Deprem Uzmani Uyardi Açiklamasi 'Sirnak, Deprem Bölgesinde'

Sirnak Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Insaat Mühendisligi Bölümü Dr. Ögr. Üyesi Ibrahim Behram Ugur; Adiyaman, Bitlis ve Hakkari arasinda bulunan yerlesim yerlerinin deprem bölgesinde oldugunu, Sirnak’in diri fay hatti üzerinde olduguna dikkat çekti.

Deprem Uzmani Uyardi Açiklamasi 'Sirnak, Deprem Bölgesinde'
6 Subat’ta meydana gelen ve 11 ili etkilen depremin ardindan, Türkiye’de diri fay hatti haritasi güncellendi. Dr. Ögr. Üyesi Ibrahim Behram Ugur, daha önce Sirnak’tan geçen ve aktif olmayan 2 farkli fay hattinin oldugu, 2012 yilinda Sirnak’ta meydana gelen 2 deprem ile birlikte bu fay hatlarinin aktif hale geldigi ve güncel diri fay hatti haritasinin yeninden çizildigini öne sürdü.

Türkiye’nin bir deprem bölgesi oldugunu hatirlatan Dr. Ugur, "Bölgemizde de aktif faylar mevcut. Dogu Anadolu fayi dedigimiz, Türkiye’nin en önemli iki fay hattindan bir tanesi. Bunun disinda Güney Dogu Anadolu bindirme fayi dedigimiz bir fay hatti var. Bu da Bitlis ile Zagros bindirme kusagi olarak geçiyor. Bu noktada Bitlis ile Adiyaman ve Hakkari arasindaki bütün bölgelerde bu fay hattina dahil oluyor. Bunun disinda bizim Sirnak ilini ilgilendiren bir baska fay hatti da, Cizre fay hatti. Bu da 2012 yili öncesinde aktif olmayan bir fay olarak degerlendirilirken, 2012’de yasanan Silopi ve Uludere depremlerinden sonra bu fay hatti da 2013’teki aktif fay haritasinda güncellendi. Artik diri yani aktif fay hatti olarak degerlendiriliyor. Dolayisiyla Sirnak fay hatlarina yakin bir lokasyonda bulundugu için deprem tehlikesi mevcut oldugu bir bölgede" dedi.

Bina yapiminda C30 olarak siniflandirilan beton ve insaat demirinin kaliteli olmasi gerektigini, bina rejitilerinin arttirilmasi için mutlaka perde beton kullanilmasi gerektigine dikkat çeken Dr. Ugur, söyle konustu:

"Bizim önceligimiz yeterli dayanimda malzeme kullanilmasi. Ne demek bu? Örnegin bir beton numunenin, kullanacagimiz beton malzemenin yapinin tasiyici sistemlerin deki uygun mukavemete sahip olmasi gerekmekte. Örnegin C30 olarak siniflandiriyoruz. Bu ne demek? Beton numunesinin 30 megapaskallik bir basinç etkisine dayanabilmesi. Bunun disinda kullanilan halk arasinda insaat demiri olarak bilinen donatilarinda belirli standartlarda, standartlara uygun bir sekilde olmasi gerekmekte. Yeterli dayanimdan sonra, yeterli rijitlik dedigimiz bir kavram var. Yeterli rijiklikte kaba tabirle yapinin deprem ya da yanal kuvvetler etkisinde yer degistirme yapmaya gösterdigi direnç olarak algilaniyor. Bu asamada bizim yapinin rejitini arttirmamiz için betonarme perde kullanimina gitmemiz gerekiyor. Nedir betonarme perde? Düsey tasiyici, kolonun büyük ölçülü, büyük ebatta oldugu, yani kaba tabir ile büyük ölçülü kolon diyebiliriz. Bunlarin kullanilan yapinin deformasyonlara karsi dayanimi direncini arttiriyor. Dolayisi ile deprem esnasi salinimda yer degistirmesini de sinirliyor. Bir baska konu da süneklik. Süneklikte yapi elemanlarini nasil ki bir lastigi tutup çektigimiz zaman kopmadan belirli bir miktar uzayabiliyorsa bizim bazi elemanlarimiz da bu sekilde esneme yapmasini istiyoruz. Büyük deprem kuvvetleri altinda. Buda ani göçmeleri engelliyor. Dolayisi ile can güvenliginin saglanmasina yarayan bir husus.”

Içisleri bakanligi tarafindan 6 Subat’ta meydana gelen depremin ardindan görevlendirilerek, deprem bölgesindeki yapilari incelediklerini aktaran Dr. Ugur, “6 Subat depremlerinden hemen sonra, mart ayinda Içisleri Bakanliginin görevlendirmesi ile natamam binalarin devam edip etmeyecegine karar vermek için raporlar olusturmak üzere görevlendirildik. Orada sadece natamam binalar degil, bütün bina stogunu inceleme firsatimiz oldu. Ilk gittigimizde gördügümüz manzara içler acisiydi. Yapi stogunun büyük çogunlugu eski binalar olusturmaktaydi. Bu eski binalarin da herhangi bir mühendislik hizmeti almadigi kanaatini getirdik. Çünkü kullanilan malzemeler, yapilan uygulamalarin gerçekten deprem yönetmeliklerine hiçbir sekilde uyumlu olmadigini tespit ettik. Yeni yapilan binalarda, kontrolünü sagladigimiz binalarin çogunlugunda fazlaca bir kusur olmadigini tespit ettik. Buda su anlama geliyor. 2018 deprem yönetmeligine uygun bir sekilde yapilan binalarin digerlerine nazaran daha güvenli oldugunu söylemek mümkün" diye konustu.

Kaynak: İHA