Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Direktörü Prof. Dr. Sak Mardin'de
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Direktörü Prof
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Direktörü Prof. Dr. Güven Sak ile ekibi, çalışmalarına teknik destek sağladığı Dicle Kalkınma Ajansı (DİKA) Genel Sekreteri Abdullah Erin'i makamında ziyaret etti. Prof. Dr. Sak bölgesel kalkınma meseleleri üzerinde ve özellikle dış çevre analizi üzerinde çalıştıklarını belirterek Türkiye sınırının öte noktası olan Irak ve Suriye'de olanaklar, sınırın bu bölgesinde sinerji imkanlarıyla ilgili çalışma yaptıklarını söyledi. Sak, bölgenin
önümüzdeki süreçte başta Ortadoğu pazarına odaklanabileceğini belirtti.
TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, bölgesel kalkınma çalışmaları kapsamında Mardin, Siirt, Batman ve Şırnak illerinden oluşan Dicle Bölgesi için önemi artan Ortadoğu pazarını adres gösterdi. Ortadoğu pazarı için Irak, Suriye ve İran'a odaklanan bir yatırım stratejisine ihtiyaç olduğunu belirten Sak, bu bölge için söz konusu illerin lojistik avantajından bahsetti. Sak, Türkiye'nin Irak'ın yeniden yapılanmasında en önemli inşaat malzemeleri sağlayıcısı konumunda olduğunu da hatırlattı. DİKA ile TEPAV
arasındaki işbirliği hakkında bilgi veren Sak, iki kurumu kalkınma ajanslarının kuruluşlarının ardından hazırlamakla yükümlü oldukları 'bölge planı' çalışmasının buluşturduğunu dile getirdi.
TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, Mardin'deki firmalarına yatırım ortamına ilişkin bir anket yaptıklarını ve Mardin'deki firmaların faaliyetleri sırasında ne tür engeller ile karşılaştıklarını tespit etmeye çalışarak yeni firmaların yatırım amaçlı olarak gelebilmesinin imkanlarının araştırmasını yaptıklarını kaydetti. Prof. Dr. Sak, "Yapılan anket sonucu ilk etapta birkaç değerlendirme notu çıkardık. Birkaç darboğaz alan belirledik. Bu gelişimizde de Mardin'de ve Şırnak'ın Cizre ilçesinde faaliyet
gösteren işadamlarıyla yaptığımız tespitler ne kadar manalı ve ne kadar havada uçuyoruz şeklinde hakikat testi yaptık. Raporlar veya kitaplarda değil gelip içinde görmek daha iyi oluyor. Mevcut belirlediğimiz darboğaz alanlarında yerel düzeyde neler yapılabilir, Dicle Kalkınma Ajansı önderliğinde problemleri tamamen ortadan kaldırmak açısından değil de kolaylaştırmak yatırımcının hayatını kolaylaştırmak için neler yapılabilir. Bir çerçeve çıkarmış olacağız" diye konuştu.
"KAMU HARCAMALARI YAŞAM KALİTESİ DAHA İYİ OLAN BÖLGELERE AKITILIYOR"
Bu planın kalkınmayı yönlendirecek bir araç olarak tasarlanıp tasarlanamayacağı ve başarısız olmuş önceki planlama deneyimlerinden farklı neler yapılabileceği noktasında çalışıldığını anlatan Sak, TEPAV'ın bu çalışmalarda bölgesel kalkınmaya hem bölge hem Türkiye için bir öğrenme süreci olarak bakarak, bu alandaki yeni dönem hafızasını tuttuğunu söyledi. Sak, Haziran ayından bu yana DİKA ile yapılan çalışmalarda mevcut durum analizinden eğitim çalışmalarına ve sosyal haritalama anketi tasarımına kadar
çeşitli adımlar atıldığını dile getirdi. "Türkiye de kamu hizmetleri kamu harcamaları genellikle yaşam kalitesi daha iyi olan bölgelere daha çok akıtılıyor" diyen Prof. Dr. Sak, şöyle devam etti:
"Halbuki bunun tersine olması lazım. Dolayısıyla bir bölgede, ilde, bir ilçede aslında yaşam kalitesi düşükse orada zaten sanayinin gelişmesi ya da ticareti hayatın gelişmesi de son derece zor. Beceri sahipleri adamlarını ve kalifiye elemanlarının oraya gelmesi de zor. Dolayısıyla buna bir bütün olarak bakmak gerekiyor, kalkınma meselesine. İnsanlar genel olarak yaşam seviyesini, kalitesini artıracak tedbirleri bir bir arka arka almak gerekiyor. DİKA Türkiye de son derece yeni bir uygulama. Türkiye'de
ilk kez gerilim problemlerini yerelden düşünme alışkanlığını yerleştirmektir. Biz daha evvel bunu denememiştik. Merkezden çözmeye kalktık, pek işe yaramadı. Tam sonuç alamadık. Dolayısıyla şimdi yerelde yaşayan insanların kendi problemlerine ilişkin birtakım çözümler üretmeye yönelik düşünmeye başlıyor. Dicle Kalkınma Ajansları da buna yardımcı olabilecek bir araç. Türkiye'de ilk kez böyle bir mekanizma deneniyor. Kalkınma ajansların imkanlarını yönlendirirken, araştırma sonuçlarına bakıp ne tür hedefler
koymak gerekir, yatırımların artması için neler yapılabilir, ortaya konulması gerekir."
