Yeni Liman Planına Mimarlar Odası'ndan Sert Tepki

Kuşadası’nda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı yeni liman planının ardından tartışmalar yeniden alevlendi. Yeni liman planına itiraz eden Mimarlar Odası Kuşadası Temsilcisi Ümit Acar, yeni plan tadilatının göstermelik olduğunu ve bu göstermelik plan ili yası dışı limanın yasallaştırılmak istendiğini söyledi.

Yeni Liman Planına Mimarlar Odası'ndan Sert Tepki
Yeni planla ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gerekli itiraz yaptıklarını belirten Mimarlar Odası Kuşadası Temsilcisi Ümit Acar, “ Bilindiği gibi 2003 yılı liman özelleştirmesi sonucu ilgili yatırımcı firma liman ile ilgili 4 adet imar plan tadilatı yaptırmış bu güne kadar açılan davalar sonucu yargı, planları; Kuşadası’na ait planlarla bir bağlantı kurularak planın kademeli birlikteliğinin sağlanması gerekirken noktasal bir müdahale ile plan yapıldığı, planın kentsel sistem üzerinde olumsuz etkisinin olduğu, Kuşadası’nın doğal görünümünü, kentsel siluetini, kültürel ve tarihsel kimliğini değiştirecek nitelikte olduğu, Güvercinada’nın önü kapatılarak kentin tarihsel kültürel simgesinin, kent siluetinden yok edildiği, bu nedenler ile sonuç olarakşehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı” anlaşılmış ve planlar iptal edilmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının geçtiğimiz ay yargı kararları göz önünde bulundurularak Kumsal-Dolfen-Park ve Liman (Kruvaziyer) amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Nazım ve Uygulama İmar Planlarını yeniden düzenleyerek askıya çıkardığını ilan etmiştir.

Fakat yeni onaylanan imar planlarını incelendiğimizde yargı kararlarının herhangi bir iptal maddesini bertaraf etmediği ve yargı kararlarının hiçbirini yerine getirmediği ve yargı tarafından iptal edilen imar planlarından hiçbir farkı olmadığı açıkça görülmektedir “ dedi.

Limanda uygulanmayan çeşitli mahkeme kararları bulunduğuna dikkati çeken Mimarlar Odası Kuşadası Temsilcisi Ümit Acar, “ Daha önce bakanlıkça onaylanan ve mahkeme kararıyla iptal edilen imar planları ile son onaylanan imar planlarını karşılaştırdığımızda; iki kat şeklinde olan yapılaşma hakkı 7750 m2 den 6000 m2 lere düşürülmüştür. A1 yapı adasındaki, Güvercinada’ nın önü kapatılarak kentin tarihsel kültürel simgesinin, kent siluetinden yok eden,Terminal binası olduğu gibi muhafaza edilmiştir. Marjinal kullanımı olmayan A2 yapı adasında mevcut 2. katlar iptal edilmiştir. B yapı adasında daha önce 0.60 olan emsal 0.80 e çıkarılmıştır. Tek olumlu gelişme liman çevresinin yeşil alan olarak belirlenmesidir. Onaylanan “Kumsal-Dolfen-Park ve Liman (Kruvaziyer) amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Nazım ve Uygulama İmar Planlarına” bakıldığında; 1 -A1 bölgesi yapı alanında 2400 m2 h= 650 kapalı alan, kentin tarihsel/kültürel simgesi olan Güvercinada’nın önü kapatarak kentin tarihsel kültürel simgesinin, kent siluetinden yok etme gerekçesi devam etmektedir. 2-Yeni planda, A2 bölgesi yapı alanında 2000 m2 lik yapı yapılmasına izin verildiği için, yapıların “kentin doğal görünümünü, kent sluetini, perdeleme gerekçesi devam etmektedir. 3- Liman yapı alanları üzerine ihtiyaçtan fazla yapılan yapılan yeme içme, alışveriş üniteleri vs ile, kente rakip bir ticaret merkezi oluşmuş, çevre kalitesi, sosyal uyum, kültürel canlılık ve kent ekonomisi olumsuz yönde etkilenmektedir. 4- Liman dolgu alanında ihtiyaca göre otopark ve gezinti alanları olması gerekirken, alan üzerinde ihtiyacından fazla alışveriş mekanlarının oluşturulması yetersiz otopark sorununu doğurmuş, dolayısı ile taşıtların ve yaya kullanım ihtiyacının liman alanı dışına taşması ile kentsel sistem ve kent trafiğini olumsuz yönde etkilendiği yaşanan bir gerçekliktir. 5- Yeni onaylanan plan, 3194 sayılı imar kanunu ,3830, 3621 sayılı kıyı kanunları ve yönetmelikleri gereğince ilgili kuruluşların görüşleri alınarak yapılması ve Ç.E.D. raporu süreci sonucu onaylanması gerekmektedir.

