Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı Açıklama Yaptı

Yazıcı, ihracata katkı sağlayacak olan ''Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması'' ve ticareti kolaylaştıracak yeni projelerin tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, Bakanlık olarak Türkiye'nin, ticaretin en kolay ve güvenli yapıldığı ülke olmasını sağlamayı hedeflediklerini belirterek, Türkiye'deki 3 milyonu aşkın ticari işletmenin 1 trilyon doların üzerinde mal ve hizmet ürettiğini, 400 milyar dolara yaklaşan dış ticaretin gümrük kapılarından geçtiğini kaydetti.

Bütün bunlarla ilgili tüm işlemler ve süreçlerin, takip edildiğini, güvenli ve kolay ticaretin yol alacağı kanalların hızla ve büyük bir titizlikle inşa edildiği ifade eden Yazıcı, şunları kaydetti:

''Gümrük ve Ticaret Bakanlığı iç ticaretin tüm yönlerini ve gümrükler aracılığıyla da dış ticaretin tüm akışını düzenlemektedir. Gelişen teknolojinin ve buna bağlı olarak değişen ticaretin şartlarını bu değişim ve gelişmelere göre yeniliyoruz. Ticaretin her alanda daha kolay ve güvenli yapılması için yeni enstrümanlar geliştiriyoruz. Var olan sistemlerin işleyişini düzenliyor, varsa aksaklıkları ortadan kaldırıyoruz. Bu çerçevede bir yandan mevzuat düzenlemeleri yapıyor, diğer yandan iç ve dış ticaretin işleyişini kolaylaştıracak, bürokrasiyi azaltacak yeni projeler geliştiriyor ve uyguluyoruz. 2012 yılı, gümrüklerde ve iç ticarette büyük bir yenilenmenin ve değişimin hızla devam ettiği bir yıl olmuştur. 2013 yılı ise bu çalışmaların uygulamaya dönüştüğü ve sonuçlarının görülmeye başlandığı bir yıl olacaktır.''

Yazıcı, dış ticaret erbabının gümrüklerdeki işlemlerini kolaylaştıracak, işlem sürelerini kısaltacak ve dolayısıyla maliyetleri düşürecek yeni bir uygulamayı daha başlatmaktan büyük mutluluk duyduğunu aktararak, şunları anlattı:

''Bugün burada 'gümrüklerde devrim' olarak nitelendirilebilecek ve iş dünyamızın heyecanla beklediği 'Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması' ile birlikte 'İhracatta Yerinde Gümrükleme' ve 'İzinli Gönderici' uygulamalarını anlatmak istiyorum. 150 yıllık tarihe sahip olan ülkemiz gümrüklerinde şu anda hepimiz tarihi bir ana tanıklık ediyoruz. Günümüzde ticaretin kolaylaştırılması, ekonomik kalkınma için hayati önem arz etmektedir. Ürünlerin piyasaya daha hızlı, güvenli ve ekonomik olarak taşınması için işlem maliyetlerini düşürüyor ve ticareti destekleyen yeni uygulamalar geliştiriyoruz. Böylece dış ticaret erbabımızın ihracattaki rekabet gücünü destekliyoruz. Ulaşımın yani eşyanın taşınma hızı ticaretteki maliyetleri belirleyen önemli etkenlerden biridir. Yapılan araştırmalar lojistik performansının artırılmasının ticaret hacmini artırdığını göstermektedir. Özellikle düşük gelirli ülkelerde bu etki yüzde 15 civarındadır. Daha iyi lojistiğe sahip ülkeler daha hızlı büyümekte, daha rekabetçi olmakta ve yatırımlarını artırmaktadır.''

