(özel Haber) Siyasi Hayatımızda 75 Parti Var
Türk siyasi hayatında, 2013 yılında eklenen 6 yeni parti ile toplam 75 parti yer alıyor.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Türk siyasi hayatındaki partiler arasına en son 6 Ağustos 2013 günü kurulan Genç Anadolu Partisi de (GAP) girdi. Genç Anadolu Partisi ile birlikte siyasi hayatımızdaki parti sayısı 75’e ulaştı. 2012 yılı, en fazla siyasi partinin kurulduğu yıl oldu. Bu yıl içerisinde 11 siyasi parti kuruldu. 2012'de, Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP-2), Adaletçi Kurtuluş Partisi, Güven Parti (Güven), Hak ve Adalet Partisi (HAP), Doğuş ve Aydınlık Partisi (DAP), Halkın Sesi Partisi (HAS PARTİ), Halkların Demokratik Partisi (HDP), Türk Birliği Partisi (TBP), Büyük Anadolu Diriliş Hareketi Partisi (BADHP), Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (YSGP) ve Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) kurulmuş oldu. İçinde bulunduğumuz yılda ise şimdiye kadar 6 siyasi parti kuruldu. Bunlar; Vatan ve İstiklal Partisi (V.İ.P), Muhafazakar Yükseliş Partisi (MYP), Türkiye İşsizler ve Emekçiler Partisi (TİVEP), Çoğulcu Toplum Partisi (ÇTP), Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) Genç Anadolu Partisi (GAP) olarak sıralandı.
Vatandaşın pek çoğunun adını bile bilmediği siyasi partilerin bazılarının başkanlarının ismi, Yargıtay’ın internet sitesinde belirtilmezken, bu partilerden 22 tanesinin 2014 yılının Mart ayında yapılacak mahalli seçimlere gireceği belirtildi.
Yüksek Seçim Kurulu’nun yaptığı değerlendirmeye göre, seçmen kütüğü alabilecek ve dolayısıyla seçimlere katılma hakkına sahip partiler, 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti, 3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Genç Parti, 12- Hak ve Eşitlik Partisi, 13- Hak ve Özgürlükler Partisi, 14- Halkın Yükselişi Partisi, 15- İşçi Partisi, 16- Liberal Demokrat Parti, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi Hareket Partisi, 19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti, 20- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 21- Saadet Partisi, 22- Türkiye Komünist Partisi olarak belirlendi.
Seçim Kanunu’na göre, siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmaları veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gruplarının bulunması gerekiyor. Kanunda ayrıca, bir İl’de teşkilatlanmanın, merkez ilçe dahil o İl’in ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirdiği belirtiliyor.
TÜRK SİYASİ HAYATINDAKİ PARTİLER
PARTİ ADI KISA ADI KURULUŞ TARİHİ
1 DEMOKRAT PARTİ DP 23.06.1983
2 MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ MHP 07.07.1983
3 MİLLET PARTİSİ MİLLET 22.03.1984
4 DEMOKRATİK SOL PARTİ DSP 14.11.1985
5 İŞÇİ PARTİSİ İP 02.03.1992
6 CUMHURİYET HALK PARTİSİ CHP 09.09.1992
7 GENÇ PARTİ GENÇPARTİ 26.11.1992
8 TÜRKİYE SOSYALİST İŞÇİ PARTİSİ TSİP 03.01.1993
9 BÜYÜK BİRLİK PARTİSİ BBP 29.01.1993
10 TÜRKİYE KOMÜNİST PARTİSİ TKP 16.08.1993
11 ÖZGÜRLÜK VE DAYANIŞMA PARTİSİ ÖDP 08.06.1994
12 LİBERAL DEMOKRAT PARTİ LDP 26.07.1994
13 EMEK PARTİSİ EMEP 25.11.1996
