Bursalı tarih öğretmeni Ömer Faruk Dinçel, (Siyi) Kumyaka`daki Hagios Taxiarchoi/Başmelekler Kilisesi`ni Başbakanlık Osmanlı arşivlerinde araştırdı. Kilisenin Osmanlı arşivinde "Ayvastranos" adıyla kayıtlı olduğu ortaya çıktı. HAT.776/36416 numaralı belgede, aralarında Kumyaka köyündeki bu kilise ile Pazarköy kazasına bağlı Yeniköy`de bulunan Karabet Kilisesi`nin de harap ve tamire muhtaç olduğundan bahsediliyor. Bu durumun, Hüdavendigar sancağı mutasarrıfı Derviş Paşa tarafından şeyhülislam aracılığıyla saraya bildirildiği öğrenildi. Derviş Paşa`nın, kilise tamirinin dine uygun olup olmadığı hususunda şeyhülislamdan fetva ve müftüden izin istediği bildirildi.Hatırlanacağı gibi, Kumyaka köyü merkezi, 14 Ekim 1990 tarihinden itibaren Koruma Kurulu`nun kararıyla kentsel sit alanı ilan edilmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Koruma Kurulu arşivlerinde Başmelekler Kilisesi`nin onarım talebine ilişkin herhangi bir belge bulunmadığını açıklamıştı.