Türkiye'nin, 2010 yılı uluslararası Lojistik Performans Endeksi genel sıralamasında 3,22 puanla 39'uncu sırada yer aldığını anımsatan Yazıcı, şunları söyledi:

''2012'de ülkemizin puanı 3,51'e yükselmiş ve ülke olarak lojistik performansımız, Çin'in ardından 27'nci sıraya çıkmıştır. Bu endeks kapsamında yapılan değerlendirmeler, ithalatta, liman ve havalimanı tedarik zincirlerindeki teslim sürelerinin; düşük performans gösteren ülkelerde yüksek performans gösteren ülkelere göre 3,5 kat fazla olduğunu göstermektedir. Karayolu tedarik zincirlerinde ise bu fark 3 kata ulaşmaktadır. Uluslararası araştırmalar gösteriyor ki; temel gümrük işlemleri, tüm ülke gruplarında birbirine oldukça yakındır. Ancak gümrükte geçen süre eşyalar fiziki kontrole tabi tutulduklarında ciddi şekilde uzamaktadır.

Fiziksel kontroller, hatta farklı kurumlar tarafından aynı sevkıyatın defalarca kontrolü gibi durumlar ülkeler arasındaki farklılığı oluşturmaktadır.

Yine Lojistik Performans Endeksi'nde Türkiye 'Gümrük İşlemlerinin Verimliliği' alanında; 2010'a göre on dört sıra yükselerek 3,16 puanla 155 ülke arasında 32'inci sırada yer almaktadır. Hedefimiz uluslararası değerlendirmelerde ülkemizin gümrük işlemleri bakımından da çok daha üst sıralarda olmasını sağlamaktır.''

-''2013 gümrüklerde büyük değişimin yaşanacağı yıl olacak''-

Yazıcı, bugün başlattıkları ''Yetkilendirilmiş Yükümlü'' uygulaması ile gümrüklerde bekleme süresini daha da azaltacaklarını belirterek, şunları kaydetti:

''Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak 2023'e giden yolda büyük ve güvenli adımlar atıyoruz. Bugüne kadar uygulanan sistemde büyük değişiklikler yapıyoruz. Zihinlerimizdeki kalıpları kırıyor, olaylara daha önce belki hiç düşünülmeyen yönlerden yaklaşıyoruz. Bizim yaptığımız işle ilgili sorumluluk alanlarımızla ilgili büyük hayallerimiz dolayısıyla büyük hedeflerimiz var.

Firmalarımızın siparişini alır almaz mallarını tırlara yükleyip hiç zaman kaybetmeden doğrudan sınırı aşarak yurt dışındaki müşterilerine ulaştırabildiği, tırların gümrüklere gitmediği, gümrüklerde tır kuyruklarının olmadığı, işlemlerin bürokrasiye takılıp yavaşlamadığı, ihracatçımızın gümrük işlemlerini kendi tesislerinde yaptığı bir Türkiye hedefliyoruz. Bakanlık olarak 'En Kolay, En Güvenli Ticaret' vizyonu doğrultusunda; 'Kolay Ticaret, Büyük Türkiye' projelerimizi hayata geçiriyoruz. 2013 yılı, gümrüklerde çok büyük değişimin yaşanacağı yıl olacak.''

Yetkilendirilmiş yükümlülüğü ''Kurallara uyan, kayıtları düzenli ve izlenebilir olan, Kendi öz denetimini yapabilen, mali yeterliliğe ve yeterli güvenlik standartlarına sahip firmalar ile gümrük idaresi arasında stratejik bir işbirliği girişimi'' olarak tanımlayan Bakan Yazıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü, güvenilirliğin devlet tarafından onaylanmasıdır. Biz firmalardan kurallara uymalarını, şeffaf olmalarını ve kendi kendilerini kontrol altında tutmalarını istiyoruz. Karşılığında da onlara güven duyuyor, işlemlerini hızlı ve kolay yapmalarını sağlıyoruz. Yetkilendirilmiş yükümlülerin eşyası, diğer firmalara göre gümrük idaresince daha az kontrole tabi tutulacak. Kontrol edilmesi gerektiği durumda da öncelikli olarak kontrol edilecek. Gümrüğe diğer firmalara göre daha az bilgi vereceklerdir. 'Yerinde Gümrükleme' ve 'İzinli Gönderici' haklarından sadece yetkilendirilmiş yükümlüler faydalanacak. Ayrıca halihazırda uygulanan diğer tüm kolaylaştırmalardan da yararlanacaklardır. Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünü alan bir firma; güvenilir olduğunu, dürüst iş yaptığını dünyaya ilan ediyor demektir.

Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü uluslararası düzeyde tanındığı için, buna sahip olmak yurt dışındaki şirketler tarafından tercih edilmek, özel iş ilişkilerinizin gelişmesi ve itibarınızın artması demektir.''

Yazıcı, bu uygulama ile yurt dışından sipariş alırken müşteriye teslimatın ne zaman yapabileceğinin tam olarak söylenebileceğini ifade ederek, ''Belirsizlik ve bu yüzden ortaya çıkan pazar kayıpları ortadan kalkacak. Taahhütlerinizi zamanında ve kolayca yerine getirebilecek, müşterileriniz nezdinde güven tesis edeceksiniz'' diye konuştu.

-''En az 3 yıl faaliyette bulunan, Türkiye'de yerleşik kuruluşlar bu statüyü alabilecek''-

Yetkilendirilmiş yükümlü uygulamasının gümrük idareleri açısından da birtakım faydalar sağladığını anlatan Yazıcı, şunları aktardı:

''Bu uygulama ile güvenilir firmaların malları gümrüklerimize gelmeyeceği için gümrüklerimizde sadece güvenilir olup olmadığını henüz tam bilmediğimiz diğer firmaların mallarını inceleyeceğiz. Bu sayede güvenilir olmayan firmaları tespit etmemiz çok daha kolay olacak. Kaçakçıları ve devleti kandırmaya çalışanları daha rahat yakalayacağız. Güvenilir firmalarımızı bu tip yasa dışı eylemlerden kaynaklanan haksız rekabetin etkilerinden daha iyi koruyacağız. Yetkilendirilmiş yükümlü statüsüne, güvenilir, ticari kayıtları düzgün izlenebilir olan, mali yapısı taahhütlerini karşılamaya yeterli, emniyet ve güvenlik kriterlerini sağlayan, en az üç yıldır faaliyette bulunan, Türkiye'de yerleşik gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları bu statüyü almaya hak kazanabilecek.''

Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası almak isteyen firmaların, öncelikle Gümrük ve Ticaret Bakanlığına başvuracağını dile getiren Bakan Yazıcı, sözlerine şöyle devam etti:

''Gerekli şartları taşıyıp taşımadıkları önce kağıt üzerinde, verdikleri belgeler nezdinde incelenecektir. Daha sonra firmanın tesislerine gidecek arkadaşlarımızın yapacağı incelemeler ile yaptığı uygulamaların öngördüğümüz standartlara uygun olup olmadığı değerlendirilecek, gerekli şartlara sahip olduğu anlaşılan firmalar sertifikalarını alacak. Sertifika alarak yetkilendirilmiş yükümlü olan firmalar süresiz olarak bu hakka sahip olacak. Bu arada, belgeyi bir kere aldıktan sonra firmalar istediği gibi hareket edecek, kimseye hesap vermeyecek zannedilmesin.

Kural ihlali yapan firmalara müeyyideler uygulayacağız, gerekirse belgelerini iptal edeceğiz. Yetkilendirilmiş yükümlü uygulaması, başta AB üyesi ülkeler, Amerika, Güney Kore ve Japonya olmak üzere dünyanın 46 ülkesinde geçerlidir. Biz de dünyada bu uygulamanın var olduğu ülkeler ile karşılıklı anlaşmalar yaparak, her iki tarafın firmalarının yetkilendirilmiş yükümlü statülerini diğer ülkede de kullanabilmesini sağlayacağız. Böylece Türkiye'de vereceğimiz yetkilendirilmiş yükümlü belgeleri bu uygulamanın yapıldığı diğer ülkelerde geçerli olacak.''

Muhabir: Elif Ferhan Durmuş

Yayıncı: Affan Kulunyar