Dünya Çocukluk Çagi Kanseri Günü Etkinliginde Kök Hücre Bagisi Çagrisi
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Çocuk Hematoloji Onkoloji Poliklinigi’nin organize ettigi "15 Subat Dünya Çocukluk Çagi Kanseri Günü" etkinliginde kök hücre bagisi çagrisi yapildi.
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi B Blok Mor Salon’da Toplanti yapildi.
“Kök hücre bagisçisi olalim”
Kanser Tedavisinde Kemik Iligi Nakli konusunda bilgilendirmelerde bulunan Akdeniz Üniversitesi Tip Fakültesi Dahili Tip Bilimleri Bölümü Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Anabilim Dali Ögretim Üyesi Prof. Dr. Alphan Küpesiz ise kök hücre naklinden bahsederek herkesi kök hücre bagisçisi olmaya davet etti. Küpesiz, “Kardesinden ya da baska vericilerden kök hücreye ulasabiliyoruz. TÜRKÖK’ün kapasitesinin artmasiyla artik son yillarda bulma oranlarimizi yüzde 90’lara kadar tasiyoruz. Bu bizim için çok iyi oldu çünkü Türk saglikli bireylerinin donör olmasi hastalarinin da verici olma muhtemelligini artiriyor” dedi.
“Türkiye’de ilk pediatrik akraba disi nakil hastanemizde yapildi”
Nakiller hakkinda bilgi veren Küpesiz, “Türkiye’de ilk pediatrik akraba disi nakil 2005 yilinda hastanemizde yapildi. 3 yil süreyle sadece biz yaptik dolayisiyla bütün ülkenin lösemi grubu hastaliklari diger hastaliklarda akraba disi nakilleri biz yaptik.3 yil sonrasinda diger hastaneler yamaya basladi.
Kamu hastanesi olarak tek basina hastane olarak ülkemizde bir ilki gerçeklestirmis durumdayiz 2005 yilinda. Cumhuriyetimizin 100. Yilini geride biraktik çeyrek asirlik bir nakil sürecimiz var bu yil 26. yilimizdayiz. Çocukluk çagi kanserlerinde kemik iligi naklinde lösemiler, lenfomalar ve solit organ kanserlerinde nakil yapiyoruz merkezimizde. Ilk yaptigimiz nakil 21 Haziran 1998 yilinda gerçeklestirildi.
12 yasinda bir lenfoma tanimiz olmustu. Kök hücre nakli yaptik su an 38 yasina geldi evli ve baba oldu oldukça mutlu olarak hayatina devam ediyor. En küçük hastamizda 7 aylikken nakil yaptigimiz lösemi hastamiz ona da Mayis 2021 de nakil yaptik. Su an 3 yas bes aylik kasimda kontrolüne geldi. Yüzde yüz kemik iligi tutmus durumda saglikli olarak hayatina devam ediyor. Kök hücre bankalarini desteklemek lazim. Bagisçi olmamiz gerekiyor ki birisiyle dokularimiz uyursa o kisi için hayat kurtaran kahraman olabilelim. Daha fazla farkindaligimiz olmali” seklinde konustu.
“Her yil 400 bin çocugun kanser tanisi almasi bekleniyor”
Akdeniz Üniversitesi Tip Fakültesi Dahili Tip Bilimleri Bölümü Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Anabilim Dali Ögretim Üyesi Prof. Dr. Elif Güler, Dünyada ve Türkiye’de Çocukluk Çagi Kanserleri konusunda bilgiler verirken, “15 Subat Dünya Çocukluk Çagi Kanseri Günü etkinligi dünya çapinda gerçeklestiriliyor. Her yil dünyada yaklasik 18 milyon kanser tanisi konuluyor ve bu sayi her yil giderek artmaktadir. Tüm çocukluk çagi kanserleri bunlarin yüzde 1,5 veya 2’sine denk geliyor. Sikligi ülkeden ülkeye göre degismekle birlikte özellikle 0-14 yas arasi çocuklarda milyonda yüz kirk, 15-19 yas arasinda milyonda 185 gibi her bir vaka tani almakta. Her yil dünyada 400 bin çocukluk çagi kanser tanisi almasi bekleniyor ama maalesef sadece 230 bin vaka yeni tani aliyor. Çocuk ve ergen kanser vakalarinin yüzde dördü henüz tani dahi alamadan hayatlarini kaybetmek zorunda kaliyorlar. Ülkemizde de yillik görülen kanser vakasi sayisi 235 bin tüm kanser vakalari. Her yil 2 bin 800 ile 3 bin 200 civarinda yeni vakanin olmasini bekliyoruz çocukluk çagi kanserlerinde” seklinde konustu.
