Çin Ortaasya enerjisine resmen ortak oldu

Orta Asya'nın doğal gazını Çin'e taşıyacak Türkmenistan-Çin doğal gaz boru hattı törenle hizmete açıldı. Türkmenistan, Çin, Kazakistan ve Özbekistan devlet başkanlarının katıldığı törende vanalar açıldı.

Böylece Türkmenistan, Rusya ve İran'dan sonra Çin'e de doğalgaz satmaya başladı.

Tören, Türkmenistan ile Özbekistan sınırındaki Samandepe yatağında düzenlendi. Çin'in petrol şirketi CNPC'nin bu bölgede kurduğu doğal gaz rafineri tesisinde düzenlenen törene, ev sahibi Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ile birlikte Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov'un yanı sıra ülke heyetleri ile çok sayıda yerli ve yabancı gazeteci katıldı.

Törenin açılış konuşmasını yapan Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, : "Bugün bizim için önemli bir gün. Dünyanın en kapsamlı enerji projesinin Türkmenistan-Kazakistan-Özbekistan-Çin doğal gaz boru hattını hizmete açıyoruz." Dedi.

JINTAO: PROJE DAYANIŞMA ÖRNEĞİDİR

Daha sonra kürsüye gelen Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, bu projenin dört ülke arasındaki samimi dayanışma ve karşılıklı çıkara dayalı işbirliğinin örneği olduğunu kaydetti. Doğal gaz boru hattının, sınırları içerisinden geçen her devlet için büyük bir öneme sahip olduğunu kaydeden Jintao, Çin'in bu ülkelerle enerji işbirliğini uzun vadeli, sağlam ve istikrarlı sürdürmek istediklerini ifade etti. Jintao, bu boru hattı projesinin üç ülke devlet başkanı tarafından da destek bulduğunu ve projenin bölgesel işbirliği için önemli bir platform oluşturduğunu söyledi.

NAZARBAYEV: PROJE HEM SİYASİ HEM EKONOMİK ÖNEME SAHİP

Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev ise projenin bölge için hem siyasi hem de ekonomik öneme sahip olduğunu belirtti. Ülkelerin arasındaki işbirliğinin çarpıcı bir örneği olduğunu ifade eden Nazarbayev, boru hattını hizmete açmakla Orta Asya bölgesinin dünya enerji piyasasındaki pozisyonunu daha da güçlendirdiklerini söyledi.

KERİMOV: BORU HATTI TARİHE GEÇECEK

Son olarak kürsüye gelen Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov da dünya çapında önemli bir projeyi hayata geçirdiklerini belirterek bu projenin tarihe geçeceğini kaydetti. ''Ülkelerimizin tarihinde önemli bir yeri var. Bu bölge zengin enerjisiyle her zaman büyük devletlerin dikkatini çekmiştir, bu bir sır değil. Bu projenin kısa sürede tamamlanması diğer projeler için de örnek olmuştur'' dedi.

2015'TE DOĞAL GAZ MİKTARI 40 MİLYARI BULACAK

Türkmenistan-Çin doğal gaz boru hattı ile bu yıl 150 milyon metreküp doğal gaz ihraç edilecek. Daha sonra bu kapasite 2010 yılında 6 milyar, 2011 yılında 17 milyar, 2012 yılında 22 milyar, 2010 yılında 33 milyar, 2014 yılında 37 milyar ve 2015 yılından itibaren ise yılda 40 milyar metreküpe ulaştırılacak.

Türkmenistan-Çin boru hattı, Nisan 2006 yılında Çin'in başkenti Pekin'de Türkmenistan hükümeti ile Çin hükümeti arasında imzalanan anlaşma sonucu hayata geçirildi. Boru hattının inşasına Ağustos 2007 yılında başlandı.

Yaklaşık 7 bin kilometre uzunluğundaki doğal gaz boru hattının 184,5 kilometresi Türkmenistan, 490 kilometresi Özbekistan, 1300 kilometresi Kazakistan ve yaklaşık 5 bin kilometrelik kısmı da Çin sınırları içinde yer alıyor. Türkmenistan'da başlayan boru hattı, Özbekistan'ın merkezine ve oradan da Kazakistan'ın güneyinden uzanarak Çin'in kuzeybatısındaki Xinjiang bölgesine ulaşacak. Çin daha sonra kendi sınırlarında boru hattı inşaatını devam ettirerek, Türkmen gazını Şanghay, Guangzhou ve Hong Kong'a ulaştırmayı hedefliyor.

Transit ülkeler olan Kazakistan ile Özbekistan'da zaman içerisinde bu hattan Çin'e 10 milyar metreküp doğal gaz ihraç etmeyi hedefliyor.

ÇİN'DEN, TÜRKMENİSTAN'A KREDİ DESTEĞİ

Çin, Türkmenistan'a çeşitli alanlarda kullanması için uzun vadeli kredi sağlayacak. Haziran ayında Çin Türkmenistan'a 4 milyar dolar kredi vererek enerji alanındaki işbirliğini pekiştirdi. Bu kredi dünyanın en büyük dördüncü doğal gaz yatağı olan Güney Yolöten sahasındaki doğal gaz yataklarının sanayiye kazandırılması için kullanılacak.

Çin Devlet Başkanı Hu Jintao'nun dün yaptığı görüşmelerde de Türkmenistan'a 20 yıl vadeli ile kredi desteği sağlandı. Türkmenistan, bu krediyle petrol gaz arama makineleri, modern tren vagonları ve iletişim donanımları satın alacak.