14 DEVRİMCİ SOSYALİST İŞÇİ PARTİSİ DSİP 25.04.1997
15 ALTERNATİF PARTİ A.P 23.10.1998
16 GÖNÜL BİRLİĞİ YEŞİLLER PARTİSİ GBYP 03.11.2000
17 SAADET PARTİSİ SAADET 20.07.2001
18 ADALET VE KALKINMA PARTİSİ AK PARTİ 14.08.2001
19 BAĞIMSIZ TÜRKİYE PARTİSİ BTP 25.09.2001
20 HAK VE ÖZGÜRLÜKLER PARTİSİ HAK-PAR 11.02.2002
21 YURT PARTİSİ YURT-P 14.03.2002
22 BAĞIMSIZ CUMHURİYET PARTİSİ BCP 24.07.2002
23 SOSYALİST DEMOKRASİ PARTİSİ SDP 28.08.2002
24 SAĞDUYU PARTİSİ SAĞDUYU 04.09.2002
25 AYYILDIZ PARTİSİ AYP 03.09.2003
26 EMEKÇİ HAREKET PARTİSİ EHP 05.01.2004
27 MİLLİ DEMOKRAT HALKIN PARTİSİ MDHP 05.04.2004
28 HALKIN YÜKSELİŞİ PARTİSİ HYP 16.02.2005
29 HALKIN KURTULUŞ PARTİSİ HKP 15.06.2005
30 MÜDAFAA-İ HUKUK HAREKETİ PARTİSİ MHHP 24.04.2006
31 İŞÇİ KARDEŞLİĞİ PARTİSİ İKP 15.06.2006
32 TÜRKİYE MÜDAFAA-İ HUKUK PARTİSİ TMHP 07.08.2006
33 GÜÇLÜ TÜRKİYE PARTİSİ GTP 09.10.2006
34 KATILIMCI DEMOKRASİ PARTİSİ KADEP 20.12.2006
35 YÜCE DİRİLİŞ PARTİSİ YÜCE DİRİ-P 16.04.2007
36 DOĞRUYOL PARTİSİ DYP 28.05.2007
37 DEVRİMCİ İŞÇİ PARTİSİ DİP 07.09.2007
38 EBEDİ NİZAM PARTİSİ ENPA 30.11.2007
39 BARIŞ VE DEMOKRASİ PARTİSİ BDP 02.05.2008
40 HAK VE HAKİKAT PARTİSİ HAK PARTİ 29.07.2008
41 HAK VE EŞİTLİK PARTİSİ HEPAR 04.09.2008
42 ALTERNATİF VE DEĞİŞİM PARTİSİ AL PARTİ 17.11.2008
43 TÜRKİYE HÜMANİST PARTİSİ THP 11.06.2009
44 GÜÇLENEN TÜRKİYE PARTİSİ GÜTÜP 12.10.2009
45 YENİ DÜNYA PARTİSİ (BÜYÜK ANAVATAN) YENİ DÜNYA 16.11.2009
46 ERGENEKON PARTİSİ ER PARTİ 15.01.2010
47 EZİLENLERİN SOSYALİST PARTİSİ ESP 05.02.2010
48 TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ TİP 08.02.2010
49 MİLLİYETÇİ ve MUHAFAZAKAR PARTİ MMP 02.03.2010
50 ULUSAL PARTİ ULUSAL PARTİ 15.03.2010
51 TÜRKİYE İŞÇİ KÖYLÜ PARTİSİ TİKP 18.06.2010
52 ESNAF VE ÇİFTÇİ PARTİSİ EÇP 30.12.2010
53 SOSYAL DEMOKRAT PARTİ SODEP 13.04.2011
54 ANAVATAN PARTİSİ ANAVATAN 07.09.2011
55 DEVRİMCİ HALK PARTİSİ DEV-PARTİ 28.09.20.11
56 MİLLİYETÇİ TÜRKİYE PARTİSİ MTP 24.11.2011
57 ÖZGÜRLÜK VE SOSYALİZM PARTİSİ ÖSP 21.12.2011
58 ENGELSİZ TÜRKİYE PARTİSİ ETP 28.12.2011
59 TOPLUMCU KURTULUŞ PARTİSİ TKP-2 07.02.2012
60 ADALETÇİ KURTULUŞ PARTİSİ 27.02.2012
61 GÜVEN PARTİ GP 08.03.2012
62 HAK VE ADALET PARTİSİ HAP 27.04.2012
63 DOĞUŞ VE AYDINLIK PARTİSİ DAP 25.05.2012
64 HALKIN SESİ PARTİSİ HAS PARTİ 27.09.2012
65 HALKLARIN DEMOKRATİK PARTİSİ HDP 15.10.2012
66 TÜRK BİRLİĞİ PARTİSİ TBP 07.11.2012
67 BÜYÜK ANADOLU DİRİLİŞ HAREKETİ PARTİSİ BADHP 20.11.2012
68 YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ YSGP 30.11.2012
69 HÜR DAVA PARTİSİ HÜDA PAR 19.12.2012
70 VATAN VE İSTİKLAL PARTİSİ V.İ.P. 23.01.2013
71 MUHAFAZAKÂR YÜKSELİŞ PARTİSİ MYP 08.02.2013
72 TÜRKİYE İŞSİZLER VE EMEKÇİLER PARTİSİ TİVEP 08.04.2013
73 ÇOĞULCU TOPLUM PARTİSİ ÇTP 13.05.2013
74 SOSYALİST YENİDEN KURULUŞ PARTİSİ SYKP 26.06.2013
75 GENÇ ANADOLU PARTİSİ GAP 06.08.2013
Kaynak: İHA
Vatandaşın pek çoğunun adını bile bilmediği siyasi partilerin bazılarının başkanlarının ismi, Yargıtay’ın internet sitesinde belirtilmezken, bu partilerden 22 tanesinin 2014 yılının Mart ayında yapılacak mahalli seçimlere gireceği belirtildi.
