Van Gölü Havzasinda Mart Ayinda Rekor Yagis
Küresel isinma ve kurakligin etkilerinin en çok hissedildigi yerlerden Van Gölü havzasinda Mart ayinda etkili olan kar ve saganak yagmurlar bölgedeki su kaynaklari için umut oldu.
“Mart ayinda yagan yagmur ve düsen kar yagisi Van Gölü havzasini canlandirdi”
Uydu fotograflari ile geçen yil ve bu yilin kis mevsimini kiyaslayan Van Yüzüncü Yil Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, "Geçtigimiz yil Van Gölü havzasinda çok ciliz bir kar örtüsü vardi. Havza yeteri kadar kar yagisi almamisti. Bunun etkilerini yaz mevsiminde çok ciddi bir sekilde yasadik. Suanda görmüs oldugumuz 24 Mart 2024’e ait uydu görüntüsü var. 24 Mart 2023 yilinin görüntüsünü açtiginiz zaman gördügümüz gibi havzada adeta hiç kar örtüsü yok. Yalinizca Ercis’in yukarilarinda Tendürek Dagi’nda biraz kar örtüsü gözüküyor. Muradiye ovasi olsun, Zilan vadisi olsun ve ya Van Gölü’nün kiyilari tamamen kardan ari bir sekilde hiç kar örtüsü yok. Sadece yüksek kesimlerde var. Biz 2023 yilindaki bu görüntünün etkisini yaz mevsimince çok siddetli kuraklik olarak yasadik. Özellikle Bandimahi Çayi’nda DSI’nin suyun tamamini sulama kanalina kesmesiyle beraber inci kefali göçü yarim kaldi. Bu sene hep bir endise tasindik. Acaba bu yil, geçen sene gibi bir durum mu olacak. Fakat çok sükür özellikle Mart ayi içerisinde yagan kar yagisiyla beraber geçen seneye göre havza çok daha fazla kar yagisi aldi ve uydu görüntülerine bu durum yansidi. 2023 yilinda Van Gölü çevresi karsiz, 2024 yilina geldigimiz zaman havzanin çok daha kar örtüsüyle kapli oldugunu görüyoruz” dedi.
“Son bir kaç yildir kuraklik nedeniyle inci kefali göçü sekteye ugradi”
Özellikle Mart ayinda yagan yagmur ve düsen kar yagisi barajlari da etkiledignin altini çizen Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, "Barajlarin doluluk orani geçen seneye göre çok çok daha fazla artti. Barajlar bizim için hayati çok öneme sahip. Çünkü yaz mevsiminde düsen akarsu debileri barajlardan destekleniyor. Akarsular her yerde önemli fakat söz konusu Van Gölü havzasi oldugu zaman bu önem yüz katta daha atiyor. Çünkü bahar veya yaz mevsimi Van Gölü’nde yasayan inci kefallerinin üreme dönemi. Inci kefali avciligindan yaklasik 20 bin insan faydalaniyor. Eger yaz mevsiminde derelerimizde su yoksa maalesef basarili üremeden söz edemezsiniz ve stoga katilim orani düser. Suandaki görmüs oldugumuz Koçköpru Baraji, üreme dönemi geldiginde akarsudaki su debisini barajlardan destekleyebiliyoruz. Bu 2024 yilindaki görüntü siyah alanlar tamamen Koçköprü Barajini gösteriyor. 2023 yilina geldigimiz zaman baraj adeta yari yariya küçülmüs vaziyette. 2024 yilinda geçen yola oranla barajda su orani çok çok yüksek, bu bizi sevindiren görüntüler. Bunlar çok güzel. Fakat suyu efektif bir sekilde kullanmazsak yine çok ciddi kuraklik yasariz. Bu sene suyumuz geçen yila göre bol. Inci kefali göçü açisinda bu sene koruma çalismalari çok çok hayati öneme sahip. Çünkü son bir kaç yildir kuraklik nedeniyle özellikle Bendimahi Çayi’nda inci kefali göçü sekteye ugradi. Biz bunun etkisini 2-3 yil sonra stoga katilim oraninin düsmesiyle görecegiz. Bu sebepten dolayi bu seneki koruma çalismalari hayati öneme sahip. Geçen yil yapilan yanlislar, eksikler iyi tespit edilip bu sene ona göre önlem alinmasi lazim" seklinde konustu.