Tcmb, En Fazla 300 Milyon Dolar İlave Döviz Alımı Yapılmasına Karar Verdi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, (TCMB) 4 Ekim 2010 Pazartesi günü başlayan hafta içinde rezerv birikimini hızlandırmak amacıyla ilave döviz alımı yapılmasına karar verirken, ilave alımı yapılabilecek tutarı en fazla 300 milyon dolar olarak belirledi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, (TCMB) 4 Ekim 2010 Pazartesi günü başlayan hafta içinde rezerv birikimini hızlandırmak amacıyla ilave döviz alımı yapılmasına karar verirken, ilave alımı yapılabilecek tutarı en fazla 300 milyon dolar olarak belirledi.
TCMB tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadeler yer aldı: "TCMB 10 Aralık 2009 tarihli '2010 Yılında Para ve Kur Politikası' baºl?kl? duyurusu ile 2010 y?l?nda uygulanmas? öngörülen kur politikas?n?n genel çerçevesini ve döviz rezervi biriktirme amac?yla düzenlenen döviz al?m ihalelerine devam edilece?ini kamuoyuna aç?klam?ºt?r. Söz konusu duyuruda belirtildi?i üzere, dalgal? döviz kuru uygulamas?nda korunmas? gereken bir kur seviyesi olmamas?na ra?men, güçlü döviz rezerv pozisyonuna sahip
olmak ülkemiz gibi geliºmekte olan ekonomilerde karº?laº?labilecek iç ve d?º ºoklar?n olumsuz etkilerinin giderilmesine ve ülkeye duyulan güvenin art?r?lmas?na büyük katk? sa?lamaktad?r. Bu nedenle, döviz arz?n?n döviz talebine k?yasla artt??? dönemlerde Merkez Bankas? rezerv biriktirme amaçl? döviz al?m ihaleleri gerçekleºtirmektedir. 2007 y?l?nda baºlayan ve Eylül 2008'den sonra derinleºerek ülkemiz finansal piyasalar?n? da etkileyen finansal kriz bir ülke için güçlü rezerv pozisyonuna sahip olman?n
önemini bir kez daha göstermiºtir. Y?llard?r güçlendirilen döviz rezervlerimiz sayesinde, kriz s?ras?nda bankac?l?k sisteminin döviz likiditesinde yaºayabilece?i sorunlar? en aza indirmeye yönelik önlemler h?zl? bir ºekilde al?nabilmiºtir. Bu dönemde yaºanan döviz likiditesine iliºkin sorunlar ülkelere özel olmam?º, bu nedenle döviz likidite sorunlar?n? gidermek üzere ülkeler karº?l?kl? anlaºmalar yapt?klar? gibi uluslararas? kuruluºlar da sistemik olarak bu boyutlarda yaºanabilecek likidite sorunlar?n?
