Mustafa Şentop'tan CHP'ye Anayasa Mahkemesi yanıtı

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel'in anayasa değişikliğinin 2. tur oylamasında açık oy kullanılması durumunda Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) gideceklerini açıklamasına cevap verdi. Şentop, 'CHP şüphesiz götürecektir, endişemiz yok. Milletvekilleri, partiler, parti grupları var. Meclis'te kendilerine göre kurallar var. Matematik gibi kesinliği yok, farklı yorumları olabilir ama herkesin kendi işine bakması lazım. Biz nasıl CHP'lilerin oy kullanma şekline karışmıyoruz, herkes istediği gibi oy kullansın, başkalarının oy kullanmaları için ne yaparlarsa yapsınlar. İçtüzük, Anayasa ne diyorsa buyursun mahkemeye götürsün' dedi.

Şentop'un açıklamalarının satırbaşları şöyle:

İLK TUR DEĞERLENDİRMESİ: Bir sürpriz yok. AK Parti 316 milletvekili imzasıyla verdi. MHP destek vereceğini söylemişti, sözünün arkasında durdu. Beklendiği gibi 1. tur gerçekleştir. AK Parti'nin bu teklifi, MHP'yle müzakere edilerek Meclis'e verildi. Bu teklif 2012'de verilen teklif. CHP'li arkadaşlar çelişkiye düşürüyorlar. Yüzde 95 itibariyle AK Partililerin bildiği metindi. MHP içinde de aynısı geçerli. MHP'lilerin itirazlarını biliyoruz, o yönde istişarelerde bulunduk. Bazı itiraz noktaları vardı, onlarla değerlendirmeler oldu. CHP'nin bu konudaki itirazları enteresan. Rejim değişikliği itirazını 2010'da da yapmıştı. 2007'de de aynı itiraz rejim değişikliği itirazını ortaya koyuyor. Bu itirazın ciddiyeti kayboluyor. Metnin içeriğine ilişkin somut itirazlar yapmanın imkanı kalmıyor. 1. turdaki tablonun 2. turda da devam edeceği kanaatindeyim.

AK PARTİ'DE FİRE VAR MI: Yapılan hesaplara göre, katılanlar-katılmayanlar, hayır diyecek olanlar, ciddi bir fire gözükmüyor. Katılmayan arkadaşlar oldu. Aynı tablonun devam edeceğini düşünüyorum. Yeni görülüp imzalanmış bir metin değil. Genel hatları belli bir metin var. Milletvekillerinin kanaatlerinin CHP'liler gibi 10 dakika düşünüp oluşmuş bir kanaat değil.

GİZLİ OYLAMA TARTIŞMASI: CHP şüphesiz götürecektir, endişemiz yok. Milletvekilleri, partiler, parti grupları var. Meclis'te kendilerine göre kurallar var. Matematik gibi kesinliği yok, farklı yorumları olabilir ama herkesin kendi işine bakması lazım. Biz nasıl CHP'lilerin oy kullanma şekline karışmıyoruz, herkes istediği gibi oy kullansın, başkalarının oy kullanmaları için ne yaparlarsa yapsınlar. İçtüzük, Anayasa ne diyorsa buyursun mahkemeye götürsün. 'Anayasa'da gizli oylanır' deniliyor. Bugün gizli oylama diye bağıran bazı yazarlar akademisyenler, bu yasa çıkarken 'Böyle şey olur mu' diye itiraz etmişler. İşlerine geldiği zaman itiraz edebiliyorlar. Meclis İçtüzüğü'nde ise çok enterasan bir düzenleme var. Burada esas mesele şu; gizlilikle ilgili şartların sağlanmasını esas alıyor. Gizli oy kullanmaya imkan veren bir imkan var. Herhangi bir milletvekili de açık oy kullanıyorsa ona da Meclis Başkanlık Divanı'nın yapacağı bir şey yok. 95'ten beri bunlar var. Suistimale çok açık bir şey. Anayasa Mahkemesi'nin neyi inceleyeceği belli. Anayasa Mahkemesi'nin işi değil bu. Buna bakabileceğini söylerseniz, Anayasa Mahkemesi'nin bambaşka çalışma içine girmesi lazım.

REFERANDUM SÜRECİ: Otomatik bir süre var. Resmi Gazete'de yayınlanacak, 60 gün sayacağız. Böyle bir hesap yaparsanız, otomatik olarak 26 Mart, 2 Nisan veya 9 Nisan'dır. Farazi hesaplara gerek yok, Resmi Gazete'de yayınlanmasını takip etmek lazım. Belki 2 Nisan veya 9 Nisan'dır.

ERKEN SEÇİM TARTIŞMASI: Eğer bir milletvekili seçimi bir tehdit olarak algılıyorsa, siyaseti bugün bırakması lazım. Seçim kötü bir akıbetle korkutmaktır. Seçim tehdidi olmaz. Sayın Bahçeli'nin açıklaması da var. Bu olmazsa, seçim olur anlamında değil. Türkiye'nin şartlarını biliyoruz. Anayasa değişikliğinin nasıl ortaya çıktığını, Sayın Bahçeli'nin 15 Temmuz sonrası vurgusu var. Böyle bir süreçten geçiyoruz. AK Parti bütün milletvekilleriyle bir teklifi imzalayarak Meclis'e vermiş. MHP lideri 'Bu teklife destek vereceğiz' diyor. Bu teklif geçmezse, Türkiye'yi zorunlu olarak seçime götürür, mecbur kalır. Hem siyasi tablo, siyasi zorunluklardan dolayı. Bu süreçte Türkiye'de siyasetin halkla temas noktası gerekiyor. Bu da seçim benzeri bir şeydir. Bu referandum bunu sağlayacak bir şeydir. Siyasetle halkın yeniden teması, siyasetin şarj olması anlamına gelecektir. Bu olmadığı takdirle şarj ihtiyacı daha da artacaktır. Böyle bir şey planlanıyor anlamında söylemiyorum.

AK PARTİ'DE KONGRE OLUR MU?: Onun için bir şey demem zor. O nasıl uygulanır, onu zaman gösterir.

HÜKÜMET SİSTEMİ: Buna bağlı olarak seçim kanununda ve siyasi partiler kanununda bazı değişiklikler yapılması gerekiyor. Birçok bakımdan değişiklik lazım. Bunların içerikleri ne olacağı konusu, bu teklif yürürlüğe girdikten sonra konuşulacak konular. Seçim barajı, seçim bölgeleri... Seçim barajının düşürülmesinin doğru olacağını düşünüyorum.

OHAL KALKACAK MI?: Eleştirileri doğru bulmuyorum. Pratiğe bakarsak, Türkiye sıkıyönetimde de, OHAL'de de seçimler yapmış. İkincisi buna dair Anayasal engel yok. Fransa'da seçim yapılacak ve OHAL devam ediyor. OHAL'in gerekçeleri belli. Bu sebeplere bağlı olarak bazı tedbirler alınıyor. OHAL'in referandum süreciyle bir ilgisi yok.

KAMPANYA HAZIRLIKLARI: Parti her zaman hazırdır. Arkadaşlar hazırlıklarını buna göre yapıyordur. Meclis'ten geçmesini beklememiz gerekiyor.