"DİKA DAHA TAM OLARAK BİÇİMLENMEDİ"
'AK Parti hükümetinin Mardin'e uyguladığı ekonomik politikaları nasıl değerlendiriyorsunuz' sorusuna Prof. Dr. Sak, "Bence o kadar masa başında yapılan işlere bakmayalım diye düşünüyorum. Daha iyi bakılması gereken bu yeni başlayan yeni başlayan deneyimdir. Hükümetin politikasında bu deneyimin de hükümetin politikasının bir parçası olduğunu düşünürsek, bu başlayan deneyim son derece faydalıdır. Şunu da gösteriyor ki demek ki daha önce bir şeyler denemişiz, halen deniyoruz. Kaynak dağıtımını eski
mekanizmalar ile gerçekleştiriyoruz. Çünkü DİKA daha tam olarak biçimlenmedi. Dolayısıyla bu da hükümetin bir politikasının parçası ise, deneyin bu bölümüne özen gösterilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ve önemli bir adım atıldığın düşünüyorum" cevabını verdi
Dicle Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Abdullah Erin ise, TEPAV ile yapılan çalışmalar sonucu Dicle bölgesinin daha iyi olacağını söyledi. Erin, "Dicle bölgesini daha sistemli, daha planlı, daha katılımlı, daha yerel yönelik analiz edip öncelikleri belirleyip stratejileri oluşturup, daha adamakıllı politikalar uygulamamız gerekir. Ama bunu yaparken, profesyonel davranmak gerekiyor. DİKA olarak başladığımız bütün işlerimizi bu bakış açısıyla yapmaya çalışıyoruz. TEPAV ekibi ile bizleri buluşturan bu
düşüncedir. Amatör yapmaktan, artık başarısız sonuçlar almaktan bıktık. Bunu daha profesyonel yapalım ve daha iyi sonuçla neticelendirelim, bölgeyi daha iyi bir noktaya taşıyacak daha iyi çözümler üretelim noktasında araştırdığımızda yol bizi TEPAV'a götürdü. 2-3 aydan bu yana bir protokol çerçevesinde Sak hoca ve ekibi ile çalışıyoruz. Gönüllü hizmet vermeyi ve değerlendirmek için DİKA ile çalışıyorlar" şeklinde konuştu.
"ARALIK AYI DAHA ÇOK YERELİN SESİNİ DİNLEYECEĞİMİZ AY OLACAK"
"Ankara'da oturup bölge ile ilgili masa başında üretilen çözümleri içeren kitaplar hazırlayıp, bölgeye gönder bunu uygulayın şeklinde bir politikayı benimsemiyoruz" şeklinde açıklamalarda bulunan DİKA Genel Sekreteri Abdullah Erin sözlerini şöyle tamamladı:
"Elbette ilk başta toplanan veriler, değerlendirmesi gereken veriler, bilgiler var. TEPAV yaptı. Biz DİKA olarak bölgede çalıştık. Bunları birleştirdik. Belli bir aşamaya geldik. Yönetim kurulu üyeleri ile TEPAV ekibi birlikte Mardin'deki ihracatçılarla bir süre görüştük. DİKA olarak TEPAV ekibi ile Cizre ve Şırnak'ta beraber bir ziyarette bulunduk. Şu an değerlendirmeleri yapıyoruz. Aralık ayı daha çok yerelin sesini dinleyeceğimiz, daha çok buradaki üreticilerin STK'ların meslek kuruluşu
temsilciliklerin, yerel yönetimlerin sesini ve dertlerini dinleyip bir seneden beri hazırladığımız çalışmalarla bu dinlediğimiz sorunları çapraz olarak karşılaştıracağımız bir ay olacak. Bu kapsamda 4 ilimizde yine TEPAV öncülüğünde bu saydıklarımla bulduğumuz verileri paylaşacağız. Ulaştığımız kanatları toplumla paylaşacağız. Ve bölgemizi ileriye götürecek stratejik belgeyi ortaya koymaya çalışacağız. Bu ortaya koyacağımız belge daha öncekilerinden farklı olarak sahiplenilmeyen, işte birilerinin daha önce
hazırladığı belge değil hepimizin hazırladığı ve altına imzasını attığımız, ortak çözümler öneren bir belge olacak. Bölgeyi iyi bir noktaya götüreceğine inanıyoruz. Çünkü, gelişmiş batı ülkeleri bu işi böyle başardılar. Denenmiş, başarılmış yol bu. Biz de bunu uygulayıp başarılı bir noktaya varacağız."