gidermeye yönelik mekanizmalar oluºturmaya çal?ºm?ºlard?r. Ancak, ülke rezervleri finansal istikrar aç?s?ndan halen bir ülkenin en önemli sigortas? konumundad?r. Bu nedenle, Merkez Bankas? da kriz s?ras?nda durdurdu?u döviz al?m ihalelerine 4 A?ustos 2009 tarihinde yeniden baºlam?º, 2 A?ustos 2010 tarihinde yap?lan bas?n duyurusu ile rezerv birikiminin h?zland?r?lmas? amac?yla ihalelerde al?m yap?lacak günlük 30 milyon ABD dolar? ihale ve 30 milyon ABD dolar? opsiyon tutarlar?n?n, 40 milyon ABD dolar? ihale
ve 40 milyon ABD dolar? opsiyon tutarlar?na yükseltildi?i aç?klanm?ºt?r. Bilindi?i üzere, Merkez Bankas? döviz al?mlar?n? döviz piyasas?ndaki arz ve talep koºullar?n? mümkün oldu?unca az etkilemeye özen göstererek, kurallar? önceden aç?klanm?º ºeffaf ihaleler arac?l???yla gerçekleºtirmektedir. Bu ihalelerin esas olarak aç?klanan program çerçevesinde yürütülmesi hedeflense de, döviz arz?na iliºkin öngörülerin d?º?nda önemli geliºmeler olmas? durumunda önceden duyurularak ihale programlar?nda de?iºiklikler
yap?labilmektedir. 2002 y?l?ndan beri uygulanan bu yöntem ile pek çok defa ihale programlar?nda de?iºiklik yap?ld?ysa da, mümkün oldu?unca ihale programlar?n?n de?iºtirilmemesi amaçlanm?ºt?r. Ancak, tüm dünya ola?anüstü bir dönemden geçmektedir. Küresel piyasalar?n görünümü ve risk iºtah? çok h?zl? de?iºimler gösterebilmekte, bu da ülkemizin de içinde bulundu?u geliºmekte olan ülkelere yönelik sermaye ak?mlar?n?n büyük miktarlarda dalgalanma göstermesine neden olabilmektedir. Bu nedenle, bir taraftan
döviz rezervlerini kuvvetlendirmek amac?yla ülkemize yönelik sermaye ak?mlar?ndan daha etkin bir ºekilde faydalanmak, di?er taraftan ak?mlar?n de?iºkenli?ine karº? daha esnek olabilmek amac?yla 4 Ekim 2010 tarihinden itibaren döviz al?m ihalelerinde yöntem de?iºikli?i yap?lmas?na karar verilmiºtir. Bu çerçevede Günlük olarak düzenlenen döviz al?m ihalelerine Merkez Bankas?'nın 2 Ağustos 2010 tarih, 2010-42 sayılı basın duyurusunda açıklandığı şekilde devam edilecektir. Bir başka ifadeyle, günlük döviz
alım ihaleleri çerçevesinde, 3 Ağustos 2010 tarihinden itibaren uygulanmakta olan tutarlar değiştirilmediği sürece, 40 milyon ABD doları ihale ve 40 milyon ABD doları opsiyon hakkı olmak üzere en fazla 80 milyon ABD doları alınacaktır. Ancak, uluslararası piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak likidite koşullarının iyileşmesi ve yurt içine sermaye akışının güçlü seyretmesi durumunda döviz alımlarının hızlandırılabilmesi için Merkez Bankası düzenli döviz alım ihalelerinde alımı yapılan tutarı
artırabilecektir. Döviz alımlarının hızlandırılmasına karar verilmesi durumunda herhangi bir hafta içerisinde ilave alımı yapılabilecek en fazla tutar haftanın ilk işgününde saat 11.00'de Reuters veri sağlama sisteminin CBTQ sayfasında ilan edilecektir. Düzenli döviz alım ihalelerinin dışında ilave alım yapılabileceği ilan edilen tutarın, içinde bulunulan günde ne kadarının alınacağı saat 13.30'da Reuters veri sağlama sisteminin CBTQ sayfasında ilan edilecek, ihale saat 13.35*13.45 arasında
gerçekleştirilecektir. Ancak, ilave alım yapılan günlerde ihalede kazanan bankaların opsiyon hakkı bulunmayacaktır. Örneğin, düzenli döviz alım ihalelerinin dışında, yurt içine sermaye akışının güçlü seyredeceği değerlendirilen bir dönemde rezerv birikiminin hızlandırılması amacıyla, Bir hafta içerisinde ilaveten 300 milyon ABD doları (en fazla) alınmasına karar verilmesi durumunda, bu tutar o haftanın ilk işgünü saat 11.00'de kamuoyuna duyurulacaktır. Bu tutarın yüzde 20'sinin ilk iºgünü içinde