Yüksek Seçim Kurulu’nun yaptığı değerlendirmeye göre, seçmen kütüğü alabilecek ve dolayısıyla seçimlere katılma hakkına sahip partiler, 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti, 3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Genç Parti, 12- Hak ve Eşitlik Partisi, 13- Hak ve Özgürlükler Partisi, 14- Halkın Yükselişi Partisi, 15- İşçi Partisi, 16- Liberal Demokrat Parti, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi Hareket Partisi, 19- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti, 20- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 21- Saadet Partisi, 22- Türkiye Komünist Partisi olarak belirlendi.
Seçim Kanunu’na göre, siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmaları veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gruplarının bulunması gerekiyor. Kanunda ayrıca, bir İl’de teşkilatlanmanın, merkez ilçe dahil o İl’in ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirdiği belirtiliyor.
TÜRK SİYASİ HAYATINDAKİ PARTİLER
PARTİ ADI KISA ADI KURULUŞ TARİHİ
1 DEMOKRAT PARTİ DP 23.06.1983
2 MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ MHP 07.07.1983
3 MİLLET PARTİSİ MİLLET 22.03.1984
4 DEMOKRATİK SOL PARTİ DSP 14.11.1985
5 İŞÇİ PARTİSİ İP 02.03.1992
6 CUMHURİYET HALK PARTİSİ CHP 09.09.1992
7 GENÇ PARTİ GENÇPARTİ 26.11.1992
8 TÜRKİYE SOSYALİST İŞÇİ PARTİSİ TSİP 03.01.1993
9 BÜYÜK BİRLİK PARTİSİ BBP 29.01.1993
10 TÜRKİYE KOMÜNİST PARTİSİ TKP 16.08.1993
11 ÖZGÜRLÜK VE DAYANIŞMA PARTİSİ ÖDP 08.06.1994
12 LİBERAL DEMOKRAT PARTİ LDP 26.07.1994
13 EMEK PARTİSİ EMEP 25.11.1996
14 DEVRİMCİ SOSYALİST İŞÇİ PARTİSİ DSİP 25.04.1997
15 ALTERNATİF PARTİ A.P 23.10.1998
16 GÖNÜL BİRLİĞİ YEŞİLLER PARTİSİ GBYP 03.11.2000
17 SAADET PARTİSİ SAADET 20.07.2001
18 ADALET VE KALKINMA PARTİSİ AK PARTİ 14.08.2001
19 BAĞIMSIZ TÜRKİYE PARTİSİ BTP 25.09.2001
20 HAK VE ÖZGÜRLÜKLER PARTİSİ HAK-PAR 11.02.2002
21 YURT PARTİSİ YURT-P 14.03.2002
22 BAĞIMSIZ CUMHURİYET PARTİSİ BCP 24.07.2002
23 SOSYALİST DEMOKRASİ PARTİSİ SDP 28.08.2002
24 SAĞDUYU PARTİSİ SAĞDUYU 04.09.2002
25 AYYILDIZ PARTİSİ AYP 03.09.2003
26 EMEKÇİ HAREKET PARTİSİ EHP 05.01.2004
27 MİLLİ DEMOKRAT HALKIN PARTİSİ MDHP 05.04.2004
