baskanligina atanan Reisi, 10 yil boyunca bu görevde kaldi.

Reisi, daha sonra 2004'te Yargi Erki Baskani Birinci Yardimciligi görevine atandi. 2014 yilinda Iran Genel Bassavciligi görevine atanan Reisi, 2016 yilinda yine Hamaney tarafindan Meshed kentindeki Imam Riza Türbe ve Külliyesi Vakfi Baskanligina getirildi.

Ülkede 19 Mayis 2017'de yapilan cumhurbaskanligi seçimlerinde aday olan Reisi, mevcut Cumhurbaskani Hasan Ruhani'ye karsi seçimleri kaybetti.

Reisi, kendisinden önceki Yargi Erki Baskani Ayetullah Amuli Sadik Laricani'nin, Hamaney tarafindan görevden alinarak Düzenin Maslahatini Teshis Konseyi baskanligina atanmasinin ardindan Mart 2019'da bosalan Yargi Erki Baskanligi'na getirildi.

Laricani'nin görev yaptigi dönemle ilgili üst düzey yargi yetkililerine yönelik "yargida yolsuzluk" sorusturmalarini baslatan Reisi, görev yaptigi süre boyunca sik sik ülkenin en büyük sorunlarindan sayilan yolsuzluklarin üzerine gitme vurgusu yapti.

Siyasi tutuklularin idam edilmesinde ve 2009'daki sosyal çalkantilarin bastirilmasinda oynadigi rol nedeniyle Kasim 2019'da ABD tarafindan yaptirim listesine alinan Reisi, idamlarda oynadigi rol hakkinda kamuoyunun önünde hiçbir açiklama yapmadi.

    Devrim Muhafizlari Ordusu tarafindan da desteklendigi öne sürülen Ibrahim Reisi'nin ismi, Hamaney sonrasinda ülke liderligi makamina oturmasi muhtemel adaylar arasinda geçiyor.
    Kaynak: AA