al?m?na karar verilmesi durumunda, saat 13.30'da o günkü döviz alım ihalesinde fazladan 60 milyon, dolayısıyla düzenli olarak alımı yapılmakta olan 40 milyonluk tutarla birlikte 100 milyon ABD doları alınacağı kamuoyuna duyurulacaktır. İhale saat 13.35*13.45 arasında gerçekleştirilecektir. Ancak bu ihalelerde, düzenli alım ihalelerinden farklı olarak ihalede kazanan bankaların opsiyon hakkı olmayacaktır. Bu ihalede 100 milyon ABD dolarına kadar döviz alımı yapılacak, bu durumda ilave alımı yapılan tutar
60 milyon ABD doları olacaktır. Böylelikle, haftanın kalan günlerinde düzenli döviz alım ihale tutarlarına ilave olarak en fazla toplam 240 milyon ABD doları daha alınabilecektir. Ertesi işgünü ilave alım yapılmasına karar verilmezse sadece düzenli döviz alım ihalesi yapılacaktır. Bir başka ifadeyle, ertesi günkü ihalede 40 milyon ABD doları alınacak ve ihalede kazanan bankaların 40 milyon ABD doları opsiyon hakkı olacaktır. O gün içinde ilave alım yapılmadığı için, haftanın kalan günlerinde alımı
yapılabilecek tutar en fazla 240 milyon ABD doları olmaya devam edecektir. Ertesi haftanın ilk işgünü, düzenli döviz alım ihalelerinin dışında ilave alım yapılmasına karar verilmesi halinde, haftalık ilave tutar saat 11.00'de kamuoyuna duyurulacaktır. 4 Ekim 2010 Pazartesi günü başlayan hafta içinde rezerv birikimini hızlandırmak amacıyla ilave döviz alımı yapılmasına karar verilmiş olup, ilave alımı yapılabilecek tutar en fazla 300 milyon ABD doları olarak belirlenmiştir. Diğer ihale koşulları
değişmemiş olmakla birlikte, kamuoyunun bilgilendirilmesi açısından bu koşullar aşağıda tekrar açıklanmaktadır. İhaleye Döviz ve Efektif Piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar katılabileceklerdir. Türkiye'de iºgünü olmas?na ra?men, Amerika Birleºik Devletleri'nde ödeme sistemlerinin tatil olduğu günlerde, yarım işgünlerinde ve ihale öncesinde Merkez Bankası'nca dövize doğrudan alım ya da satım yönünde müdahale edilen günlerde ihale düzenlenmeyecektir. İhale çoklu fiyat ihalesi yöntemi ile
yapılacaktır. İhale teklif miktarı minimum 1 milyon ABD doları ve katları üzerinden verilebilecektir. İhalede teklif edilebilecek maksimum tutar ihale tutarı ile sınırlıdır. Bankalar verdikleri teklif tutarlarını ve fiyatları ihale süresince değiştiremeyeceklerdir. İhalenin kesildiği fiyatta birden fazla teklif olması halinde dağıtım oransal olarak yapılacaktır. İhaleye katılmak isteyen bankalar, tekliflerini tutar ve fiyat belirtmek suretiyle EFT sistemi aracılığıyla göndereceklerdir. İhalenin
sonuçlanmasını takiben ihaleye ilişkin toplam teklif, ortalama fiyat, maksimum fiyat ve minimum fiyat bilgileri Reuters veri sağlama sisteminin CBTQ sayfasında ilan edilecektir. Bu ilanı takiben ilave alım yapılmayan düzenli döviz alım ihalelerinde bankalar saat 14.00'e kadar opsiyon haklarını kullanabileceklerdir. Kullanılan opsiyon miktarı da opsiyon kullanım süresinin sonunda aynı sayfada ilan edilecektir. İhalelerde işlem komisyonu alınmayacaktır. İhale yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalara
Döviz ve Efektif Piyasaları Uygulama Talimatı çerçevesinde müeyyide uygulanacaktır. Ayrıca, önceki uygulamalarımızda olduğu gibi, önümüzdeki dönemde döviz arzına ilişkin gelişmeler yakından takip edilerek, öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda döviz alım ihalelerinde önceden duyurularak değişiklik yapılabileceği gibi, gerek duyulursa ihalelere kısa ya da uzun süreli olarak ara verilebilecektir."