Bu nedenle yasa ve yönetmeliklere aykırıdır. 6-Özelleştirme ihalesi öncesi 500 m2 olan yapı kullanım hakkı son imar planı ile 6000 m2 lere yani 20 misline çıkarılarak liman isletmeci firmaya haksiz rant sağlanmaktadır. 7-Bu planlar ile şu an özelleştirme ihalesi yapılacağı düşünüldüğünde, ihale bedelinin mislilerce artacağı için devletimiz milyonlarca tl zarara uğratıldığı gerçeği işin başka bir boyutudur. 8-Yeni onaylanan “Kumsal-Dolfen-Park ve Liman (Kruvaziyer) amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Nazım ve Uygulama İmar Planları ” daha önce onaylanan ve yargı tarafından iptal edilen planların bir benzeri olduğu için; Hukuk sistemizin, “planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına” uygun olmadığı gerekçeleri ile iptal ettiği bir kararı yok saymakta, iptal gerekçelerinin devam ettiği benzer yeni bir imar planını Kuşadası’na dayatmaktadır. Bu, şehircilik ilkelerine ve Hukuk sistemimize uymamaktadır “ diye konuştu.

Planın iptal edilmesi gerektiğini kaydeden Mimarlar Odası Kuşadası Temsilcisi Ümit Acar, önerilerini de şöyle sıraladı: “ 1- A1 yapı alanı olarak belirtilen alanda mevcut binaların mahkeme kararları ve bilirkişi raporunca tesbit edilmiş yargı kararları doğrultusunda kentin tarihsel/kültürel simgesi olan Güvercinada’ nın önünü kapattığı için” kaldırılması. Bu alanın otopark ve gezinti alanı amacı için kullanılmasının sağlanması. 2- Terminal, idari, teknik hizmet birimlerin, planda A2 yapı alanı olarak belirtilen alana ihtiyacı kadar (maksimum 2000 m2), bölge planının bütününe uygun kentin sulietini engellemiyecek şekilde yapılması 3- Turizm amaçlı ünitelerin (yeme içme alışveriş haberleşme vb.) planda B yapı bölgesi yapı alanına ihtiyacı kadar (maksimum 1500 m2) yapılması 4- . Diğer önemli bir konuda imar planlarının, yönetsel, mekansal, işlevsel bütünlük arz etmesi ve liman ile kent arasında ilişkinin sağlanarak yapılması zorunluluğudur. Sonuç olarak; Bölgemiz tarihsel ve kültürel değerleri ile Türkiye’nin en önemli turizm bölgesidir. Kuşadası Kruvaziyer limanının ülkemize ve kente verdiği katkının büyüklüğü tartışılamaz. Hiç kimsenin herhangi bir işletmecinin yaptığı yatırımda ve haklı rantında gözü olamaz. Bizlerin ve Kuşadası halkının isteği, Kent için büyük önem taşıyan bu tür planlamalarda mevcut yargı kararlarına uyulması, planın amacının aşılarak haksız rantın yaratılmaması ve kamu yararı içermesidir. Kentin önemli birimlerinden, sahil bantının bütününün, , güvercin ada, kale kapısı, Kervansaray, Barbaros bulvarı vb. gibi değerlerinin, kentin çevre ve ulaşım sisteminin, kent ekonomisinin göz önüne alınarak, daha bütünsel bir planlama mantığıyla, kamu yararı göz ardı edilmeden planlanması gerekmektedir. Devamında kentin vitrini olan ilgili bölgede kentin olumsuz yapılaşmasını gölgeleyecek mükemmel bir örnek proje ile ( yarışma veya uzman büroların oluşturacağı projeler ile) Kuşadası’nın vizyonunun artırılması hem ülkemiz hem de kentimizin yararınadır. Bu tür kente mal olacak önemli planlamaların, yasa ve yönetmelikler çerçevesinde, kentin yönetiminde söz hakkına sahip yerel yönetim, meslek örgütleri, sivil toplum örgütleri üniversiteler ve halkın görüşleri alınarak yapılması çağdaşlığın gereğidir “
Kaynak: İHA