(MA-RB-CMH-Y)
önümüzdeki süreçte başta Ortadoğu pazarına odaklanabileceğini belirtti.
TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, bölgesel kalkınma çalışmaları kapsamında Mardin, Siirt, Batman ve Şırnak illerinden oluşan Dicle Bölgesi için önemi artan Ortadoğu pazarını adres gösterdi. Ortadoğu pazarı için Irak, Suriye ve İran'a odaklanan bir yatırım stratejisine ihtiyaç olduğunu belirten Sak, bu bölge için söz konusu illerin lojistik avantajından bahsetti. Sak, Türkiye'nin Irak'ın yeniden yapılanmasında en önemli inşaat malzemeleri sağlayıcısı konumunda olduğunu da hatırlattı. DİKA ile TEPAV
arasındaki işbirliği hakkında bilgi veren Sak, iki kurumu kalkınma ajanslarının kuruluşlarının ardından hazırlamakla yükümlü oldukları 'bölge planı' çalışmasının buluşturduğunu dile getirdi.
TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, Mardin'deki firmalarına yatırım ortamına ilişkin bir anket yaptıklarını ve Mardin'deki firmaların faaliyetleri sırasında ne tür engeller ile karşılaştıklarını tespit etmeye çalışarak yeni firmaların yatırım amaçlı olarak gelebilmesinin imkanlarının araştırmasını yaptıklarını kaydetti. Prof. Dr. Sak, "Yapılan anket sonucu ilk etapta birkaç değerlendirme notu çıkardık. Birkaç darboğaz alan belirledik. Bu gelişimizde de Mardin'de ve Şırnak'ın Cizre ilçesinde faaliyet
gösteren işadamlarıyla yaptığımız tespitler ne kadar manalı ve ne kadar havada uçuyoruz şeklinde hakikat testi yaptık. Raporlar veya kitaplarda değil gelip içinde görmek daha iyi oluyor. Mevcut belirlediğimiz darboğaz alanlarında yerel düzeyde neler yapılabilir, Dicle Kalkınma Ajansı önderliğinde problemleri tamamen ortadan kaldırmak açısından değil de kolaylaştırmak yatırımcının hayatını kolaylaştırmak için neler yapılabilir. Bir çerçeve çıkarmış olacağız" diye konuştu.
"KAMU HARCAMALARI YAŞAM KALİTESİ DAHA İYİ OLAN BÖLGELERE AKITILIYOR"
Bu planın kalkınmayı yönlendirecek bir araç olarak tasarlanıp tasarlanamayacağı ve başarısız olmuş önceki planlama deneyimlerinden farklı neler yapılabileceği noktasında çalışıldığını anlatan Sak, TEPAV'ın bu çalışmalarda bölgesel kalkınmaya hem bölge hem Türkiye için bir öğrenme süreci olarak bakarak, bu alandaki yeni dönem hafızasını tuttuğunu söyledi. Sak, Haziran ayından bu yana DİKA ile yapılan çalışmalarda mevcut durum analizinden eğitim çalışmalarına ve sosyal haritalama anketi tasarımına kadar
çeşitli adımlar atıldığını dile getirdi. "Türkiye de kamu hizmetleri kamu harcamaları genellikle yaşam kalitesi daha iyi olan bölgelere daha çok akıtılıyor" diyen Prof. Dr. Sak, şöyle devam etti:
"Halbuki bunun tersine olması lazım. Dolayısıyla bir bölgede, ilde, bir ilçede aslında yaşam kalitesi düşükse orada zaten sanayinin gelişmesi ya da ticareti hayatın gelişmesi de son derece zor. Beceri sahipleri adamlarını ve kalifiye elemanlarının oraya gelmesi de zor. Dolayısıyla buna bir bütün olarak bakmak gerekiyor, kalkınma meselesine. İnsanlar genel olarak yaşam seviyesini, kalitesini artıracak tedbirleri bir bir arka arka almak gerekiyor. DİKA Türkiye de son derece yeni bir uygulama. Türkiye'de
ilk kez gerilim problemlerini yerelden düşünme alışkanlığını yerleştirmektir. Biz daha evvel bunu denememiştik. Merkezden çözmeye kalktık, pek işe yaramadı. Tam sonuç alamadık. Dolayısıyla şimdi yerelde yaşayan insanların kendi problemlerine ilişkin birtakım çözümler üretmeye yönelik düşünmeye başlıyor. Dicle Kalkınma Ajansları da buna yardımcı olabilecek bir araç. Türkiye'de ilk kez böyle bir mekanizma deneniyor. Kalkınma ajansların imkanlarını yönlendirirken, araştırma sonuçlarına bakıp ne tür hedefler
koymak gerekir, yatırımların artması için neler yapılabilir, ortaya konulması gerekir."
