Emekliliğe iki yeni sistem! Yeni düzenlemeler için tarih verildi
Emeklilik sisteminde köklü değişiklikler geliyor... Orta Vadeli Program ile emeklilik sisteminde yeni dönem başlayacak. Özellikle aylık bağlama sistemi üzerindeki değişiklikler ile sadece prim ödemeleri değil prim gün sayısı da önem kazanacak. Böylece daha çok sistemde kalan yani daha çok prim günü olan avantajlı olacak. İstihdamda kalmak avantajlı olacak çalışana ikinci emeklilik gelecek. Böylece emekli olma ve aylık bağlama şartları yeniden belirlenecek...
ÇALIŞAN KAZANACAK
Orta vadeli program emeklilik sisteminde köklü değişiklikleri de beraberinde getirecek. Özellikle aylık bağlama sistemi üzerindeki değişiklikler ile sadece prim ödemeleri değil prim gün sayısı da önem kazanacak. Böylece daha çok sistemde kalan yani daha çok prim günü olan avantajlı olacak. mevcut sistemde emekli maaşları sadece ödenen primlere göre hesaplanıyor.
Üç ayrı dönem ele alınıyor ve her dönemde farklı aylık bağlama oranları kullanılıyor. Ayrıca her yıl güncelleme katsayıları da değişiyor. Bu da belli yıllarda emekli olanların daha yüksek maaş almalarını sağlıyor. Örneğin enflasyon ve büyüme ile hesaplanan güncelleme katsayısı 2024 yılı için 2025 yılından yüzde 30 daha yüksek çıkacak.
Bu yüzden 2024 yılında emekli olmayan birisi 2025 yılını beklerse yüzde 30 daha düşük güncelleme ile maaşı hesaplanacak. Yeni sistem ise çalışma hayatında çok kalanların avantajlı olacağı bir yöntem getirecek. Böylece yıllar arasındaki bu farklılıklarda ortadan kalkmış olacak.
2025 yılının ikinci çeyreğinde hem kanun hem de idari düzenlemelerle hayata geçirilmesi planlanan yeni sistem OVP'de şu ifadelerle yer aldı: 'Sosyal güvenlik sisteminde kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemeler hayata geçirilerek sistemin mali sürdürülebilirliği güçlendirilecektir.'
MEVZUAT DEĞİŞİYOR
Orta Vadeli Program gelecek dönem için yeni çalışma modelleri, değişen iş gücü piyasası ve geleceğin mesleklerinin sisteme dahil olması sonrası yeni döneme uygun bir sosyal güvenlik mevzuatı da öngörüyor. 2025 yılının son çeyreğinde hayata geçirilmesi planlanan düzenlemeler böylece yeni çalışma modellerinin, iş gücü piyasasının yasal alt yapısını da oluşturmuş olacak.
Özellikle uzaktan ve esnek çalışacakların özlük hakları ile ilgili düzenlemeler de bu planın içinde olacak. Hem kanun hem de idari düzenlemeler içeren bu değişiklik OVP'de şu ifadelerle yer aldı:
'Sosyal güvenlik sisteminin fiili ve yasal kapsamının genişletilmesi ve kapsamda yer almayan grupların sisteme girişlerinin sağlanması için farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik uygulamalar geliştirilecek, sosyal güvenlik mevzuatı değişen işgücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma şekillerine daha uyumlu hale getirilecektir.'
İKİNCİ BİR GELİR
Bir süredir gündemde olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) de OVP'de yer aldı. Böylece şu anda zorunlu olmayan ve 45 yaş altı çalışanlara uygulanan BES'teki Otomatik Katılım Sistemi ikinci emeklilik olarak uygulanacak. Böylece çalışanlar işverenlerin de katılımı ile hem SGK'dan emekli olurken hem de ikinci bir emeklilik imkanına kavuşacak. Mevut sistemde çalışanlar her ay brüt ücretlerinin yüzde 3'ünü BES'e (Bireysel Emeklilik Sistemi) aktarıyor. Devlet bunun yüzde 30'u kadar katkı yapıyor ve birikimler değişik fonlarda artıyor. Bu sisteme işveren katkısı da gelecek. 10 yıl 56 yaş olarak şu anda uygulanan şartlar yerine gelince birikim sahibine toplu para ya da emekli maaşı ödenecek.