Osmanli Döneminden Kalma Çini Soba Sidika Erke Etnografya Müzesi'nde Restore Ediliyor

Sidika Erke Etnografya Müzesi sorumlusu Irfan Kolçak, “Müzemize bagis olarak Edremit etnografyasini yansitan birçok eser geliyor. Bunlarin bir kismi çok kiymetli ve yipranmamis vaziyette. Fakat maalesef bazi kiymetli eserler zamana ayak uyduramayip çok yipranmis. Restorasyonunu yapabilecegimiz bazi eserleri kabul ederek bagis olarak aliyoruz. Belediye Baskanimiz Selman Hasan Arslan ve Kültür Müdürümüz Cumhur Dokur da bize bu konuda çok büyük destek oluyor. Restorasyon ile ilgili bize ne gerekiyorsa maddi manevi temin ediyorlar. Bu projede de Kültür Müdürümüz Cumhur Dokur, belediyemizin el sanatlari egitmeni Behiye Burdurlu’yu görevlendirerek restorasyonda bizlere katki sagladi. Behiye hocamiz da müzemizde el sanatlari gerektiren restorasyonlarda bizlere çok yardimci oluyor” dedi.

Kolçak, yapilan çalismalardan bahsederek, “19. yüzyilda üretimine baslanan ve Isveç, Almanya, Fransa’da imal edilen çini sobalar, devrin sanat akimlari desenleri soba üzerlerine uygulanarak çok popüler hale geldi. Bu moda ve akim Osmanli topraklarina da girerek sarayda basköseyi aldi. Kuzey memleketlerinden getirilen bu sobalar, sarayin her odasina girdi. Benzersiz desenleri ve daha ziyade bir sanat eseri mahiyeti ile Sultan Abdülhamit döneminde sarayda kullanilmaya baslandi. Fakat Sultan Resat döneminde saraya kalorifer sistemi dösenince bu sobalar depolara kaldirildi. Bu akimdan maddi durumu iyi olan vatandaslar da tedarikçiler sayesinde evlerinin basköselerine bu sobalari koydular. Anadolu’da bu sobalarin imalatina yönelik kesin bir kanit olmamasina ragmen sarayin depolarindaki bir sobanin etiketinde ’Kütahya Mamulati Haci Ethem Fabrikasi’ diye bir yazi bulunmustur. Bu sobanin üzerinde de Türk motif ve desenleri mevcuttur. Seramik sobalar metal sobalarin aksine çabuk isinir ve içi tugla oldugundan geç sogur. Bu sobalarda genellikle odun yakiti tercih edilir. Bize bagislanan bu çini soba da Paris üretimi bir soba. Yillardir bodrumlarda kalarak çini bölgeleri tahrip olmus. Daha önce de Nurten Kam tarafindan bagislanan metal büro sobasi da aslina uygun olarak restorasyonu yapilip, müzemizde sergilenmeye baslandi. Bu sobanin da restorasyonu bittiginde müzemizde sergilenmeye baslayacak. Misafirlerimizi bu tür etnografik eserleri görmek için Edremit Sidika Erke Etnografya Müzesi’ne bekliyoruz” diye konustu.