28 HALKIN YÜKSELİŞİ PARTİSİ HYP 16.02.2005
29 HALKIN KURTULUŞ PARTİSİ HKP 15.06.2005
30 MÜDAFAA-İ HUKUK HAREKETİ PARTİSİ MHHP 24.04.2006
31 İŞÇİ KARDEŞLİĞİ PARTİSİ İKP 15.06.2006
32 TÜRKİYE MÜDAFAA-İ HUKUK PARTİSİ TMHP 07.08.2006
33 GÜÇLÜ TÜRKİYE PARTİSİ GTP 09.10.2006
34 KATILIMCI DEMOKRASİ PARTİSİ KADEP 20.12.2006
35 YÜCE DİRİLİŞ PARTİSİ YÜCE DİRİ-P 16.04.2007
36 DOĞRUYOL PARTİSİ DYP 28.05.2007
37 DEVRİMCİ İŞÇİ PARTİSİ DİP 07.09.2007
38 EBEDİ NİZAM PARTİSİ ENPA 30.11.2007
39 BARIŞ VE DEMOKRASİ PARTİSİ BDP 02.05.2008
40 HAK VE HAKİKAT PARTİSİ HAK PARTİ 29.07.2008
41 HAK VE EŞİTLİK PARTİSİ HEPAR 04.09.2008
42 ALTERNATİF VE DEĞİŞİM PARTİSİ AL PARTİ 17.11.2008
43 TÜRKİYE HÜMANİST PARTİSİ THP 11.06.2009
44 GÜÇLENEN TÜRKİYE PARTİSİ GÜTÜP 12.10.2009
45 YENİ DÜNYA PARTİSİ (BÜYÜK ANAVATAN) YENİ DÜNYA 16.11.2009
46 ERGENEKON PARTİSİ ER PARTİ 15.01.2010
47 EZİLENLERİN SOSYALİST PARTİSİ ESP 05.02.2010
48 TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ TİP 08.02.2010
49 MİLLİYETÇİ ve MUHAFAZAKAR PARTİ MMP 02.03.2010
50 ULUSAL PARTİ ULUSAL PARTİ 15.03.2010
51 TÜRKİYE İŞÇİ KÖYLÜ PARTİSİ TİKP 18.06.2010
52 ESNAF VE ÇİFTÇİ PARTİSİ EÇP 30.12.2010
53 SOSYAL DEMOKRAT PARTİ SODEP 13.04.2011
54 ANAVATAN PARTİSİ ANAVATAN 07.09.2011
55 DEVRİMCİ HALK PARTİSİ DEV-PARTİ 28.09.20.11
56 MİLLİYETÇİ TÜRKİYE PARTİSİ MTP 24.11.2011
57 ÖZGÜRLÜK VE SOSYALİZM PARTİSİ ÖSP 21.12.2011
58 ENGELSİZ TÜRKİYE PARTİSİ ETP 28.12.2011
59 TOPLUMCU KURTULUŞ PARTİSİ TKP-2 07.02.2012
60 ADALETÇİ KURTULUŞ PARTİSİ 27.02.2012
61 GÜVEN PARTİ GP 08.03.2012
62 HAK VE ADALET PARTİSİ HAP 27.04.2012
63 DOĞUŞ VE AYDINLIK PARTİSİ DAP 25.05.2012
64 HALKIN SESİ PARTİSİ HAS PARTİ 27.09.2012
65 HALKLARIN DEMOKRATİK PARTİSİ HDP 15.10.2012
66 TÜRK BİRLİĞİ PARTİSİ TBP 07.11.2012
67 BÜYÜK ANADOLU DİRİLİŞ HAREKETİ PARTİSİ BADHP 20.11.2012
68 YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ YSGP 30.11.2012
69 HÜR DAVA PARTİSİ HÜDA PAR 19.12.2012
70 VATAN VE İSTİKLAL PARTİSİ V.İ.P. 23.01.2013
71 MUHAFAZAKÂR YÜKSELİŞ PARTİSİ MYP 08.02.2013
72 TÜRKİYE İŞSİZLER VE EMEKÇİLER PARTİSİ TİVEP 08.04.2013
73 ÇOĞULCU TOPLUM PARTİSİ ÇTP 13.05.2013
74 SOSYALİST YENİDEN KURULUŞ PARTİSİ SYKP 26.06.2013
75 GENÇ ANADOLU PARTİSİ GAP 06.08.2013