Nazarbayev: Nükleer Silahsız Dünya Ütopya Değil
Kazakistan’ın başkenti Astana’da başlayan ’Nükleer Silahlardan Arındırılmış Bir Dünya’ konulu uluslararası forumun açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, nükleer silahsız bir dünyanın ütopya olmadığını söyledi.
Dünyanın en büyük ikinci nükleer deneme poligonu olan Semey Poligonu’nun kapatılışının yirminci yıldönümü münasebetiyle Nazarbayev’in himayesinde Astana ve Semey’de düzenlenen foruma çok sayıda tanınmış sima katılıyor. Formun açılışına katılan Nazarbayev, bağımsızlığını alır almaz ilk iş olarak başka devletlerin güç olarak gördüğü nükleer silahları Kazakistan’dan arındırdığını ve Semey Poligonu’nu kapattığını söyledi.
Nükleer silahlardan kurtulmak için ortak adım atılması gerektiğine inandığını belirten Nazarbayev, dünyanın geleceğini karartmaya hiç kimsenin hakkının olmadığını ifade etti. Kazak lider ülkesinin doğusundaki Semey bölgesinde 400`den fazla atom bombası ve nükleer denemenin yapıldığını ve bugüne bile bölgede kanser hastalığı ve sakat doğum oranın yüksek olduğunu kaydetti. Nazarbayev, İnsanlığın yok edildiği bu denemelerde sakat doğan çocukları gören kadınların hamile kalmaktan korktuğunu söyledi.
Kurulan yeni ve bağımsız Kazakistan’ın verdiği bu önemli kararın Kazak halkının bilgeliği ve kültürünün sonucu olduğunu vurgulayan Nazarbayev, dünyada hali hazırda nükleer silah bulunduran ve var olan silahlarını gizleyen ülkelere çağrıda bulunarak insanlık adına bu silahlardan kurtulmaya davet etti.
Nükleer silahlardan kurtulmak için yasal mekanizmanın gerekli olduğunu belirten Nazarbayev, ``Nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya ütopya değildir. Dünyanın büyük bir kısmında, Güney ve Orta Amerika`da, Avustralya, Afrika, Güneydoğu ve Orta Asya`da nükleer silah mevcut değildir. Bu ise dünyanın yarısından fazlasında nükleer silahın bulunmadığını gösterir`` dedi.
Semey Poligonu’nu yerinde gezerek incelemede bulunan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon’a teşekkür eden Nazarbayev, nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılmasını desteklediklerini ve bu alanda da çalışmalarının sürdüğünü kaydetti. Foruma kutlama mesajı gönderen BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon, nükleer silahsızlanma konusunda tüm dünyaya örnek olan Kazakistan’ı ve Cumhurbaşkanı Nazarbayev’i izlediği barışçıl politikadan dolayı kutladı.
ABD Başkanı Barack Obama`nın foruma gönderdiği mesajını okuyan ABD Enerji Bakan Yardımcısı Daniel Poneman, Nazarbayev`in nükleer silahlardan arındırılmış bir ülke için gösterdiği çabaları takdir ettiklerini ve son iki yıldır ABD ile Kazakistan`ın biyolojik silahların azaltılması ve imhası konusunda birlikte çalıştıklarını söyledi.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı (UAEK) Başkanı Yukiya Amano`da konuşmasında nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılması ve başka ülkelerin tehdit edilmesinin doğru bir yol olmadığına vurgu yaptı. `Ülkelerin nükleer enerjiyi barışçı amaçlarla kullanmayı öğrenmesi gerektiğini ifade eden Amano, Kazakistan’ı bu örnek davranışından dolayı tebrik etti ve Nazarbayev’i insanlık geleceğine verdiği önemden dolayı kutladı.
Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Hazırlık Komisyonu Örgütü(CTBTO) Genel Sekreteri Tibor Toth ve ABD Senatosu üyesi Eni Faleomavaego da yaptıkları konuşmada Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev’i bu örnek tutumundan dolayı kutladı.
400’e yakın delege, bilim adamı ve araştırmacının katılımıyla yapılan forumun ikinci gününde delegeler Semey şehrinde bulunan poligonu ziyaret edecek ve denemelerde hayatını kaybedenlerin anısına yapılan anıtın açılışına katılacak.