"DİKA DAHA TAM OLARAK BİÇİMLENMEDİ"
'AK Parti hükümetinin Mardin'e uyguladığı ekonomik politikaları nasıl değerlendiriyorsunuz' sorusuna Prof. Dr. Sak, "Bence o kadar masa başında yapılan işlere bakmayalım diye düşünüyorum. Daha iyi bakılması gereken bu yeni başlayan yeni başlayan deneyimdir. Hükümetin politikasında bu deneyimin de hükümetin politikasının bir parçası olduğunu düşünürsek, bu başlayan deneyim son derece faydalıdır. Şunu da gösteriyor ki demek ki daha önce bir şeyler denemişiz, halen deniyoruz. Kaynak dağıtımını eski
mekanizmalar ile gerçekleştiriyoruz. Çünkü DİKA daha tam olarak biçimlenmedi. Dolayısıyla bu da hükümetin bir politikasının parçası ise, deneyin bu bölümüne özen gösterilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ve önemli bir adım atıldığın düşünüyorum" cevabını verdi
Dicle Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Abdullah Erin ise, TEPAV ile yapılan çalışmalar sonucu Dicle bölgesinin daha iyi olacağını söyledi. Erin, "Dicle bölgesini daha sistemli, daha planlı, daha katılımlı, daha yerel yönelik analiz edip öncelikleri belirleyip stratejileri oluşturup, daha adamakıllı politikalar uygulamamız gerekir. Ama bunu yaparken, profesyonel davranmak gerekiyor. DİKA olarak başladığımız bütün işlerimizi bu bakış açısıyla yapmaya çalışıyoruz. TEPAV ekibi ile bizleri buluşturan bu
düşüncedir. Amatör yapmaktan, artık başarısız sonuçlar almaktan bıktık. Bunu daha profesyonel yapalım ve daha iyi sonuçla neticelendirelim, bölgeyi daha iyi bir noktaya taşıyacak daha iyi çözümler üretelim noktasında araştırdığımızda yol bizi TEPAV'a götürdü. 2-3 aydan bu yana bir protokol çerçevesinde Sak hoca ve ekibi ile çalışıyoruz. Gönüllü hizmet vermeyi ve değerlendirmek için DİKA ile çalışıyorlar" şeklinde konuştu.
"ARALIK AYI DAHA ÇOK YERELİN SESİNİ DİNLEYECEĞİMİZ AY OLACAK"
"Ankara'da oturup bölge ile ilgili masa başında üretilen çözümleri içeren kitaplar hazırlayıp, bölgeye gönder bunu uygulayın şeklinde bir politikayı benimsemiyoruz" şeklinde açıklamalarda bulunan DİKA Genel Sekreteri Abdullah Erin sözlerini şöyle tamamladı:
"Elbette ilk başta toplanan veriler, değerlendirmesi gereken veriler, bilgiler var. TEPAV yaptı. Biz DİKA olarak bölgede çalıştık. Bunları birleştirdik. Belli bir aşamaya geldik. Yönetim kurulu üyeleri ile TEPAV ekibi birlikte Mardin'deki ihracatçılarla bir süre görüştük. DİKA olarak TEPAV ekibi ile Cizre ve Şırnak'ta beraber bir ziyarette bulunduk. Şu an değerlendirmeleri yapıyoruz. Aralık ayı daha çok yerelin sesini dinleyeceğimiz, daha çok buradaki üreticilerin STK'ların meslek kuruluşu
temsilciliklerin, yerel yönetimlerin sesini ve dertlerini dinleyip bir seneden beri hazırladığımız çalışmalarla bu dinlediğimiz sorunları çapraz olarak karşılaştıracağımız bir ay olacak. Bu kapsamda 4 ilimizde yine TEPAV öncülüğünde bu saydıklarımla bulduğumuz verileri paylaşacağız. Ulaştığımız kanatları toplumla paylaşacağız. Ve bölgemizi ileriye götürecek stratejik belgeyi ortaya koymaya çalışacağız. Bu ortaya koyacağımız belge daha öncekilerinden farklı olarak sahiplenilmeyen, işte birilerinin daha önce
hazırladığı belge değil hepimizin hazırladığı ve altına imzasını attığımız, ortak çözümler öneren bir belge olacak. Bölgeyi iyi bir noktaya götüreceğine inanıyoruz. Çünkü, gelişmiş batı ülkeleri bu işi böyle başardılar. Denenmiş, başarılmış yol bu. Biz de bunu uygulayıp başarılı bir noktaya varacağız."
(MA-RB-CMH-Y)