Findikta 'Drakula' Ile Mücadelede Bu Yil Da Sürüyor
Karadeniz Bölgesi’nde yasayanlarin önemli geçim kaynaklarindan biri olan ve her yil milyar dolarlik ihracat geliri saglanan findikta halk arasinda ’Drakula’ olarak bilinen Turunçgil Uzun Antenli Teke Böcegi’nin yapilan çalismalar sonucu popülasyonunun belli oranda denge altina alinmasina ragmen alandan tamamen çikarilmasinin söz konusu olmadigi belirtildi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Orman Mühendisligi Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Kadir Alperen Coskuner, Turunçgil Uzun Antenli Teke Böcegiyle ilgili çalismalar yaptiklarini hatirlatarak böcegin yayilisini sürdürdügünü ancak belli oranda denge altina alindigini söyledi .Coskuner, “Eradikasyon ve söküm çalismalariyla beraber popülasyonu belli bir dengede azalttigi söylenebilir. Ancak böcegi alandan çikarmak tamamen uzaklastirmak söz konusu degil” dedi.
Ilk olarak 2014 yilinda Istanbul’da tespit edildi
Turunçgil Uzun Antenli Teke Böceginin ilk olarak 2014 yilinda Istanbul’da tespit edildigini hatirlatan Coskuner, “Özellikle bölgemizde bulunan Turunçgil Uzun Antenli Teke Böcekle ilgili çalismalarimiz mevcut. Bu böcek ülkemiz için yabanci istilaci bir tür, yani Uzakdogu orjinli bir tür. Ilk olarak Istanbul’da 2014 yilinda tespit edildi daha sonra özellikle boylu fidanlarin bir yerden bir yere tasinmasiyla beraber yayildigini düsünüyoruz. Trabzon’da ilk olarak Atasu Baraji yakininda bulunan fidanlikta, boylu fidanlarda tespit ettik ve 2016 yilinda bilimsel yayinini gerçeklestirdik. Daha sonra çevredeki findik alanlarinda görülerek sonrasinda genis bir yayilis gerçeklestirdi” diye konustu.
Popülasyonu belli oranda denge altina alindi
Böcegin popülasyonu belli oranda denge altina alindigini kaydeden Coskuner, “Özellikle çalismalarla beraber su anda belli oranda eradikasyon çalismalari ki; türün mücadelesinde en önemli yöntem aslinda eradikasyon çalismalari. Bununla beraber popülasyonu belli oranda denge altina alindi. Burada uygulanan yöntem, ilaçlama kimyasal mücadele. Erginlerine yönelik bir mücadele ama asil mücadelesi eradikasyon çalismalari söküm isleri. Kimyasal mücadele bu böcegin sadece erginleriyle mücadelede kullanabilirsiniz çünkü böcegin asil larvalari zarar veriyor. Dolayisiyla kimyasal mücadele yerine eradikasyon çalismalarinin etkili oldugu dünya genelinde zaten yapilan çalismalarda bu ortaya konmus. Söküm islemi dedigimiz özellikle böcegin aktivitesi oldugu yani çikis deliklerinin görüldügü veya ögüntü olusturdugu gibi tespit edilen türlerin sökülerek böcegin görüldügü bölgedeki 100 metrekarelik alanda bütün türlerin sökülerek imhasi talas haline getirilmesi ve yakilmasi suretiyle bir mücadele findik alanlarinda gerçeklestirildi” seklinde konustu.
Böcegin 180 civarinda farkli bitki türüne zarar yapabilme potansiyeli var
Böcegin 180 civarinda farkli bitki türüne zarar yapabilme potansiyeli oldugunu kaydeden Coskuner, “Aslinda böcegin 180 civarinda farkli bitki türüne zarar yapabilme potansiyeli var. Su anda bölgemizde tespit edilen özellikle findikta yayilisi sürüyor. Ancak çok farkli türde yayilis gösterdigi için özellikle bölgemizde dogal orman agaci türlerinde de kayin, gürgen, kizilagaç gibi türlerde de zarar olusturma potansiyeli yüksek. Dolayisiyla böcegin sürekli kontrol altina alinmasi ve bulundugu görüldügü yerde ihbar edilmesi mücadele açisindan hem eradikasyon çalismalari hem de kontrol açisindan önem arz ediyor” ifadelerini kullandi.
Tamamen uzaklastirmak söz konusu degil
Böcegin alandan tamamen uzaklastirilmasinin söz konusu olmadigini kaydeden Coskuner, “Eradikasyon ve söküm çalismalariyla beraber popülasyonu belli bir dengede azalttigi söylenebilir. Ancak böcegi alandan çikarmak tamamen uzaklastirmak söz konusu degil. Popülasyonu dengede tutmak gerekiyor.Findiklar sökülüyor odunlari yakacak olarak kullanilabiliyor, aslinda bu çok tehlikeli. Çünkü söküldügünde odunlarin içerisindeki larvalar aktivitesini devam ettiriyor ve pup asamasindan sonra ergen uçuslari gerçeklesebiliyor. Dolasiyla bunlari hiçbir sekilde yakacak olarak veya depolamamak sadece çiktiktan sonra yongalayip talas haline getirdikten sonra yakmak suretiyle mücadele etmek gerekiyor” dedi.
Coskuner, Agustos ayinda baslayacak findik hasadiyla ilgili de uyarilarda bulunarak, “Özellikle böcek tarim alanlarinda görülmüsse hemen Tarim Il Müdürlüklerine, orman alanlarinda görüldü ise Orman Isletme Sefliklerine bilgilendirme yapilmasi gerekiyor” ifadelerini kullandi.