(YC-YC-E)
TCMB tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadeler yer aldı: "TCMB 10 Aralık 2009 tarihli '2010 Yılında Para ve Kur Politikası' baºl?kl? duyurusu ile 2010 y?l?nda uygulanmas? öngörülen kur politikas?n?n genel çerçevesini ve döviz rezervi biriktirme amac?yla düzenlenen döviz al?m ihalelerine devam edilece?ini kamuoyuna aç?klam?ºt?r. Söz konusu duyuruda belirtildi?i üzere, dalgal? döviz kuru uygulamas?nda korunmas? gereken bir kur seviyesi olmamas?na ra?men, güçlü döviz rezerv pozisyonuna sahip
olmak ülkemiz gibi geliºmekte olan ekonomilerde karº?laº?labilecek iç ve d?º ºoklar?n olumsuz etkilerinin giderilmesine ve ülkeye duyulan güvenin art?r?lmas?na büyük katk? sa?lamaktad?r. Bu nedenle, döviz arz?n?n döviz talebine k?yasla artt??? dönemlerde Merkez Bankas? rezerv biriktirme amaçl? döviz al?m ihaleleri gerçekleºtirmektedir. 2007 y?l?nda baºlayan ve Eylül 2008'den sonra derinleºerek ülkemiz finansal piyasalar?n? da etkileyen finansal kriz bir ülke için güçlü rezerv pozisyonuna sahip olman?n
önemini bir kez daha göstermiºtir. Y?llard?r güçlendirilen döviz rezervlerimiz sayesinde, kriz s?ras?nda bankac?l?k sisteminin döviz likiditesinde yaºayabilece?i sorunlar? en aza indirmeye yönelik önlemler h?zl? bir ºekilde al?nabilmiºtir. Bu dönemde yaºanan döviz likiditesine iliºkin sorunlar ülkelere özel olmam?º, bu nedenle döviz likidite sorunlar?n? gidermek üzere ülkeler karº?l?kl? anlaºmalar yapt?klar? gibi uluslararas? kuruluºlar da sistemik olarak bu boyutlarda yaºanabilecek likidite sorunlar?n?
gidermeye yönelik mekanizmalar oluºturmaya çal?ºm?ºlard?r. Ancak, ülke rezervleri finansal istikrar aç?s?ndan halen bir ülkenin en önemli sigortas? konumundad?r. Bu nedenle, Merkez Bankas? da kriz s?ras?nda durdurdu?u döviz al?m ihalelerine 4 A?ustos 2009 tarihinde yeniden baºlam?º, 2 A?ustos 2010 tarihinde yap?lan bas?n duyurusu ile rezerv birikiminin h?zland?r?lmas? amac?yla ihalelerde al?m yap?lacak günlük 30 milyon ABD dolar? ihale ve 30 milyon ABD dolar? opsiyon tutarlar?n?n, 40 milyon ABD dolar? ihale
ve 40 milyon ABD dolar? opsiyon tutarlar?na yükseltildi?i aç?klanm?ºt?r. Bilindi?i üzere, Merkez Bankas? döviz al?mlar?n? döviz piyasas?ndaki arz ve talep koºullar?n? mümkün oldu?unca az etkilemeye özen göstererek, kurallar? önceden aç?klanm?º ºeffaf ihaleler arac?l???yla gerçekleºtirmektedir. Bu ihalelerin esas olarak aç?klanan program çerçevesinde yürütülmesi hedeflense de, döviz arz?na iliºkin öngörülerin d?º?nda önemli geliºmeler olmas? durumunda önceden duyurularak ihale programlar?nda de?iºiklikler
yap?labilmektedir. 2002 y?l?ndan beri uygulanan bu yöntem ile pek çok defa ihale programlar?nda de?iºiklik yap?ld?ysa da, mümkün oldu?unca ihale programlar?n?n de?iºtirilmemesi amaçlanm?ºt?r. Ancak, tüm dünya ola?anüstü bir dönemden geçmektedir. Küresel piyasalar?n görünümü ve risk iºtah? çok h?zl? de?iºimler gösterebilmekte, bu da ülkemizin de içinde bulundu?u geliºmekte olan ülkelere yönelik sermaye ak?mlar?n?n büyük miktarlarda dalgalanma göstermesine neden olabilmektedir. Bu nedenle, bir taraftan