“Kanserlerin yüzde 70 ila 90’i bilinmeyen nedenlerle”
Çocuklu çagi kanserlerinin yüzde 70 ila 90’nin bilinmeyen nedenlerle meydana geldigini söyleyen Güler, “O bireye özgü bir sey. Kalitsal, bulasici bir hastalik degil. Kanser dedigimizde tek bir hastalik grubunu anlamamiz lazim. 150’den fazla alt tipi tanimlanmis, çocuklarda 12 büyük ana tip ve bununda yüzden fazla alt tipi bulunuyor. Eriskin kanserlerinden farklidir. Tipleri farkli eriskinlerde gördügümüz meme kanseri, prostat kanseri, mide bagirsak sistemi kanserlerini çocuklarda görmüyoruz.” dedi.
“Çocuklarda bu belirtiler varsa dikkat”
Ne Zaman Kanser Düsünmeliyiz basligiyla katilimcilari bilgilendiren Tip Bilimleri Bölümü Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Anabilim Dali Ögretim Üyesi Doç. Dr. Funda Tayfun Küpesiz, “Kanser vakalarinda erken taniya anne ve babalar sayesinde ulasiliyor. Çocuklarin hangi yakinmalari bizi huzursuz etmeli diye düsündügümüzde açiklanamayan bir kilo kaybi varsa, son üç ayda vücut agirliginin yüzde yirmisini kaybettiyse, halsizlik, yogunluk, öncesine göre daha teni beyazsa arkadaslariyla oyun oynarken oyunu birakiyorsa çok sevdigi bir isi yoruldugu için birakiyorsa orada bir dikkatli olmak gerekiyor. Ya da elinize gelen boyunda lenf bezlerindeki sislikler, ellediginiz zaman sert yapisik plastik kivamli bir lenf bezi varsa buda bizi huzursuz etmeli. Bazen çocuklar karin sisligi ile gelir özellikle iki yasa kadar çocuklarin karinlari bombe oldugu için biraz bunu anlamakta zorluk çekebiliriz ama bebeginizin altini degistirirken huzursuz oluyorsa bu bizim için uyarici olabilir. Vücudunun herhangi bir yerinde ele gelen kitleler, yumrular bizleri rahatsiz etmeli. Çok sik enfeksiyon geçiriyorsa ve antibiyotige ragmen hala devam ediyorsa yürümeye yeni baslayan çocuk yürümeyi ret ediyorsa büyümeye bagli olarak kemiklerinde agrilari oluyorsa çarpma olmadan vücudunda morluklar oluyorsa denge bozuklugu yürüme sorunlari varsa ya da çift görme, gözde kayma varsa bunlar bizi huzursuz etmeli ve bu uyarilarin kanserle iliskisinin olup olmadiginin degerlendirilmesi gerekiyor” seklinde konustu.
Konusmalarin ardindan kanser tanisi konulmus ve tedavi ile basariya ulasmis olan çocuklar hikayelerini anlatarak hastane çalisanlarina tesekkürlerini ilettiler.
Toplantiya Akdeniz Üniversitesi Rektör Yardimcisi Prof. Dr. Ayse Gülbin Arici, Hastane Bashekimi Prof. Dr. Yildiray Çete, Bashekim Yardimcilari Prof. Dr. Banu Nur, Dr. Ögr. Üyesi Ali Ünal, Dr. Ögr. Üyesi Mustafa Gökhan Ertosun, Tip Fakültesi Dahili Tip Bilimleri Bölümü Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Anabilim Dali Ögretim Üyesi Prof. Dr. Elif Güler, Prof. Dr. Alphan Küpesiz, Doç. Dr. Funda Tayfun Küpesiz, kansere yakalanmis ve tedavisi sonuçlanan çocuklar ve aileleri katildi.