Adet Sancisini Vitamin Ve Mineral Eksikligi Etkiliyor
Kadinlarin yüzde 90’inin yasami boyunca en az bir kez karsilastigi ve bazen 2-3 gün kadar süren adet agrilari hakkinda bilgi veren Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Dr. Cihan Deniz Keles, gündelik hayati sekteye ugratabilen bu agrilara karsi egzersiz, sicak su uygulamasi ve yeterli uyku tavsiyesinde bulundu.
Semptomlarin siklikla ergenlik çaglarinda olsa da her yasta görülebilecegini ve genellikle günlük yasami etkileyecek derecede oldugunu belirten Dr. Keles, “Dismenoreye eslik eden bulanti, kusma, ishal, halsizlik ve bas agrisi gibi semptomlar da olabilir. Dismenore durumunda yasanan agri aralikli olarak ortaya çikar ve kramp tarzinda kendini gösterir. Ayrica bu agri suprapubik bölgede daha yogun görülür. Yogun yasanan bu agri 48-72 saate kadar sürebilir. Adet dönemi içinde rahim kasilmalarinin yasanmasina bagli olarak agri hissi normaldir. Ancak bazi durumlarda bu agrilarin siddeti belirgin oranda artabilir” dedi.
Dismenore durumunun, 11 ya da daha erken bir yasta adet görmeye baslayan kadinlarda, menstrüasyonda kanamanin da agir oldugu menoraji durumunda, genetik yatkinligi olanlarda, sigara içenlerde, sik genital bölge temizligi yapan ve vajinal dus alanlarda, adet düzensizligi olanlarda daha sik görüldügünü sözlerine ekledi.
“Birincil ve ikincil olarak iki tipi bulunur”
Dismenorenin birincil ve ikincil olmak üzere ikiye ayrildigina deginen Dr. Keles, “Birincil yani primer durumda, agri ilk adet gördükten kisa süre sonra, 2 yil içinde baslar ve altta yatan herhangi bir patoloji yoktur. Agri genelde adet kanamasi ile birlikte baslar, 48-72 saat içinde sonlanir ve kramp veya spazm seklinde karnin alt kisminda yasanir. Genellikle dogum sonrasi gerileyen bir durumdur” dedi.
Ikincil dismenore durumunda ise altta yatan bir patoloji oldugunu dile getiren Dr. Keles “Ikincil yani sekonder oldugunda daha ileri yaslarda görülür ve agrilar normal kramplardan daha uzun sürer. Adet baslamadan agrilar baslayabilir ve süre olarak daha uzundur, adet sirasinda daha da siddetlenip bittikten sonra da devam edebilir” diye konustu.
Dr. Keles, sekonder dismenoreye yol açan sorunlari “endometriyozis, myoma uteri, endometriyal polip, geçirilmis pelvik enfeksiyonlar, rahim içi araç kullanimi (RIA), iç genital organlarda venöz konjestion, uterus pozisyon anomalileri, servikal stenöz, sag vena ovarika sendromu, karin içi operasyonlara bagli olusan yapisikliklar ve dogustan uterus anomalileri” olarak siraladi.
Dr. Keles, dismenorenin en belirgin semptomu siddetli kasik agrisi olsa da, yorgunluk hissi, disoryantasyon, duygusal dengesizlikler, mide bulantisi, bas dönmesi, ishal, kabizlik ve kusma gibi sindirim sistemi sorunlari, bayginlik hissi, istahta kesilme, bas agrisi gibi sikayetlerin de gözlemlenebilecegini ifade etti.
“Tedavide altin standart uzman hekim tanisidir”
Tedavisinin taniya göre degisiklik gösterdigine dikkat çeken Dr. Keles, “Primer dismenorede altta yatan herhangi bir sebep bulunmadigindan genellikle tedavi semptomlara yönelik iken sekonder dismenorede ise taniya sebep olan patolojiye yönelik tedavi verilmektedir. Bu yüzden dismenore sikayeti olan kadinlarda öncelikle uzman doktor tarafindan muayene ile tani konulmasi tedavi için altin standarttir” dedi.
Farkli tedavi seçeneklerinin mümkün oldugunu vurgulayan Dr. Keles ilaç tedavisinde analjezikler, dogum kontrol haplari, antikolinerjikler, düz kas gevseticiler, lokal anestezi ile girisimsel tedaviler, vitamin ve mineral (B1 ve Magnezyum) kullanildigini kaydetti.
Bunun disinda hekim gerek görürse cerrahi müdahale, psikoterapi, masaj ve akupunktur seçeneklerinden bahsetti. Agriyi hafifletmek için alinabilecek önlemler olduguna deginen Dr. Keles, “Aerobik, bisiklet, yürüyüs gibi egzersizler agriyi kesen dogal kimyasallarin üretimine neden olur. Sicak banyo ile karin üzerine uygulanan sicak su torbalari yine agriyi azaltabilir. Ayrica bu hastalarimiz adet döngüsü öncesinde ve sirasinda uykusunu aldiklarindan emin olmalidir” diye konustu.