döviz rezervlerini kuvvetlendirmek amac?yla ülkemize yönelik sermaye ak?mlar?ndan daha etkin bir ºekilde faydalanmak, di?er taraftan ak?mlar?n de?iºkenli?ine karº? daha esnek olabilmek amac?yla 4 Ekim 2010 tarihinden itibaren döviz al?m ihalelerinde yöntem de?iºikli?i yap?lmas?na karar verilmiºtir. Bu çerçevede Günlük olarak düzenlenen döviz al?m ihalelerine Merkez Bankas?'nın 2 Ağustos 2010 tarih, 2010-42 sayılı basın duyurusunda açıklandığı şekilde devam edilecektir. Bir başka ifadeyle, günlük döviz
alım ihaleleri çerçevesinde, 3 Ağustos 2010 tarihinden itibaren uygulanmakta olan tutarlar değiştirilmediği sürece, 40 milyon ABD doları ihale ve 40 milyon ABD doları opsiyon hakkı olmak üzere en fazla 80 milyon ABD doları alınacaktır. Ancak, uluslararası piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak likidite koşullarının iyileşmesi ve yurt içine sermaye akışının güçlü seyretmesi durumunda döviz alımlarının hızlandırılabilmesi için Merkez Bankası düzenli döviz alım ihalelerinde alımı yapılan tutarı
artırabilecektir. Döviz alımlarının hızlandırılmasına karar verilmesi durumunda herhangi bir hafta içerisinde ilave alımı yapılabilecek en fazla tutar haftanın ilk işgününde saat 11.00'de Reuters veri sağlama sisteminin CBTQ sayfasında ilan edilecektir. Düzenli döviz alım ihalelerinin dışında ilave alım yapılabileceği ilan edilen tutarın, içinde bulunulan günde ne kadarının alınacağı saat 13.30'da Reuters veri sağlama sisteminin CBTQ sayfasında ilan edilecek, ihale saat 13.35*13.45 arasında
gerçekleştirilecektir. Ancak, ilave alım yapılan günlerde ihalede kazanan bankaların opsiyon hakkı bulunmayacaktır. Örneğin, düzenli döviz alım ihalelerinin dışında, yurt içine sermaye akışının güçlü seyredeceği değerlendirilen bir dönemde rezerv birikiminin hızlandırılması amacıyla, Bir hafta içerisinde ilaveten 300 milyon ABD doları (en fazla) alınmasına karar verilmesi durumunda, bu tutar o haftanın ilk işgünü saat 11.00'de kamuoyuna duyurulacaktır. Bu tutarın yüzde 20'sinin ilk iºgünü içinde
al?m?na karar verilmesi durumunda, saat 13.30'da o günkü döviz alım ihalesinde fazladan 60 milyon, dolayısıyla düzenli olarak alımı yapılmakta olan 40 milyonluk tutarla birlikte 100 milyon ABD doları alınacağı kamuoyuna duyurulacaktır. İhale saat 13.35*13.45 arasında gerçekleştirilecektir. Ancak bu ihalelerde, düzenli alım ihalelerinden farklı olarak ihalede kazanan bankaların opsiyon hakkı olmayacaktır. Bu ihalede 100 milyon ABD dolarına kadar döviz alımı yapılacak, bu durumda ilave alımı yapılan tutar
60 milyon ABD doları olacaktır. Böylelikle, haftanın kalan günlerinde düzenli döviz alım ihale tutarlarına ilave olarak en fazla toplam 240 milyon ABD doları daha alınabilecektir. Ertesi işgünü ilave alım yapılmasına karar verilmezse sadece düzenli döviz alım ihalesi yapılacaktır. Bir başka ifadeyle, ertesi günkü ihalede 40 milyon ABD doları alınacak ve ihalede kazanan bankaların 40 milyon ABD doları opsiyon hakkı olacaktır. O gün içinde ilave alım yapılmadığı için, haftanın kalan günlerinde alımı
yapılabilecek tutar en fazla 240 milyon ABD doları olmaya devam edecektir. Ertesi haftanın ilk işgünü, düzenli döviz alım ihalelerinin dışında ilave alım yapılmasına karar verilmesi halinde, haftalık ilave tutar saat 11.00'de kamuoyuna duyurulacaktır. 4 Ekim 2010 Pazartesi günü başlayan hafta içinde rezerv birikimini hızlandırmak amacıyla ilave döviz alımı yapılmasına karar verilmiş olup, ilave alımı yapılabilecek tutar en fazla 300 milyon ABD doları olarak belirlenmiştir. Diğer ihale koşulları
değişmemiş olmakla birlikte, kamuoyunun bilgilendirilmesi açısından bu koşullar aşağıda tekrar açıklanmaktadır. İhaleye Döviz ve Efektif Piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar katılabileceklerdir. Türkiye'de iºgünü olmas?na ra?men, Amerika Birleºik Devletleri'nde ödeme sistemlerinin tatil olduğu günlerde, yarım işgünlerinde ve ihale öncesinde Merkez Bankası'nca dövize doğrudan alım ya da satım yönünde müdahale edilen günlerde ihale düzenlenmeyecektir. İhale çoklu fiyat ihalesi yöntemi ile
yapılacaktır. İhale teklif miktarı minimum 1 milyon ABD doları ve katları üzerinden verilebilecektir. İhalede teklif edilebilecek maksimum tutar ihale tutarı ile sınırlıdır. Bankalar verdikleri teklif tutarlarını ve fiyatları ihale süresince değiştiremeyeceklerdir. İhalenin kesildiği fiyatta birden fazla teklif olması halinde dağıtım oransal olarak yapılacaktır. İhaleye katılmak isteyen bankalar, tekliflerini tutar ve fiyat belirtmek suretiyle EFT sistemi aracılığıyla göndereceklerdir. İhalenin
sonuçlanmasını takiben ihaleye ilişkin toplam teklif, ortalama fiyat, maksimum fiyat ve minimum fiyat bilgileri Reuters veri sağlama sisteminin CBTQ sayfasında ilan edilecektir. Bu ilanı takiben ilave alım yapılmayan düzenli döviz alım ihalelerinde bankalar saat 14.00'e kadar opsiyon haklarını kullanabileceklerdir. Kullanılan opsiyon miktarı da opsiyon kullanım süresinin sonunda aynı sayfada ilan edilecektir. İhalelerde işlem komisyonu alınmayacaktır. İhale yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalara
Döviz ve Efektif Piyasaları Uygulama Talimatı çerçevesinde müeyyide uygulanacaktır. Ayrıca, önceki uygulamalarımızda olduğu gibi, önümüzdeki dönemde döviz arzına ilişkin gelişmeler yakından takip edilerek, öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda döviz alım ihalelerinde önceden duyurularak değişiklik yapılabileceği gibi, gerek duyulursa ihalelere kısa ya da uzun süreli olarak ara verilebilecektir."
(YC-YC-E)